Αρ. Πρωτ. 1616/2014 (ΦΕΚ /-- 17.3.2014)
Καταργήθηκε από:
- Κ.Υ.Α. 172058/2016, (ΦΕΚ 354/Β/17.2.2016) «Καθορισμός κανόνων, μέτρων και όρων για την αντιμετώπιση κινδύνων από ατυχήματα μεγάλης έκτασης σε εγκαταστάσεις ή μονάδες, λόγω της ύπαρξης επικίνδυνων ουσιών, σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2012/18/ΕΕ «για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζομένων με επικίνδυνες ουσίες και για την τροποποίηση και στη συνέχεια την κατάργηση της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2012. Αντικατάσταση της υπ’ αριθ. 12044/613/2007 (376/Β), όπως διορθώθηκε (2259/Β/2007)» (Άρθρο 26§α: κατάργηση υ.α. 12044/613/2007 συμπεριλαμβανομένων όλων των εγκυκλίων και οδηγιών που έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της)
| Attachment | Size |
|---|---|
| Αριθ. Πρωτ. 1616_2014 | 985.39 KB |
Τα τεχνολογικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης (ΤΑΜΕ) σε εγκαταστάσεις SEVESO, δηλαδή σε εγκαταστάσεις που υπάγονται στις διατάξεις της Οδηγίας SEVESO II, είναι φαινόμενο που εντάσσεται στην κατηγορία των τεχνολογικών καταστροφών (Σχέδιο «Ξενοκράτης» ΦΕΚ 423 Β’/ 10.04.2003) και είναι δυνατό να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή, την υγεία και την περιουσία των ανθρώπων, να προκαλέσουν καταστροφές στο περιβάλλον, να διαταράξουν την οικολογική ισορροπία, καθώς και να θέσουν σε κίνδυνο την πολιτιστική κληρονομιά.
Οι κίνδυνοι που απορρέουν σε περίπτωση τεχνολογικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης είναι οι εξής:
- φωτιά αερίου ή υγρού
- έκρηξη ατμών, αερίου ή στερεού εκρηκτικού και
- διασπορά μόνιμου αερίου ή ατμών
και σχετίζονται με ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω φαινόμενα:
- Θερμικά: θερμική ακτινοβολία
- Μηχανικά: υπερπίεση λόγω ωστικού κύματος (blast) και/ή εκτόξευση θραυσμάτων
- Χημικά: διασπορά τοξικών ουσιών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθεί και «αλληλεπίδραση» μεταξύ των ανωτέρω φαινομένων, δηλαδή ένα ατύχημα που ξεκινά με μία συγκεκριμένη μορφή (π.χ. διασπορά πυκνού αερίου), μπορεί κατά την εξέλιξή του να λάβει μία άλλη (π.χ. ακαριαία καύση ή έκρηξη νέφους). Στο Παράρτημα Β αναλύονται οι πιθανότεροι τύποι βιομηχανικών ατυχημάτων.
Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν συνολικά 275 εγκαταστάσεις SEVESO, εκ των οποίων λειτουργούν οι 233. Η ισχύουσα εθνική νομοθεσία η οποία καθορίζει μέτρα και όρους για την αντιμετώπιση κινδύνων από ατυχήματα μεγάλης έκτασης στις ανωτέρω εγκαταστάσεις σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας SEVESO II είναι η ΚΥΑ 12044/613/2007 (ΦΕΚ 376 Β’/19.03.2007). Στην ανωτέρω Υπουργική Απόφαση καθορίζονται τα βασικά εργαλεία διαχείρισης της επικινδυνότητας των εγκαταστάσεων SEVESO, καθώς και οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες των φορέων στα πλαίσια αυτής.
Η αναγκαιότητα ορθής εφαρμογής του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για τη διαχείριση της επικινδυνότητας και την ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων εκδήλωσης βιομηχανικών ατυχημάτων μεγάλης έκτασης, καθώς και της αποσαφήνισης του ρόλου και των αρμοδιοτήτων των εμπλεκόμενων φορέων αποκεντρωμένης διοίκησης, ειδικά και μετά την εφαρμογή του Ν.3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης», ανέδειξε την ανάγκη έκδοσης εγκυκλίου με την οποία:
- θα παρουσιάζονται σαφώς όλες οι πλευρές που σχετίζονται με την επικινδυνότητα των εγκαταστάσεων και τον τρόπο μείωσής της είτε εντός της εγκατάστασης, με τη λήψη προληπτικών μέτρων (π.χ. σύνταξη Κοινοποιήσεων και Μελετών Ασφαλείας κ.λ.π.), τη χρήση μηχανισμών, την αξιοποίηση του εξοπλισμού και τη διενέργεια επιθεωρήσεων από τους αρμόδιους φορείς, είτε εκτός αυτής, με την ανάλογη χρήση εργαλείων όπως πολιτική χρήσεων γης, σχέδια έκτακτης ανάγκης και ενημέρωση του κοινού,
- θα εντοπίζονται τυχόν τεχνικές, οργανωτικές, νομοθετικές ή/και διοικητικές ελλείψεις ή αστοχίες που αφορούν τόσο την πρόληψη όσο και την αντιμετώπιση και τον περιορισμό των συνεπειών μεγάλων ατυχημάτων σε εγκαταστάσεις SEVESO και
- θα παρέχεται η δυνατότητα να προταθούν μελλοντικές λύσεις με απώτερο στόχο τη μείωση της επικινδυνότητας στις εγκαταστάσεις SEVESO πανελλαδικά, ειδικά ενόψει και της επικείμενης εναρμόνισης της εθνικής νομοθεσίας με την Οδηγία 2012/18/EE «για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες και για την τροποποίηση και στη συνέχεια την κατάργηση της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου» (SEVESO III).
Με βάση τα ανωτέρω, κρίθηκε αναγκαία η διαίρεση του παρόντος σε οκτώ μέρη. Πιο αναλυτικά:
Στο ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ αναφέρονται τα κύρια σημεία της ΚΥΑ 12044/613/2007, μεταξύ των οποίων τα κύρια εργαλεία διαχείρισης της επικινδυνότητας των εγκαταστάσεων στα πλαίσια της ΚΥΑ 12044/613/2007, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διαχείριση της επικινδυνότητας με τα ανωτέρω εργαλεία από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Στο ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ αναφέρονται οι αρμοδιότητες όλων των εμπλεκόμενων φορέων στα πλαίσια της ΚΥΑ 12044/613/2007 (Υπουργεία, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, Περιφέρειες και Δήμοι).
Στο ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ γίνεται αναφορά στα Σχέδια Έκτακτης Ανάγκης, όπως αυτά προβλέπονται στα πλαίσια της ΚΥΑ 12044/613/2007 (εσωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης και εξωτερικά Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε.).
Στο ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ παραθέτονται όλες οι αναγκαίες πληροφορίες για την εφαρμογή της ΚΥΑ 12044/613/2007 από τις αρμόδιες Δ/νσεις των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της Χώρας.
Στο ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ παρέχονται κατευθυντήριες οδηγίες για την υλοποίηση του παρόντος από τους εμπλεκόμενους φορείς κατά το μέρος που τους αφορά και εμπλέκονται.
Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α που ακολουθεί, παραθέτονται συνοπτικός Πίνακας αρμοδιοτήτων εμπλεκόμενων φορέων στα πλαίσια της ΚΥΑ 12044/613/2007, Πίνακας καταγραφής επικίνδυνων χημικών ουσιών εγκαταστάσεων SEVESO, Πίνακας καταγραφής του κρίσιμου εξοπλισμού των εγκαταστάσεων SEVESO, καθώς και Πίνακας καταγραφής ακτίνων domino και ζωνών προστατευτικών δράσεων για τα δυσμενέστερα σενάρια ατυχημάτων των εγκαταστάσεων SEVESO.
Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β που ακολουθεί, αναλύονται οι πιθανότεροι τύποι βιομηχανικών ατυχημάτων και παραθέτονται παραδείγματα εφαρμογής της μεθοδολογίας βάσει της οποίας μία εγκατάσταση κατατάσσεται ως εγκατάσταση άνω ή κάτω ορίου ή ως εγκατάσταση μη υπαγόμενη στις διατάξεις της Οδηγίας SEVESO II.
Τέλος, στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ που ακολουθεί, περιέχονται αναφορές στο θεσμικό πλαίσιο και τα σχετικά έγγραφα.
Η ΚΥΑ 12044/613/2007 εφαρμόζεται στις εγκαταστάσεις όπου υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες σε ποσότητες:
- μεγαλύτερες ή ίσες από τις αναφερόμενες οριακές τιμές στο Παράρτημα Ι (Μέρη 1 και 2, Στήλη 2) του άρθρου 20 αυτής και μικρότερες από τις αναφερόμενες οριακές τιμές στο Παράρτημα Ι (Μέρη 1 και 2, Στήλη 3) του άρθρου 20 αυτής (εγκαταστάσεις κάτω ορίου)
- μεγαλύτερες ή ίσες από τις αναφερόμενες οριακές τιμές στο Παράρτημα Ι (Μέρη 1 και 2, Στήλη 3) του άρθρου 20 της ανωτέρω ΚΥΑ (εγκαταστάσεις άνω ορίου).
Το προαναφερόμενο Παράρτημα Ι περιέχει καταλόγους με κατονομαζόμενες χημικές ουσίες (Μέρος 1), καθώς και κατηγορίες επικίνδυνων ουσιών (Μέρος 2), βάσει των οποίων προσδιορίζεται ο κίνδυνος σε κάθε εγκατάσταση.
Όταν σε μία εγκατάσταση δεν υπάρχει επιμέρους ουσία ή παρασκεύασμα σε ποσότητα μεγαλύτερη ή ίση των αντίστοιχων οριακών ποσοτήτων της Στήλης 2 των Μερών 1 και 2, τότε προκειμένου να διαπιστωθεί η υπαγωγή ή όχι της εγκατάστασης στις διατάξεις της ΚΥΑ 12044/613/2007, εφαρμόζεται ο εξής αθροιστικός κανόνας:

Σε περίπτωση που σε μία εγκατάσταση υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες που περιλαμβάνονται τόσο στο Μέρος 1 όσο και στο Μέρος 2 του Παραρτήματος Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007, τότε ο ανωτέρω αθροιστικός κανόνας (περιπτώσεις 1 και 2) εφαρμόζεται τρεις φορές, προκειμένου να αξιολογηθεί ο συνολικός κίνδυνος που σχετίζεται με την τοξικότητα, την αναφλεξιμότητα και την οικοτοξικότητα.
Συγκεκριμένα:
1. Σε περίπτωση που στην εγκατάσταση υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες κατονομαζόμενες στο Μέρος 1 του Παραρτήματος Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007, οι οποίες παράλληλα ταξινομούνται και σαν τοξικές ή πολύ τοξικές στο Μέρος 2 του προαναφερόμενου Παραρτήματος, τότε ο ανωτέρω αθροιστικός κανόνας εφαρμόζεται (για τις περιπτώσεις 1 και 2) λαμβάνοντας υπόψιν στο άθροισμα τόσο τις ανωτέρω κατονομαζόμενες τοξικές ή πολύ τοξικές ουσίες, όσο και τις μη κατονομαζόμενες, οι οποίες ανήκουν στην κατηγορία των τοξικών ή πολύ τοξικών ουσιών (κατηγορίες 1 και 2) του Μέρους 2.
2. Σε περίπτωση που στην εγκατάσταση υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες κατονομαζόμενες στο Μέρος 1 του Παραρτήματος Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007, οι οποίες παράλληλα ταξινομούνται και σαν οξειδωτικές, εκρηκτικές, εύφλεκτες, πολύ εύφλεκτες ή εξαιρετικά εύφλεκτες στο Μέρος 2 του προαναφερόμενου Παραρτήματος, τότε ο ανωτέρω αθροιστικός κανόνας εφαρμόζεται (για τις περιπτώσεις 1 και 2) λαμβάνοντας υπόψιν στο άθροισμα τόσο τις ανωτέρω κατονομαζόμενες οξειδωτικές, εκρηκτικές, εύφλεκτες, πολύ εύφλεκτες ή εξαιρετικά εύφλεκτες ουσίες, όσο και τις μη κατονομαζόμενες, οι οποίες ανήκουν στην κατηγορία των οξειδωτικών, εκρηκτικών, εύφλεκτων, πολύ εύφλεκτων ή εξαιρετικά εύφλεκτων ουσιών (κατηγορίες 3, 4, 5, 6,7(α,β) και 8) του Μέρους 2.
3. Σε περίπτωση που στην εγκατάσταση υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες κατονομαζόμενες στο Μέρος 1 του Παραρτήματος Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007, οι οποίες παράλληλα ταξινομούνται και σαν επικίνδυνες για το περιβάλλον στο Μέρος 2 του προαναφερόμενου Παραρτήματος, τότε ο ανωτέρω αθροιστικός κανόνας εφαρμόζεται (για τις περιπτώσεις 1 και 2) λαμβάνοντας υπόψιν στο άθροισμα τόσο τις ανωτέρω κατονομαζόμενες επικίνδυνες για το περιβάλλον ουσίες, όσο και τις μη κατονομαζόμενες, οι οποίες ανήκουν στην κατηγορία των επικίνδυνων για το περιβάλλον ουσιών (κατηγορίες 9 (i και ii)) του Μέρους 2.
Σε περίπτωση που έστω και ένα από τα ανωτέρω τρία αθροίσματα, εφαρμοζόμενο για την περίπτωση 1 του αθροιστικού κανόνα, προκύψει μεγαλύτερο ή ίσο της μονάδας, τότε η εγκατάσταση είναι άνω ορίου.
Στο Παράρτημα Β παραθέτονται συγκεκριμένα παραδείγματα εφαρμογής του ανωτέρω αθροιστικού κανόνα, προς καλύτερη κατανόηση των παραπάνω.
Μία εγκατάσταση δεν υπάγεται στις διατάξεις της ΚΥΑ 12044/613/2007 όταν και μόνο όταν:
- εντός αυτής δεν υπάρχουν καθόλου επικίνδυνες ουσίες περιλαμβανόμενες στο Μέρος 1 ή Μέρος 2 του Παραρτήματος Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ ή
- εντός αυτής υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες περιλαμβανόμενες στο Μέρος 1 ή Μέρος 2 του Παραρτήματος Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ σε ποσότητες μικρότερες των αντίστοιχων οριακών τιμών της Στήλης 2 των ανωτέρω Μερών και μετά την εφαρμογή του προαναφερόμενου αθροιστικού κανόνα, το άθροισμα (ή τα αθροίσματα, για όσες φορές εφαρμοστεί ο αθροιστικός κανόνας) προκύπτει/ουν μικρότερο/α της μονάδας.
Στην περίπτωση που μία εγκατάσταση δεν υπάγεται στις διατάξεις της ΚΥΑ 12044/613/2007, αδειοδοτούσα αρχή αποτελεί η αρμόδια κατά περίπτωση αρχή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 17 (παρ. 14) του Ν. 3982/2011 (ΦΕΚ 143 Α’/17.06.2011).
(1) Σε περίπτωση που το ανωτέρω άθροισμα προκύπτει μεγαλύτερο της μονάδας, απαιτείται να εφαρμοστεί και ο αθροιστικός κανόνας της περίπτωσης 1, προκειμένου να προσδιοριστεί εάν η εγκατάσταση είναι άνω ή κάτω ορίου.
Από το πεδίο εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007 εξαιρούνται:
i. Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, μονάδες ή αποθήκες.
ii. Οι κίνδυνοι από ιοντίζουσα ακτινοβολία (υπεριώδεις ηλιακές ακτίνες, κοσμική ακτινοβολία, ακτίνες Χ και γ (ραδιενέργεια)), δηλαδή ακτινοβολία που μεταφέρει ενέργεια ικανή να εισχωρήσει στην ύλη, να προκαλέσει ιοντισμό των ατόμων της, να διασπάσει βίαια χημικούς δεσμούς και να προκαλέσει βιολογικές βλάβες σε ζώντες οργανισμούς, όπως καρκίνο και άλλες ασθένειες).
iii. Η οδική, σιδηροδρομική, εσωτερική πλωτή, θαλάσσια ή αεροπορική μεταφορά και ενδιάμεση προσωρινή αποθήκευση επικίνδυνων ουσιών στο χώρο έξω από εγκαταστάσεις SEVESO, συμπεριλαμβανομένης της φόρτωσης, εκφόρτωσης και μεταφόρτωσης από και προς άλλο μεταφορικό μέσο, στις αποβάθρες, προβλήτες και σιδηροδρομικούς σταθμούς διαλογής.
iv. Η μεταφορά επικίνδυνων ουσιών μέσω αγωγών, συμπεριλαμβανομένων των σταθμών άντλησης, στο χώρο έξω από εγκαταστάσεις SEVESO.
v. Η εκμετάλλευση (ανίχνευση, εξόρυξη και επεξεργασία) ορυκτών σε ορυχεία, λατομεία ή μέσω γεωτρήσεων, εξαιρουμένων των εργασιών χημικής και θερμικής επεξεργασίας και της αποθήκευσης που σχετίζεται με τις εργασίες αυτές, στις οποίες υπεισέρχονται επικίνδυνες ουσίες όπως ορίζονται στο Παράρτημα Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007.
vi. Η αναζήτηση και εκμετάλλευση ορυκτών, συμπεριλαμβανομένων των υδρογονανθράκων, στη θάλασσα.
vii. Οι χώροι υγειονομικής ταφής αποβλήτων, πλην των εν ενεργεία εγκαταστάσεων διάθεσης αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των λεκανών ή φραγμάτων συγκράτησης υπολειμμάτων, οι οποίοι περιέχουν επικίνδυνες ουσίες όπως ορίζονται στο Παράρτημα Ι του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007, ιδίως όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με τη χημική και θερμική επεξεργασία ορυκτών.
1.3.1 Κοινοποίηση
1.3.1.1 Διαδικασία υποβολής φακέλου Κοινοποίησης
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007, η Κοινοποίηση υποβάλλεται τόσο για τις εγκαταστάσεις άνω όσο και για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης στην αδειοδοτούσα αρχή (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.2 του παρόντος), η οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα, τη διαβιβάζει στους φορείς του άρθρου 6 που είναι:
1. το Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας/Δ/νση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος,
2. το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής/Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού,
3. το Υπουργείο Υγείας/ Δ/νση Υγειονομικής Μηχανικής & Υγιεινής Περιβάλλοντος,
4. το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας/Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας (Δ24),
5. η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη/Δ/νση Σχεδιασμού & Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών,
6. η αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία,
7. η αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία και
8. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (μόνο σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα), με σκοπό την ενημέρωση όλων των ανωτέρω φορέων. Σε περίπτωση βέβαια που κάποιος από τους ανωτέρω φορείς διαπιστώνει στην Κοινοποίηση λάθη ή παραλείψεις, δύναται να κοινοποιεί τις παρατηρήσεις του στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, προκειμένου αυτή να αιτηθεί στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης σχετικές διορθώσεις ή συμπληρώσεις επί της Κοινοποίησης. Σε περίπτωση που η αδειοδοτούσα αρχή διαπιστώσει ότι η Κοινοποίηση δεν περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία, αιτείται την επανυποβολή της από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, ο οποίος οφείλει να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της αδειοδοτούσας αρχής.
Οι αδειοδοτούσες αρχές θα πρέπει:
- για τις μεν νέες εγκαταστάσεις, να ελέγχουν ότι μαζί με την αίτηση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης αυτές υποβάλλουν και την απαιτούμενη Κοινοποίηση,
- για τις δε υφιστάμενες εγκαταστάσεις, να ελέγξουν ότι όλες έχουν υποβάλει την απαιτούμενη Κοινοποίηση και σε αντίθετη περίπτωση, να απαιτήσουν την άμεση υποβολή της.
Επιπλέον, εγκαταστάσεις οι οποίες δεν υπάγονταν στους όρους της ΚΥΑ 12044/613/2007 αλλά κατόπιν τροποποιήσεων εντός αυτών υπάχθηκαν στους όρους της τελευταίας, οφείλουν να υποβάλουν τη σχετική Κοινοποίηση εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόστηκε στην εγκατάσταση (παρ. 1α, άρθρο 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Η Κοινοποίηση αναθεωρείται σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής στην εγκατάσταση (μεταβολή πληροφοριακών στοιχείων, τροποποίηση της μονάδας ή της εγκατάστασης, οριστική παύση λειτουργίας της εγκατάστασης 2,3).
1.3.1.2 Περιεχόμενα φακέλου Κοινοποίησης
Ο φάκελος Κοινοποίησης πρέπει απαραιτήτως να περιέχει:
- Το όνομα και την εμπορική επωνυμία του ασκούντος την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, καθώς και την πλήρη διεύθυνση της τελευταίας.
- Την έδρα του ασκούντος την εκμετάλλευση και πλήρη διεύθυνση.
- Το όνομα, τηλέφωνο (σε 24ωρη βάση) και fax του υπεύθυνου της εγκατάστασης, καθώς και του τεχνικού ασφαλείας.
- Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας (MSDS).
- Την ποσότητα και τη φυσική μορφή των ουσιών που περιλαμβάνονται στα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας.
- Την περιγραφή της δραστηριότητας που ασκείται ή προβλέπεται στην εγκατάσταση ή στο χώρο αποθήκευσης.
- Πληροφορίες και στοιχεία για το άμεσο περιβάλλον της εγκατάστασης (γειτονικές εγκαταστάσεις, περιγραφή χρήσεων γης της ευρύτερης περιοχής).
- Εκτίμηση της πιθανότητας πρόκλησης ατυχήματος μεγάλης έκτασης, λόγω της θέσης της εγκατάστασης και της εγγύτητάς της με άλλες επικίνδυνες εγκαταστάσεις (φαινόμενο domino), με σαφώς καθορισμένες τις τιμές των ακτινών πολλαπλασιαστικών φαινομένων, καθώς και τις παραδοχές υπολογισμού για την εκτίμηση της ανωτέρω πιθανότητας.
Επιπλέον και σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα στο υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, η Κοινοποίηση θα πρέπει να συνοδεύεται από:
- Τοπογραφικό διάγραμμα της εγκατάστασης σε κάτοψη, στην οποία θα φαίνονται, τουλάχιστον, όλες οι διεργασίες και οι αποθηκευτικοί χώροι για τις ελεγχόμενες ουσίες.
- Χάρτη κλίμακας 1:5.000 πέριξ της εγκατάστασης σε ακτίνα τουλάχιστον δύο (2) χιλιομέτρων, στον οποίο και θα καταγράφονται με συντεταγμένες όλα τα σημεία ενδιαφέροντος (σχολεία, παιδικοί σταθμοί, αθλητικοί χώροι, δημόσιες υπηρεσίες, προστατευόμενες περιοχές, μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, υποδομές κοινής ωφέλειας κ.λπ.).
- Πολιτική πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων σύμφωνα με το άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007 (βλ. παρ. 1.3.2 του παρόντος).
Σημειώνεται ότι για να θεωρείται ένας Φάκελος Κοινοποίησης πλήρης, θα πρέπει το αντίγραφο της Κοινοποίησης και της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων που διαβιβάζεται σε κάθε φορέα του άρθρου 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007 να συνοδεύεται και από σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
1.3.2 Έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων
Η έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (άρθρο 7 & Παράρτημα ΙΙΙ του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007) περιλαμβάνει τους γενικούς στόχους και αρχές δράσης που καθορίζει ο ασκών την εκμετάλλευση της εγκατάστασης για τον έλεγχο των κινδύνων των μεγάλων ατυχημάτων.
- Για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου, συνυποβάλλεται με την Κοινοποίηση ή την εκάστοτε τροποποίησή της και σε κάθε περίπτωση ανά πενταετία από τον ασκούντα την εκμετάλλευση στην αδειοδοτούσα αρχή, η οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα τη διαβιβάζει στους φορείς του άρθρου 6 (άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Μετά την παρέλευση πενταετίας από την υποβολή της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων, η εκάστοτε αδειοδοτούσα αρχή θα πρέπει να καλεί τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης - με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 6 - να υποβάλει σε αυτήν επικαιροποιημένη έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων.
Σε περίπτωση που δεν έχει γίνει τροποποίηση στην εγκατάσταση ή οποιαδήποτε άλλη μεταβολή που να συνεπάγεται αλλαγή στο κείμενο της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων αλλά απαιτείται επανυποβολή της τελευταίας λόγω παρέλευσης της πενταετίας, θα πρέπει να υποβάλλεται από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης προς την αδειοδοτούσα αρχή, υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα αναφέρεται σαφώς ότι η ήδη υπάρχουσα έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων ισχύει ως έχει. Η αδειοδοτούσα αρχή στη συνέχεια διαβιβάζει την ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση σε όλους τους φορείς του άρθρου 6.
Επιπλέον, εγκαταστάσεις οι οποίες δεν υπάγονταν στους όρους της ΚΥΑ 12044/613/2007 αλλά κατόπιν τροποποιήσεων εντός αυτών υπάχθηκαν στους όρους της τελευταίας, οφείλουν να υποβάλουν τη σχετική έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόστηκε στην εγκατάσταση (παρ. 2, άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
- Για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου, αποτελεί μέρος της Μελέτης Ασφαλείας, που υποβάλλεται και αναθεωρείται κάθε φορά μαζί με την τελευταία σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 και το Παράρτημα ΙΙΙ της ΚΥΑ 12044/613/2007 και στο οποίο απαιτείται να καταδεικνύεται ότι στην εγκατάσταση εφαρμόζεται μία Πολιτική Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων και ένα Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας προς υλοποίησή της (άρθρο 8, παρ. Α.1α της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Σημειώνεται ότι τα αναφερόμενα στο άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007 περί Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων εφαρμόζονται μόνο για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου.
1.3.3 Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας
Το Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας εμπεριέχεται στις Μελέτες Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου και περιλαμβάνει την οργανωτική δομή, τις αρμοδιότητες, τις πρακτικές, τις διαδικασίες, τις διεργασίες και τους πόρους για τον καθορισμό και την εφαρμογή της πολιτικής πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων της εγκατάστασης (παρ. Α.1α, άρθρο 8 & Παράρτημα ΙΙΙ του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Το Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας αποτελεί μέρος της Μελέτης Ασφαλείας, που υποβάλλεται και αναθεωρείται κάθε φορά μαζί με την τελευταία σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 και το Παράρτημα ΙΙΙ της ΚΥΑ 12044/613/2007.
(2)Σε περίπτωση επικαιροποίησης ή/και αναθεώρησης στοιχείων Φακέλων Κοινοποίησης, θα πρέπει να αποστέλλονται οι διορθώσεις συνοδευόμενες από αναλυτικό πίνακα αντικαταστάσεων (συγκεκριμένος αριθμός σελίδων που θα αντικαταστήσει αντίστοιχα συγκεκριμένο αριθμό σελίδων) στο υφιστάμενο τεύχος και επιπλέον θα πρέπει να υποβάλλεται υποχρεωτικά το συνολικό επικαιροποιημένο τεύχος σε ηλεκτρονική μορφή (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
(3)Σε περίπτωση που η λειτουργία της εγκατάστασης παύσει οριστικά (είτε λόγω κυρώσεων που της επιβλήθηκαν είτε λόγω πτώχευσης), ο ασκών την εκμετάλλευση αυτής θα πρέπει να υποβάλει στην αδειοδοτούσα αρχή τροποποιημένο Φάκελο Κοινοποίησης Αποξήλωσης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υποσημείωση 2 του παρόντος στην οποία θα ενημερώνει υποχρεωτικά την αδειοδοτούσα αρχή σχετικά με:
- την απομάκρυνση από την εγκατάσταση των όποιων αποθεμάτων πρώτων υλών ή προϊόντων παραγωγικών διαδικασιών που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον και την ασφάλεια της περιοχής, καθώς και
- την αποξήλωση του εξοπλισμού της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 6.
1.3.1.1 Διαδικασία υποβολής φακέλου Κοινοποίησης
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007, η Κοινοποίηση υποβάλλεται τόσο για τις εγκαταστάσεις άνω όσο και για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης στην αδειοδοτούσα αρχή (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.2 του παρόντος), η οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα, τη διαβιβάζει στους φορείς του άρθρου 6 που είναι:
1. το Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας/Δ/νση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος,
2. το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής/Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού,
3. το Υπουργείο Υγείας/ Δ/νση Υγειονομικής Μηχανικής & Υγιεινής Περιβάλλοντος,
4. το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας/Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας (Δ24),
5. η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη/Δ/νση Σχεδιασμού & Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών,
6. η αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία,
7. η αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία και
8. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (μόνο σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα), με σκοπό την ενημέρωση όλων των ανωτέρω φορέων. Σε περίπτωση βέβαια που κάποιος από τους ανωτέρω φορείς διαπιστώνει στην Κοινοποίηση λάθη ή παραλείψεις, δύναται να κοινοποιεί τις παρατηρήσεις του στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, προκειμένου αυτή να αιτηθεί στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης σχετικές διορθώσεις ή συμπληρώσεις επί της Κοινοποίησης. Σε περίπτωση που η αδειοδοτούσα αρχή διαπιστώσει ότι η Κοινοποίηση δεν περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία, αιτείται την επανυποβολή της από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, ο οποίος οφείλει να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της αδειοδοτούσας αρχής.
Οι αδειοδοτούσες αρχές θα πρέπει:
- για τις μεν νέες εγκαταστάσεις, να ελέγχουν ότι μαζί με την αίτηση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης αυτές υποβάλλουν και την απαιτούμενη Κοινοποίηση,
- για τις δε υφιστάμενες εγκαταστάσεις, να ελέγξουν ότι όλες έχουν υποβάλει την απαιτούμενη Κοινοποίηση και σε αντίθετη περίπτωση, να απαιτήσουν την άμεση υποβολή της.
Επιπλέον, εγκαταστάσεις οι οποίες δεν υπάγονταν στους όρους της ΚΥΑ 12044/613/2007 αλλά κατόπιν τροποποιήσεων εντός αυτών υπάχθηκαν στους όρους της τελευταίας, οφείλουν να υποβάλουν τη σχετική Κοινοποίηση εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόστηκε στην εγκατάσταση (παρ. 1α, άρθρο 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Η Κοινοποίηση αναθεωρείται σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής στην εγκατάσταση (μεταβολή πληροφοριακών στοιχείων, τροποποίηση της μονάδας ή της εγκατάστασης, οριστική παύση λειτουργίας της εγκατάστασης 2,3).
1.3.1.2 Περιεχόμενα φακέλου Κοινοποίησης
Ο φάκελος Κοινοποίησης πρέπει απαραιτήτως να περιέχει:
- Το όνομα και την εμπορική επωνυμία του ασκούντος την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, καθώς και την πλήρη διεύθυνση της τελευταίας.
- Την έδρα του ασκούντος την εκμετάλλευση και πλήρη διεύθυνση.
- Το όνομα, τηλέφωνο (σε 24ωρη βάση) και fax του υπεύθυνου της εγκατάστασης, καθώς και του τεχνικού ασφαλείας.
- Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας (MSDS).
- Την ποσότητα και τη φυσική μορφή των ουσιών που περιλαμβάνονται στα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας.
- Την περιγραφή της δραστηριότητας που ασκείται ή προβλέπεται στην εγκατάσταση ή στο χώρο αποθήκευσης.
- Πληροφορίες και στοιχεία για το άμεσο περιβάλλον της εγκατάστασης (γειτονικές εγκαταστάσεις, περιγραφή χρήσεων γης της ευρύτερης περιοχής).
- Εκτίμηση της πιθανότητας πρόκλησης ατυχήματος μεγάλης έκτασης, λόγω της θέσης της εγκατάστασης και της εγγύτητάς της με άλλες επικίνδυνες εγκαταστάσεις (φαινόμενο domino), με σαφώς καθορισμένες τις τιμές των ακτινών πολλαπλασιαστικών φαινομένων, καθώς και τις παραδοχές υπολογισμού για την εκτίμηση της ανωτέρω πιθανότητας.
Επιπλέον και σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα στο υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, η Κοινοποίηση θα πρέπει να συνοδεύεται από:
- Τοπογραφικό διάγραμμα της εγκατάστασης σε κάτοψη, στην οποία θα φαίνονται, τουλάχιστον, όλες οι διεργασίες και οι αποθηκευτικοί χώροι για τις ελεγχόμενες ουσίες.
- Χάρτη κλίμακας 1:5.000 πέριξ της εγκατάστασης σε ακτίνα τουλάχιστον δύο (2) χιλιομέτρων, στον οποίο και θα καταγράφονται με συντεταγμένες όλα τα σημεία ενδιαφέροντος (σχολεία, παιδικοί σταθμοί, αθλητικοί χώροι, δημόσιες υπηρεσίες, προστατευόμενες περιοχές, μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, υποδομές κοινής ωφέλειας κ.λπ.).
- Πολιτική πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων σύμφωνα με το άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007 (βλ. παρ. 1.3.2 του παρόντος).
Σημειώνεται ότι για να θεωρείται ένας Φάκελος Κοινοποίησης πλήρης, θα πρέπει το αντίγραφο της Κοινοποίησης και της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων που διαβιβάζεται σε κάθε φορέα του άρθρου 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007 να συνοδεύεται και από σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
(2)Σε περίπτωση επικαιροποίησης ή/και αναθεώρησης στοιχείων Φακέλων Κοινοποίησης, θα πρέπει να αποστέλλονται οι διορθώσεις συνοδευόμενες από αναλυτικό πίνακα αντικαταστάσεων (συγκεκριμένος αριθμός σελίδων που θα αντικαταστήσει αντίστοιχα συγκεκριμένο αριθμό σελίδων) στο υφιστάμενο τεύχος και επιπλέον θα πρέπει να υποβάλλεται υποχρεωτικά το συνολικό επικαιροποιημένο τεύχος σε ηλεκτρονική μορφή (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
(3)Σε περίπτωση που η λειτουργία της εγκατάστασης παύσει οριστικά (είτε λόγω κυρώσεων που της επιβλήθηκαν είτε λόγω πτώχευσης), ο ασκών την εκμετάλλευση αυτής θα πρέπει να υποβάλει στην αδειοδοτούσα αρχή τροποποιημένο Φάκελο Κοινοποίησης Αποξήλωσης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υποσημείωση 2 του παρόντος στην οποία θα ενημερώνει υποχρεωτικά την αδειοδοτούσα αρχή σχετικά με:
- την απομάκρυνση από την εγκατάσταση των όποιων αποθεμάτων πρώτων υλών ή προϊόντων παραγωγικών διαδικασιών που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον και την ασφάλεια της περιοχής, καθώς και
- την αποξήλωση του εξοπλισμού της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 6.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007, η Κοινοποίηση υποβάλλεται τόσο για τις εγκαταστάσεις άνω όσο και για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης στην αδειοδοτούσα αρχή (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.2 του παρόντος), η οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα, τη διαβιβάζει στους φορείς του άρθρου 6 που είναι:
1. το Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας/Δ/νση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος,
2. το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής/Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού,
3. το Υπουργείο Υγείας/ Δ/νση Υγειονομικής Μηχανικής & Υγιεινής Περιβάλλοντος,
4. το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας/Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας (Δ24),
5. η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη/Δ/νση Σχεδιασμού & Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών,
6. η αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία,
7. η αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία και
8. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (μόνο σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα), με σκοπό την ενημέρωση όλων των ανωτέρω φορέων. Σε περίπτωση βέβαια που κάποιος από τους ανωτέρω φορείς διαπιστώνει στην Κοινοποίηση λάθη ή παραλείψεις, δύναται να κοινοποιεί τις παρατηρήσεις του στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή, προκειμένου αυτή να αιτηθεί στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης σχετικές διορθώσεις ή συμπληρώσεις επί της Κοινοποίησης. Σε περίπτωση που η αδειοδοτούσα αρχή διαπιστώσει ότι η Κοινοποίηση δεν περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία, αιτείται την επανυποβολή της από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, ο οποίος οφείλει να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της αδειοδοτούσας αρχής.
Οι αδειοδοτούσες αρχές θα πρέπει:
- για τις μεν νέες εγκαταστάσεις, να ελέγχουν ότι μαζί με την αίτηση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης αυτές υποβάλλουν και την απαιτούμενη Κοινοποίηση,
- για τις δε υφιστάμενες εγκαταστάσεις, να ελέγξουν ότι όλες έχουν υποβάλει την απαιτούμενη Κοινοποίηση και σε αντίθετη περίπτωση, να απαιτήσουν την άμεση υποβολή της.
Επιπλέον, εγκαταστάσεις οι οποίες δεν υπάγονταν στους όρους της ΚΥΑ 12044/613/2007 αλλά κατόπιν τροποποιήσεων εντός αυτών υπάχθηκαν στους όρους της τελευταίας, οφείλουν να υποβάλουν τη σχετική Κοινοποίηση εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόστηκε στην εγκατάσταση (παρ. 1α, άρθρο 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Η Κοινοποίηση αναθεωρείται σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής στην εγκατάσταση (μεταβολή πληροφοριακών στοιχείων, τροποποίηση της μονάδας ή της εγκατάστασης, οριστική παύση λειτουργίας της εγκατάστασης 2,3).
(2)Σε περίπτωση επικαιροποίησης ή/και αναθεώρησης στοιχείων Φακέλων Κοινοποίησης, θα πρέπει να αποστέλλονται οι διορθώσεις συνοδευόμενες από αναλυτικό πίνακα αντικαταστάσεων (συγκεκριμένος αριθμός σελίδων που θα αντικαταστήσει αντίστοιχα συγκεκριμένο αριθμό σελίδων) στο υφιστάμενο τεύχος και επιπλέον θα πρέπει να υποβάλλεται υποχρεωτικά το συνολικό επικαιροποιημένο τεύχος σε ηλεκτρονική μορφή (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
(3)Σε περίπτωση που η λειτουργία της εγκατάστασης παύσει οριστικά (είτε λόγω κυρώσεων που της επιβλήθηκαν είτε λόγω πτώχευσης), ο ασκών την εκμετάλλευση αυτής θα πρέπει να υποβάλει στην αδειοδοτούσα αρχή τροποποιημένο Φάκελο Κοινοποίησης Αποξήλωσης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υποσημείωση 2 του παρόντος στην οποία θα ενημερώνει υποχρεωτικά την αδειοδοτούσα αρχή σχετικά με:
- την απομάκρυνση από την εγκατάσταση των όποιων αποθεμάτων πρώτων υλών ή προϊόντων παραγωγικών διαδικασιών που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον και την ασφάλεια της περιοχής, καθώς και
- την αποξήλωση του εξοπλισμού της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 6.
Ο φάκελος Κοινοποίησης πρέπει απαραιτήτως να περιέχει:
- Το όνομα και την εμπορική επωνυμία του ασκούντος την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, καθώς και την πλήρη διεύθυνση της τελευταίας.
- Την έδρα του ασκούντος την εκμετάλλευση και πλήρη διεύθυνση.
- Το όνομα, τηλέφωνο (σε 24ωρη βάση) και fax του υπεύθυνου της εγκατάστασης, καθώς και του τεχνικού ασφαλείας.
- Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας (MSDS).
- Την ποσότητα και τη φυσική μορφή των ουσιών που περιλαμβάνονται στα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας.
- Την περιγραφή της δραστηριότητας που ασκείται ή προβλέπεται στην εγκατάσταση ή στο χώρο αποθήκευσης.
- Πληροφορίες και στοιχεία για το άμεσο περιβάλλον της εγκατάστασης (γειτονικές εγκαταστάσεις, περιγραφή χρήσεων γης της ευρύτερης περιοχής).
- Εκτίμηση της πιθανότητας πρόκλησης ατυχήματος μεγάλης έκτασης, λόγω της θέσης της εγκατάστασης και της εγγύτητάς της με άλλες επικίνδυνες εγκαταστάσεις (φαινόμενο domino), με σαφώς καθορισμένες τις τιμές των ακτινών πολλαπλασιαστικών φαινομένων, καθώς και τις παραδοχές υπολογισμού για την εκτίμηση της ανωτέρω πιθανότητας.
Επιπλέον και σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα στο υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, η Κοινοποίηση θα πρέπει να συνοδεύεται από:
- Τοπογραφικό διάγραμμα της εγκατάστασης σε κάτοψη, στην οποία θα φαίνονται, τουλάχιστον, όλες οι διεργασίες και οι αποθηκευτικοί χώροι για τις ελεγχόμενες ουσίες.
- Χάρτη κλίμακας 1:5.000 πέριξ της εγκατάστασης σε ακτίνα τουλάχιστον δύο (2) χιλιομέτρων, στον οποίο και θα καταγράφονται με συντεταγμένες όλα τα σημεία ενδιαφέροντος (σχολεία, παιδικοί σταθμοί, αθλητικοί χώροι, δημόσιες υπηρεσίες, προστατευόμενες περιοχές, μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, υποδομές κοινής ωφέλειας κ.λπ.).
- Πολιτική πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων σύμφωνα με το άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007 (βλ. παρ. 1.3.2 του παρόντος).
Σημειώνεται ότι για να θεωρείται ένας Φάκελος Κοινοποίησης πλήρης, θα πρέπει το αντίγραφο της Κοινοποίησης και της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων που διαβιβάζεται σε κάθε φορέα του άρθρου 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007 να συνοδεύεται και από σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
Η έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (άρθρο 7 & Παράρτημα ΙΙΙ του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007) περιλαμβάνει τους γενικούς στόχους και αρχές δράσης που καθορίζει ο ασκών την εκμετάλλευση της εγκατάστασης για τον έλεγχο των κινδύνων των μεγάλων ατυχημάτων.
- Για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου, συνυποβάλλεται με την Κοινοποίηση ή την εκάστοτε τροποποίησή της και σε κάθε περίπτωση ανά πενταετία από τον ασκούντα την εκμετάλλευση στην αδειοδοτούσα αρχή, η οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα τη διαβιβάζει στους φορείς του άρθρου 6 (άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Μετά την παρέλευση πενταετίας από την υποβολή της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων, η εκάστοτε αδειοδοτούσα αρχή θα πρέπει να καλεί τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης - με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 6 - να υποβάλει σε αυτήν επικαιροποιημένη έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων.
Σε περίπτωση που δεν έχει γίνει τροποποίηση στην εγκατάσταση ή οποιαδήποτε άλλη μεταβολή που να συνεπάγεται αλλαγή στο κείμενο της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων αλλά απαιτείται επανυποβολή της τελευταίας λόγω παρέλευσης της πενταετίας, θα πρέπει να υποβάλλεται από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης προς την αδειοδοτούσα αρχή, υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα αναφέρεται σαφώς ότι η ήδη υπάρχουσα έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων ισχύει ως έχει. Η αδειοδοτούσα αρχή στη συνέχεια διαβιβάζει την ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση σε όλους τους φορείς του άρθρου 6.
Επιπλέον, εγκαταστάσεις οι οποίες δεν υπάγονταν στους όρους της ΚΥΑ 12044/613/2007 αλλά κατόπιν τροποποιήσεων εντός αυτών υπάχθηκαν στους όρους της τελευταίας, οφείλουν να υποβάλουν τη σχετική έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόστηκε στην εγκατάσταση (παρ. 2, άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
- Για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου, αποτελεί μέρος της Μελέτης Ασφαλείας, που υποβάλλεται και αναθεωρείται κάθε φορά μαζί με την τελευταία σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 και το Παράρτημα ΙΙΙ της ΚΥΑ 12044/613/2007 και στο οποίο απαιτείται να καταδεικνύεται ότι στην εγκατάσταση εφαρμόζεται μία Πολιτική Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων και ένα Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας προς υλοποίησή της (άρθρο 8, παρ. Α.1α της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Σημειώνεται ότι τα αναφερόμενα στο άρθρο 7 της ΚΥΑ 12044/613/2007 περί Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων εφαρμόζονται μόνο για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου.
1.3.3 Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας
Το Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας εμπεριέχεται στις Μελέτες Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου και περιλαμβάνει την οργανωτική δομή, τις αρμοδιότητες, τις πρακτικές, τις διαδικασίες, τις διεργασίες και τους πόρους για τον καθορισμό και την εφαρμογή της πολιτικής πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων της εγκατάστασης (παρ. Α.1α, άρθρο 8 & Παράρτημα ΙΙΙ του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Το Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας αποτελεί μέρος της Μελέτης Ασφαλείας, που υποβάλλεται και αναθεωρείται κάθε φορά μαζί με την τελευταία σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 και το Παράρτημα ΙΙΙ της ΚΥΑ 12044/613/2007.
Το Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας εμπεριέχεται στις Μελέτες Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου και περιλαμβάνει την οργανωτική δομή, τις αρμοδιότητες, τις πρακτικές, τις διαδικασίες, τις διεργασίες και τους πόρους για τον καθορισμό και την εφαρμογή της πολιτικής πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων της εγκατάστασης (παρ. Α.1α, άρθρο 8 & Παράρτημα ΙΙΙ του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Το Σύστημα Διαχείρισης Ασφαλείας αποτελεί μέρος της Μελέτης Ασφαλείας, που υποβάλλεται και αναθεωρείται κάθε φορά μαζί με την τελευταία σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 και το Παράρτημα ΙΙΙ της ΚΥΑ 12044/613/2007.
1.3.4.1 Διαδικασία υποβολής Μελέτης Ασφαλείας
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007, η Μελέτη Ασφαλείας υποβάλλεται μόνο για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου4 από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης στην αδειοδοτούσα αρχή, η οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα τη διαβιβάζει στους φορείς του άρθρου 8 που είναι:
1. το Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας/Δ/νση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος,
2. το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής/Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού,
3. το Υπουργείο Υγείας/Δ/νση Υγειονομικής Μηχανικής & Υγιεινής Περιβάλλοντος,
4. το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας και αρμόδιο ΚΕ.Π.Ε.Κ.5
5. η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη/Δ/νση Σχεδιασμού & Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών,
6. η αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία,
7. η αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία (στην οποία διαβιβάζονται σε ηλεκτρονική μορφή και τα στοιχεία που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ (παρ. ΙΙΙ.Γ) του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007) και
8. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα).
Μετά την παραλαβή των Μελετών Ασφαλείας, οι αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές θα πρέπει:
- για τις νέες εγκαταστάσεις, να ελέγχουν ότι μαζί με την αίτηση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης υποβάλλουν και την απαιτούμενη Μελέτη Ασφαλείας,
- για τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις, να ελέγξουν ότι όλες έχουν υποβάλει την απαιτούμενη Μελέτη Ασφαλείας και σε αντίθετη περίπτωση, να απαιτήσουν την άμεση υποβολή της ή την αναθεώρησή της, κατά περίπτωση6
Σε περίπτωση που δεν έχει γίνει τροποποίηση στην εγκατάσταση ή οποιαδήποτε άλλη μεταβολή που να συνεπάγεται αλλαγή στο κείμενο της Μελέτης Ασφαλείας αλλά απαιτείται επανυποβολή της τελευταίας λόγω παρέλευσης της πενταετίας, θα πρέπει να υποβάλλεται από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης προς την αδειοδοτούσα αρχή υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα αναφέρεται σαφώς ότι η ήδη καταχωρημένη Μελέτη Ασφαλείας ισχύει ως έχει. Η αδειοδοτούσα αρχή στη συνέχεια διαβιβάζει την ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση σε όλους τους φορείς του άρθρου 6.
Σε περίπτωση επικαιροποίησης ή/και αναθεώρησης/τροποποίησης στοιχείων καταχωρημένων Μελετών Ασφαλείας, θα πρέπει (βλ. και υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας):
- το συνολικό επικαιροποιημένο τεύχος να υποβάλλεται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική μορφή και
- οι διορθώσεις να αποστέλλονται συνοδευόμενες από αναλυτικό πίνακα αντικαταστάσεων (συγκεκριμένος αριθμός σελίδων που θα αντικαταστήσει αντίστοιχα συγκεκριμένο αριθμό σελίδων) στο υφιστάμενο τεύχος.
Σε περίπτωση εκσυγχρονισμού, επέκτασης ή οποιασδήποτε τροποποίησης τμήματος εγκατάστασης άνω ορίου το οποίο σύμφωνα με την ΚΥΑ 12044/613/2007 κατατάσσεται ως εγκατάσταση κάτω ορίου, θα πρέπει να αναθεωρείται η Μελέτη Ασφαλείας όλης της εγκατάστασης και όχι να υποβάλλεται Κοινοποίηση του άρθρου 6 για το τμήμα της εγκατάστασης που τροποποιείται. Σε περίπτωση που ο ασκών την εκμετάλλευση μίας εγκατάστασης άνω ορίου αιτηθεί άδειας επέκτασης της εγκατάστασης από την οποία δεν εμφαίνεται να επέρχονται ουσιαστικές μεταβολές ως προς το είδος και τις ποσότητες των επικίνδυνων ουσιών που υπάρχουν ή δύναται να παραχθούν εντός της εγκατάστασης, απαιτείται και η υποβολή στην αδειοδοτούσα αρχή τροποποιημένης Μελέτης Ασφαλείας μαζί με το σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο και όχι υπεύθυνη δήλωση περί μη ουσιαστικής μεταβολής των ουσιών. Τονίζεται ότι η υπεύθυνη δήλωση γίνεται δεκτή μόνο στην περίπτωση παρέλευσης πενταετίας από την υποβολή της τελευταίας Μελέτης Ασφαλείας και όταν στην εγκατάσταση δεν έχει επέλθει καμία τροποποίηση ή οποιαδήποτε άλλη μεταβολή που να συνεπάγεται αλλαγή στο κείμενο της Μελέτης Ασφαλείας.
Σε περίπτωση που η λειτουργία της εγκατάστασης παύσει οριστικά (είτε λόγω κυρώσεων που της επιβλήθηκαν είτε λόγω πτώχευσης), ο ασκών την εκμετάλλευση αυτής θα πρέπει να υποβάλει στην αδειοδοτούσα αρχή τροποποιημένη Μελέτη Ασφαλείας Αποξήλωσης [το συνολικό επικαιροποιημένο τεύχος να είναι σε ηλεκτρονική μορφή και οι διορθώσεις να αποστέλλονται συνοδευόμενες από αναλυτικό πίνακα αντικαταστάσεων (συγκεκριμένος αριθμός σελίδων που θα αντικαταστήσει αντίστοιχα συγκεκριμένο αριθμό σελίδων) στο υφιστάμενο τεύχος], στην οποία θα ενημερώνει υποχρεωτικά την αδειοδοτούσα αρχή σχετικά με:
- την απομάκρυνση από την εγκατάσταση των όποιων αποθεμάτων πρώτων υλών ή προϊόντων παραγωγικών διαδικασιών που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον και την ασφάλεια της περιοχής, καθώς και
- την αποξήλωση του εξοπλισμού της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 8.
Επιπλέον, εγκαταστάσεις οι οποίες δεν υπάγονταν στους όρους της ΚΥΑ 12044/613/2007 αλλά κατόπιν τροποποιήσεων εντός αυτών υπάχθηκαν στους όρους της τελευταίας, οφείλουν να υποβάλουν τη σχετική Κοινοποίηση εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόστηκε στην εγκατάσταση (παρ. Α.3α, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
1.3.4.2 Περιεχόμενα Μελέτης Ασφαλείας
Σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα στο υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, οι Μελέτες Ασφαλείας, εκτός από το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στο άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007, θα πρέπει να περιλαμβάνουν και χάρτη κλίμακας 1:5.000 σε ακτίνα ίση με αυτήν της ζώνης ΙΙΙ-Προστασίας Πληθυσμού για το δυσμενέστερο σενάριο ατυχήματος (ζώνη τρωτότητας7) πέριξ της εκάστοτε εγκατάστασης, στον οποίο και θα καταγράφονται με συντεταγμένες όλα τα σημεία ενδιαφέροντος [σχολεία, παιδικοί σταθμοί, γηροκομεία, ιδρύματα, νοσοκομεία, οικισμοί, γειτονικές εγκαταστάσεις, δημόσιες υπηρεσίες, σημεία συνάθροισης πληθυσμού (αθλητικοί χώροι, εκκλησίες κ.λ.π.), υπάρχον συγκοινωνιακό δίκτυο, στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος (ρέματα, ποτάμια, λίμνες κ.λ.π.), προστατευόμενες περιοχές, μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, υποδομές κοινής ωφέλειας κ.ά].
Η αδειοδοτούσα αρχή εάν πεισθεί ότι συγκεκριμένες ουσίες που υπάρχουν στην εγκατάσταση ή σε οποιοδήποτε μέρος αυτής δεν ενέχουν κίνδυνο μεγάλου ατυχήματος, μπορεί να περιορίζει τις απαιτούμενες στις Μελέτες Ασφαλείας πληροφορίες σε όσες σχετίζονται με την πρόληψη των υπολοίπων κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων και τον περιορισμό των συνεπειών τους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον (παρ. Α.4.1, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007)8.
Κάθε φορά που της διαβιβάζεται μία Μελέτη Ασφαλείας, η αδειοδοτούσα αρχή θα πρέπει να ενημερώνει σχετικά τις γειτονικές εγκαταστάσεις που βρίσκονται εντός της Ζώνης ΙΙΙ Προστασίας
Πληθυσμού (ζώνη τρωτότητας) σχετικά με το δυσμενέστερο σενάριο ατυχήματος εντός της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση της ανωτέρω ενημέρωσης στους φορείς του άρθρου 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007 (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
Σημειώνεται ότι για να θεωρείται η Μελέτη Ασφαλείας μίας εγκατάστασης πλήρης, θα πρέπει το αντίγραφο αυτής που διαβιβάζεται σε κάθε φορέα του άρθρου 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007 να
συνοδεύεται και από σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
1.3.4.3 Αξιολόγηση Μελετών Ασφαλείας
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την περαιτέρω αξιολόγηση των Μελετών Ασφαλείας από τους αρμόδιους φορείς μετά από τη διαβίβαση των Μελετών Ασφαλείας από την αδειοδοτούσα αρχή στους
φορείς του άρθρου 8, είναι οι εξής:
- Η πιστοποίηση από την αρμόδια περιφερειακή Χημική Υπηρεσία ότι η εγκατάσταση υπάγεται στις διατάξεις της ΚΥΑ 12044/613/2007 (παρ. Β.1γ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007) και
- Η διαπίστωση της πληρότητας των σεναρίων ατυχημάτων από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας (παρ. Β.2β, εδ. i, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Οι αρμόδιοι προς γνωμοδότηση φορείς είναι τα Υπουργεία (παρ. Β.2.γ.1, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007):
1. Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας (Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας),
2. Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής,
3. Υγείας,
4. Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας,
5. Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη (αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία) και
6. Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων9.
Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δε γνωμοδοτεί επί των Μελετών Ασφαλείας αλλά όταν απαιτείται, θέτει τα αντίγραφα αυτών στη διάθεση της Υποστηρικτικής Ομάδας του άρθρου 15 του Ν. 3491/2006 (παρ. Β.1δ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Η αδειοδοτούσα αρχή μέσα σε εύλογο χρόνο από την παραλαβή των γνωμοδοτήσεων των συναρμόδιων φορέων επί της Μελέτης Ασφαλείας και πριν την οριστική καταχώρησή της, ανακοινώνει στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης τα συμπεράσματά της με βάση τις γνωμοδοτήσεις που της έχουν σταλεί από την εξέταση της Μελέτης Ασφαλείας, αφού ζητήσει ενδεχομένως από αυτόν συμπληρωματικά στοιχεία (παρ. Β.4, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
1.3.4.4 Καταχώρηση Μελετών Ασφαλείας
Η καταχώρηση της Μελέτης Ασφαλείας γίνεται από την αδειοδοτούσα αρχή, με βάση τις γνωμοδοτήσεις των αρμοδίων φορέων και γνωστοποιείται εγγράφως στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 8. Σε περίπτωση που κάποιος από τους αρμόδιους προς γνωμοδότηση φορείς δε γνωμοδοτήσει εντός τριών (3) μηνών από την
παραλαβή του εγγράφου διαπίστωσης της πληρότητας σεναρίων ατυχημάτων από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, η Μελέτη Ασφαλείας καταχωρείται χωρίς τη συγκεκριμένη γνωμοδότηση10.
Το αυτό ισχύει ακόμα και στην περίπτωση που κανείς από τους αρμόδιους προς γνωμοδότηση φορείς δε γνωμοδοτήσει εμπρόθεσμα. Τονίζεται ότι η καταχώρηση της Μελέτης Ασφαλείας δε συνιστά έγκριση του περιεχομένου της, δεδομένου ότι τα στοιχεία της τελούν υπό διαρκή έλεγχο, συμπλήρωση και βελτίωση (παρ. Γ.2, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Επιπλέον, για τις νέες εγκαταστάσεις, η καταχώρηση της Μελέτης Ασφαλείας και ο έλεγχος πριν από την έναρξη λειτουργίας αποτελούν πλέον απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας (παρ. Γ.2.γ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Ως εκ τούτου, δε νοείται η λειτουργία νέας εγκατάστασης χωρίς καταχωρημένη Μελέτη Ασφαλείας.
(4) Σε περίπτωση που μετά την εφαρμογή των όσων αναφέρονται στο Μέρος 1ο (παρ. 1.1) του παρόντος μία εγκατάσταση είναι μεν κάτω ορίου αλλά πολύ κοντά στο κατώφλι υπαγωγής σε εγκατάσταση άνω ορίου (είτε διότι οι ποσότητες των επικίνδυνων ουσιών εντός αυτής είναι κατά πολύ λίγο μικρότερες από τις αναφερόμενες οριακές τιμές του Παραρτήματος Ι (Μέρη 1 και 2, Στήλη 3) του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007) ή γιατί το άθροισμα είναι κατά πολύ λίγο μικρότερο της μονάδας, τότε, η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή δύναται να ζητήσει την υποβολή από μέρους του ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης Μελέτης Ασφαλείας αντί Φακέλου Κοινοποίησης.
(5) Αντί να διαβιβάζει και τα δύο (2) αντίγραφα στη Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας, όπως ίσχυε μέχρι τώρα (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής
Γραμματείας Βιομηχανίας).
(6) Η Μελέτη Ασφαλείας αναθεωρείται (παρ. Δ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007):
τουλάχιστον κάθε πέντε (5) χρόνια
- σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής στην εγκατάσταση (μετατροπή μίας εγκατάστασης, μονάδας, αποθήκης, διαδικασίας παραγωγής ή του είδους και της ποσότητας των επικινδύνων ουσιών)
- οποτεδήποτε προκύψουν νέα δεδομένα ή νέες τεχνικές γνώσεις σχετικά με την ασφάλεια ή νέες γνώσεις σχετικά με την εκτίμηση των κινδύνων και κατόπιν πρωτοβουλίας του ασκούντος την εκμετάλλευση ή αιτήματος της αδειοδοτούσας αρχής.
Ως εκ τούτου, η εκάστοτε αδειοδοτούσα αρχή θα πρέπει μετά την παρέλευση πενταετίας από την υποβολή της Μελέτης Ασφαλείας μίας εγκατάστασης, να καλεί τον ασκούντα την εκμετάλλευση της τελευταίας - με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 8 - να υποβάλει σε αυτήν επικαιροποιημένη Μελέτη Ασφαλείας μαζί με το σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο.
(7) Ζώνη ΙΙΙ: Προστασίας Πληθυσμού από Μέτριες Επιπτώσεις (ακτίνα πρόκλησης μικρών τραυματισμών) (Τεχνικό Υπόμνημα ΕΜΠ,
25.10.1998). Για την περίπτωση έκθεσης σε τοξικές ουσίες, αντιστοιχεί σε απόσταση στην οποία η συγκέντρωση των τοξικών ουσιών
σε mg/m3 ισούται με την IDLH (Immediately Dangerous to Life and Health) τιμή, δηλαδή τη μέγιστη συγκέντρωση μίας τοξικής ουσίας στον αέρα στην οποία μπορεί να εκτεθεί ένας υγιής εργαζόμενος για 30min και να διαφύγει χωρίς να υποστεί μη ανατάξιμες βλάβες στην υγεία του ή τραυματισμούς που να εμποδίζουν τη διαφυγή του (κυρίως ερεθισμούς των ματιών ή των πνευμόνων). Για την περίπτωση θερμικής ακτινοβολίας, αντιστοιχεί σε απόσταση στην οποία η θερμική δόση είναι 170 TDU, η οποία προκαλεί εγκαύματα πρώτου (1ου) βαθμού σε σημαντικό τμήμα του πληθυσμού. Για την περίπτωση υπερπίεσης, αντιστοιχεί σε απόσταση στην οποία η υπερπίεση είναι 50 mbar, η οποία προκαλεί ζημιές σε πόρτες και παράθυρα και ελαφρές ρηγματώσεις σε τοίχους.
(8) Σύμφωνα με την 98/433/ΕΚ «Απόφαση της Επιτροπής της 26ης Ιουνίου 1998 περί των εναρμονισμένων κριτηρίων για τις απαλλαγές σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 9 της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(1998) 1758]», ενδέχεται να χορηγηθεί η σχετική απαλλαγή, εάν πληρούνται τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
i. Φυσική μορφή της ουσίας
Ουσίες με στερεά μορφή, τέτοια ώστε να μην είναι δυνατή τόσο υπό ομαλές συνθήκες, όσο και υπό οποιεσδήποτε μη φυσιολογικές συνθήκες οι οποίες είναι εύλογα δυνατόν να προβλεφθούν, η έκλυση ύλης ή ενέργειας, οι οποίες θα ήταν δυνατόν να συνιστούν τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχήματος μεγάλης κλίμακας.
ii. Περιεχόμενο και ποσότητες
Εκείνες οι ουσίες οι οποίες συσκευάζονται ή περιέχονται κατά τέτοιο τρόπο και σε τέτοιες ποσότητες, ώστε η έκλυση της μέγιστης δυνατής ποσότητας υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις να μην είναι δυνατόν να προκαλέσει κινδύνους μεγάλων ατυχημάτων.
iii. Τοποθεσία και ποσότητες
Οι ουσίες που υπάρχουν σε τέτοιες ποσότητες καθώς και σε τέτοια απόσταση από άλλες επικίνδυνες ουσίες (στη μονάδα ή οπουδήποτε αλλού), ώστε να μην είναι σε θέση ούτε να προκαλέσουν κινδύνους μεγάλων ατυχημάτων, αφ' εαυτές, ούτε να αποτελέσουν την αφορμή για κάποιο άλλο ατύχημα μεγάλης κλίμακας με τη συνεπίδραση άλλων επικίνδυνων ουσιών.
iv. Ταξινόμηση
Οι ουσίες οι οποίες ορίζονται ως επικίνδυνες ουσίες βάσει της ταξινόμησής τους στο παράρτημα Ι μέρος 2 της οδηγίας 96/82/ΕΚ, αλλά οι οποίες δεν είναι σε θέση να προκαλέσουν κινδύνους μεγάλων ατυχημάτων και για τις οποίες, ως εκ τούτου, αντενδείκνυται για τους σκοπούς αυτούς η ταξινόμηση της ειδικής κατηγορίας ουσιών.
(9) Μόνο σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα
(10) Στην περίπτωση αυτή, ο φορέας ο οποίος δε γνωμοδότησε υποχρεούται να κοινοποιήσει εγγράφως στους συναρμόδιους φορείς του άρθρου 8 τους λόγους για τους οποίους δε γνωμοδότησε.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007, η Μελέτη Ασφαλείας υποβάλλεται μόνο για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου4 από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης στην αδειοδοτούσα αρχή, η οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα τη διαβιβάζει στους φορείς του άρθρου 8 που είναι:
1. το Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας/Δ/νση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος,
2. το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής/Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού,
3. το Υπουργείο Υγείας/Δ/νση Υγειονομικής Μηχανικής & Υγιεινής Περιβάλλοντος,
4. το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας και αρμόδιο ΚΕ.Π.Ε.Κ.5
5. η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη/Δ/νση Σχεδιασμού & Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών,
6. η αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία,
7. η αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία (στην οποία διαβιβάζονται σε ηλεκτρονική μορφή και τα στοιχεία που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ (παρ. ΙΙΙ.Γ) του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007) και
8. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα).
Μετά την παραλαβή των Μελετών Ασφαλείας, οι αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές θα πρέπει:
- για τις νέες εγκαταστάσεις, να ελέγχουν ότι μαζί με την αίτηση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης υποβάλλουν και την απαιτούμενη Μελέτη Ασφαλείας,
- για τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις, να ελέγξουν ότι όλες έχουν υποβάλει την απαιτούμενη Μελέτη Ασφαλείας και σε αντίθετη περίπτωση, να απαιτήσουν την άμεση υποβολή της ή την αναθεώρησή της, κατά περίπτωση6
Σε περίπτωση που δεν έχει γίνει τροποποίηση στην εγκατάσταση ή οποιαδήποτε άλλη μεταβολή που να συνεπάγεται αλλαγή στο κείμενο της Μελέτης Ασφαλείας αλλά απαιτείται επανυποβολή της τελευταίας λόγω παρέλευσης της πενταετίας, θα πρέπει να υποβάλλεται από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης προς την αδειοδοτούσα αρχή υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα αναφέρεται σαφώς ότι η ήδη καταχωρημένη Μελέτη Ασφαλείας ισχύει ως έχει. Η αδειοδοτούσα αρχή στη συνέχεια διαβιβάζει την ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση σε όλους τους φορείς του άρθρου 6.
Σε περίπτωση επικαιροποίησης ή/και αναθεώρησης/τροποποίησης στοιχείων καταχωρημένων Μελετών Ασφαλείας, θα πρέπει (βλ. και υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας):
- το συνολικό επικαιροποιημένο τεύχος να υποβάλλεται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική μορφή και
- οι διορθώσεις να αποστέλλονται συνοδευόμενες από αναλυτικό πίνακα αντικαταστάσεων (συγκεκριμένος αριθμός σελίδων που θα αντικαταστήσει αντίστοιχα συγκεκριμένο αριθμό σελίδων) στο υφιστάμενο τεύχος.
Σε περίπτωση εκσυγχρονισμού, επέκτασης ή οποιασδήποτε τροποποίησης τμήματος εγκατάστασης άνω ορίου το οποίο σύμφωνα με την ΚΥΑ 12044/613/2007 κατατάσσεται ως εγκατάσταση κάτω ορίου, θα πρέπει να αναθεωρείται η Μελέτη Ασφαλείας όλης της εγκατάστασης και όχι να υποβάλλεται Κοινοποίηση του άρθρου 6 για το τμήμα της εγκατάστασης που τροποποιείται. Σε περίπτωση που ο ασκών την εκμετάλλευση μίας εγκατάστασης άνω ορίου αιτηθεί άδειας επέκτασης της εγκατάστασης από την οποία δεν εμφαίνεται να επέρχονται ουσιαστικές μεταβολές ως προς το είδος και τις ποσότητες των επικίνδυνων ουσιών που υπάρχουν ή δύναται να παραχθούν εντός της εγκατάστασης, απαιτείται και η υποβολή στην αδειοδοτούσα αρχή τροποποιημένης Μελέτης Ασφαλείας μαζί με το σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο και όχι υπεύθυνη δήλωση περί μη ουσιαστικής μεταβολής των ουσιών. Τονίζεται ότι η υπεύθυνη δήλωση γίνεται δεκτή μόνο στην περίπτωση παρέλευσης πενταετίας από την υποβολή της τελευταίας Μελέτης Ασφαλείας και όταν στην εγκατάσταση δεν έχει επέλθει καμία τροποποίηση ή οποιαδήποτε άλλη μεταβολή που να συνεπάγεται αλλαγή στο κείμενο της Μελέτης Ασφαλείας.
Σε περίπτωση που η λειτουργία της εγκατάστασης παύσει οριστικά (είτε λόγω κυρώσεων που της επιβλήθηκαν είτε λόγω πτώχευσης), ο ασκών την εκμετάλλευση αυτής θα πρέπει να υποβάλει στην αδειοδοτούσα αρχή τροποποιημένη Μελέτη Ασφαλείας Αποξήλωσης [το συνολικό επικαιροποιημένο τεύχος να είναι σε ηλεκτρονική μορφή και οι διορθώσεις να αποστέλλονται συνοδευόμενες από αναλυτικό πίνακα αντικαταστάσεων (συγκεκριμένος αριθμός σελίδων που θα αντικαταστήσει αντίστοιχα συγκεκριμένο αριθμό σελίδων) στο υφιστάμενο τεύχος], στην οποία θα ενημερώνει υποχρεωτικά την αδειοδοτούσα αρχή σχετικά με:
- την απομάκρυνση από την εγκατάσταση των όποιων αποθεμάτων πρώτων υλών ή προϊόντων παραγωγικών διαδικασιών που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον και την ασφάλεια της περιοχής, καθώς και
- την αποξήλωση του εξοπλισμού της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 8.
Επιπλέον, εγκαταστάσεις οι οποίες δεν υπάγονταν στους όρους της ΚΥΑ 12044/613/2007 αλλά κατόπιν τροποποιήσεων εντός αυτών υπάχθηκαν στους όρους της τελευταίας, οφείλουν να υποβάλουν τη σχετική Κοινοποίηση εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω ΚΥΑ εφαρμόστηκε στην εγκατάσταση (παρ. Α.3α, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
(4) Σε περίπτωση που μετά την εφαρμογή των όσων αναφέρονται στο Μέρος 1ο (παρ. 1.1) του παρόντος μία εγκατάσταση είναι μεν κάτω ορίου αλλά πολύ κοντά στο κατώφλι υπαγωγής σε εγκατάσταση άνω ορίου (είτε διότι οι ποσότητες των επικίνδυνων ουσιών εντός αυτής είναι κατά πολύ λίγο μικρότερες από τις αναφερόμενες οριακές τιμές του Παραρτήματος Ι (Μέρη 1 και 2, Στήλη 3) του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007) ή γιατί το άθροισμα είναι κατά πολύ λίγο μικρότερο της μονάδας, τότε, η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή δύναται να ζητήσει την υποβολή από μέρους του ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης Μελέτης Ασφαλείας αντί Φακέλου Κοινοποίησης.
(5) Αντί να διαβιβάζει και τα δύο (2) αντίγραφα στη Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας, όπως ίσχυε μέχρι τώρα (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής
Γραμματείας Βιομηχανίας).
(6) Η Μελέτη Ασφαλείας αναθεωρείται (παρ. Δ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007):
τουλάχιστον κάθε πέντε (5) χρόνια
- σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής στην εγκατάσταση (μετατροπή μίας εγκατάστασης, μονάδας, αποθήκης, διαδικασίας παραγωγής ή του είδους και της ποσότητας των επικινδύνων ουσιών)
- οποτεδήποτε προκύψουν νέα δεδομένα ή νέες τεχνικές γνώσεις σχετικά με την ασφάλεια ή νέες γνώσεις σχετικά με την εκτίμηση των κινδύνων και κατόπιν πρωτοβουλίας του ασκούντος την εκμετάλλευση ή αιτήματος της αδειοδοτούσας αρχής.
Ως εκ τούτου, η εκάστοτε αδειοδοτούσα αρχή θα πρέπει μετά την παρέλευση πενταετίας από την υποβολή της Μελέτης Ασφαλείας μίας εγκατάστασης, να καλεί τον ασκούντα την εκμετάλλευση της τελευταίας - με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 8 - να υποβάλει σε αυτήν επικαιροποιημένη Μελέτη Ασφαλείας μαζί με το σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο.
Σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα στο υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, οι Μελέτες Ασφαλείας, εκτός από το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στο άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007, θα πρέπει να περιλαμβάνουν και χάρτη κλίμακας 1:5.000 σε ακτίνα ίση με αυτήν της ζώνης ΙΙΙ-Προστασίας Πληθυσμού για το δυσμενέστερο σενάριο ατυχήματος (ζώνη τρωτότητας7) πέριξ της εκάστοτε εγκατάστασης, στον οποίο και θα καταγράφονται με συντεταγμένες όλα τα σημεία ενδιαφέροντος [σχολεία, παιδικοί σταθμοί, γηροκομεία, ιδρύματα, νοσοκομεία, οικισμοί, γειτονικές εγκαταστάσεις, δημόσιες υπηρεσίες, σημεία συνάθροισης πληθυσμού (αθλητικοί χώροι, εκκλησίες κ.λ.π.), υπάρχον συγκοινωνιακό δίκτυο, στοιχεία φυσικού περιβάλλοντος (ρέματα, ποτάμια, λίμνες κ.λ.π.), προστατευόμενες περιοχές, μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, υποδομές κοινής ωφέλειας κ.ά].
Η αδειοδοτούσα αρχή εάν πεισθεί ότι συγκεκριμένες ουσίες που υπάρχουν στην εγκατάσταση ή σε οποιοδήποτε μέρος αυτής δεν ενέχουν κίνδυνο μεγάλου ατυχήματος, μπορεί να περιορίζει τις απαιτούμενες στις Μελέτες Ασφαλείας πληροφορίες σε όσες σχετίζονται με την πρόληψη των υπολοίπων κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων και τον περιορισμό των συνεπειών τους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον (παρ. Α.4.1, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007)8.
Κάθε φορά που της διαβιβάζεται μία Μελέτη Ασφαλείας, η αδειοδοτούσα αρχή θα πρέπει να ενημερώνει σχετικά τις γειτονικές εγκαταστάσεις που βρίσκονται εντός της Ζώνης ΙΙΙ Προστασίας
Πληθυσμού (ζώνη τρωτότητας) σχετικά με το δυσμενέστερο σενάριο ατυχήματος εντός της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση της ανωτέρω ενημέρωσης στους φορείς του άρθρου 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007 (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
Σημειώνεται ότι για να θεωρείται η Μελέτη Ασφαλείας μίας εγκατάστασης πλήρης, θα πρέπει το αντίγραφο αυτής που διαβιβάζεται σε κάθε φορέα του άρθρου 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007 να
συνοδεύεται και από σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο (υπ’ αριθ. 7212/535/02.07.2012 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας).
(7) Ζώνη ΙΙΙ: Προστασίας Πληθυσμού από Μέτριες Επιπτώσεις (ακτίνα πρόκλησης μικρών τραυματισμών) (Τεχνικό Υπόμνημα ΕΜΠ,
25.10.1998). Για την περίπτωση έκθεσης σε τοξικές ουσίες, αντιστοιχεί σε απόσταση στην οποία η συγκέντρωση των τοξικών ουσιών
σε mg/m3 ισούται με την IDLH (Immediately Dangerous to Life and Health) τιμή, δηλαδή τη μέγιστη συγκέντρωση μίας τοξικής ουσίας στον αέρα στην οποία μπορεί να εκτεθεί ένας υγιής εργαζόμενος για 30min και να διαφύγει χωρίς να υποστεί μη ανατάξιμες βλάβες στην υγεία του ή τραυματισμούς που να εμποδίζουν τη διαφυγή του (κυρίως ερεθισμούς των ματιών ή των πνευμόνων). Για την περίπτωση θερμικής ακτινοβολίας, αντιστοιχεί σε απόσταση στην οποία η θερμική δόση είναι 170 TDU, η οποία προκαλεί εγκαύματα πρώτου (1ου) βαθμού σε σημαντικό τμήμα του πληθυσμού. Για την περίπτωση υπερπίεσης, αντιστοιχεί σε απόσταση στην οποία η υπερπίεση είναι 50 mbar, η οποία προκαλεί ζημιές σε πόρτες και παράθυρα και ελαφρές ρηγματώσεις σε τοίχους.
(8) Σύμφωνα με την 98/433/ΕΚ «Απόφαση της Επιτροπής της 26ης Ιουνίου 1998 περί των εναρμονισμένων κριτηρίων για τις απαλλαγές σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 9 της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(1998) 1758]», ενδέχεται να χορηγηθεί η σχετική απαλλαγή, εάν πληρούνται τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
i. Φυσική μορφή της ουσίας
Ουσίες με στερεά μορφή, τέτοια ώστε να μην είναι δυνατή τόσο υπό ομαλές συνθήκες, όσο και υπό οποιεσδήποτε μη φυσιολογικές συνθήκες οι οποίες είναι εύλογα δυνατόν να προβλεφθούν, η έκλυση ύλης ή ενέργειας, οι οποίες θα ήταν δυνατόν να συνιστούν τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχήματος μεγάλης κλίμακας.
ii. Περιεχόμενο και ποσότητες
Εκείνες οι ουσίες οι οποίες συσκευάζονται ή περιέχονται κατά τέτοιο τρόπο και σε τέτοιες ποσότητες, ώστε η έκλυση της μέγιστης δυνατής ποσότητας υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις να μην είναι δυνατόν να προκαλέσει κινδύνους μεγάλων ατυχημάτων.
iii. Τοποθεσία και ποσότητες
Οι ουσίες που υπάρχουν σε τέτοιες ποσότητες καθώς και σε τέτοια απόσταση από άλλες επικίνδυνες ουσίες (στη μονάδα ή οπουδήποτε αλλού), ώστε να μην είναι σε θέση ούτε να προκαλέσουν κινδύνους μεγάλων ατυχημάτων, αφ' εαυτές, ούτε να αποτελέσουν την αφορμή για κάποιο άλλο ατύχημα μεγάλης κλίμακας με τη συνεπίδραση άλλων επικίνδυνων ουσιών.
iv. Ταξινόμηση
Οι ουσίες οι οποίες ορίζονται ως επικίνδυνες ουσίες βάσει της ταξινόμησής τους στο παράρτημα Ι μέρος 2 της οδηγίας 96/82/ΕΚ, αλλά οι οποίες δεν είναι σε θέση να προκαλέσουν κινδύνους μεγάλων ατυχημάτων και για τις οποίες, ως εκ τούτου, αντενδείκνυται για τους σκοπούς αυτούς η ταξινόμηση της ειδικής κατηγορίας ουσιών.
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την περαιτέρω αξιολόγηση των Μελετών Ασφαλείας από τους αρμόδιους φορείς μετά από τη διαβίβαση των Μελετών Ασφαλείας από την αδειοδοτούσα αρχή στους
φορείς του άρθρου 8, είναι οι εξής:
- Η πιστοποίηση από την αρμόδια περιφερειακή Χημική Υπηρεσία ότι η εγκατάσταση υπάγεται στις διατάξεις της ΚΥΑ 12044/613/2007 (παρ. Β.1γ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007) και
- Η διαπίστωση της πληρότητας των σεναρίων ατυχημάτων από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας (παρ. Β.2β, εδ. i, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Οι αρμόδιοι προς γνωμοδότηση φορείς είναι τα Υπουργεία (παρ. Β.2.γ.1, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007):
1. Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας (Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας),
2. Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής,
3. Υγείας,
4. Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας,
5. Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη (αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία) και
6. Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων9.
Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δε γνωμοδοτεί επί των Μελετών Ασφαλείας αλλά όταν απαιτείται, θέτει τα αντίγραφα αυτών στη διάθεση της Υποστηρικτικής Ομάδας του άρθρου 15 του Ν. 3491/2006 (παρ. Β.1δ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Η αδειοδοτούσα αρχή μέσα σε εύλογο χρόνο από την παραλαβή των γνωμοδοτήσεων των συναρμόδιων φορέων επί της Μελέτης Ασφαλείας και πριν την οριστική καταχώρησή της, ανακοινώνει στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης τα συμπεράσματά της με βάση τις γνωμοδοτήσεις που της έχουν σταλεί από την εξέταση της Μελέτης Ασφαλείας, αφού ζητήσει ενδεχομένως από αυτόν συμπληρωματικά στοιχεία (παρ. Β.4, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
(9) Μόνο σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα
Η καταχώρηση της Μελέτης Ασφαλείας γίνεται από την αδειοδοτούσα αρχή, με βάση τις γνωμοδοτήσεις των αρμοδίων φορέων και γνωστοποιείται εγγράφως στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους φορείς του άρθρου 8. Σε περίπτωση που κάποιος από τους αρμόδιους προς γνωμοδότηση φορείς δε γνωμοδοτήσει εντός τριών (3) μηνών από την
παραλαβή του εγγράφου διαπίστωσης της πληρότητας σεναρίων ατυχημάτων από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, η Μελέτη Ασφαλείας καταχωρείται χωρίς τη συγκεκριμένη γνωμοδότηση10.
Το αυτό ισχύει ακόμα και στην περίπτωση που κανείς από τους αρμόδιους προς γνωμοδότηση φορείς δε γνωμοδοτήσει εμπρόθεσμα. Τονίζεται ότι η καταχώρηση της Μελέτης Ασφαλείας δε συνιστά έγκριση του περιεχομένου της, δεδομένου ότι τα στοιχεία της τελούν υπό διαρκή έλεγχο, συμπλήρωση και βελτίωση (παρ. Γ.2, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Επιπλέον, για τις νέες εγκαταστάσεις, η καταχώρηση της Μελέτης Ασφαλείας και ο έλεγχος πριν από την έναρξη λειτουργίας αποτελούν πλέον απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας (παρ. Γ.2.γ, άρθρο 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Ως εκ τούτου, δε νοείται η λειτουργία νέας εγκατάστασης χωρίς καταχωρημένη Μελέτη Ασφαλείας.
(10) Στην περίπτωση αυτή, ο φορέας ο οποίος δε γνωμοδότησε υποχρεούται να κοινοποιήσει εγγράφως στους συναρμόδιους φορείς του άρθρου 8 τους λόγους για τους οποίους δε γνωμοδότησε.
Οι διαδικασίες του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης στις εγκαταστάσεις SEVESO περιγράφονται αναλυτικά στο Μέρος 3ο του παρόντος.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 10 της ΚΥΑ 12044/613/2007, η αδειοδοτούσα αρχή βασιζόμενη στις πληροφορίες που της παρέχονται από τον ασκούντα την εκμετάλλευση μέσω των Κοινοποιήσεων και των Πολιτικών Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου) και των Μελετών Ασφαλείας (για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου), καθορίζει τις εγκαταστάσεις ή ομάδες εγκαταστάσεων όπου η πιθανότητα και η δυνατότητα ή οι συνέπειες μεγάλου ατυχήματος μπορεί να αυξάνονται λόγω της θέσης και της εγγύτητας των εγκαταστάσεων αυτών και των ειδών και ποσοτήτων επικίνδυνων ουσιών που διαθέτουν και μεριμνά για την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία μεταξύ των εγκαταστάσεων.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 12 της ΚΥΑ 12044/613/2007, οι αρμόδιοι φορείς σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις για το χωροταξικό, περιβαλλοντικό και πολεοδομικό σχεδιασμό (Δήμοι, Δ/νσεις Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Δ/νσεις Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού των Περιφερειών, ΥΠΕΚΑ, Οργανισμοί Ρυθμιστικού Σχεδίου & Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας και Θεσσαλονίκης) μεριμνούν ώστε οι στόχοι της πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων και του περιορισμού των συνεπειών τους να λαμβάνονται υπόψιν κατά την κατάρτιση των σχεδίων χρήσεων γης μέσα από τις κείμενες διαδικασίες σχεδιασμού του χώρου και κατά τη διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Για την υλοποίηση των στόχων αυτών ελέγχονται η ίδρυση νέων εγκαταστάσεων, οι μετατροπές στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις και τα νέα έργα και οι γενικότερες δραστηριότητες (έργα διευθέτησης του χώρου, χώρων όπου συχνάζει το κοινό, άξονες μεταφοράς, ζώνες κατοικίας κ.λ.π.) που λόγω της θέσης και της γειτνίασής τους με αυτές τις εγκαταστάσεις, ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο μεγάλου ατυχήματος ή να επιδεινώσουν τις συνέπειές του.
i. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 8 (παρ. Γ.3) και 13 της ΚΥΑ 12044/613/2007 και λαμβάνοντας υπόψιν και τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις που επέφερε ο Ν. 3852/2010, η Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, κάθε φορά που της διαβιβάζεται Μελέτη Ασφαλείας11 από την αδειοδοτούσα αρχή, αποστέλλει μέσα σε ένα (1) μήνα στο οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο πληροφορίες τουλάχιστον με τα στοιχεία που περιγράφονται στο Παράρτημα V του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007. Στη συνέχεια, το Περιφερειακό Συμβούλιο προβαίνει στις ενέργειες που περιγράφονται στην παρ. 2.4.2.6 του Μέρους 2ου του παρόντος.
Τα ανωτέρω πληροφοριακά στοιχεία, τα οποία θα πρέπει να βρίσκονται μόνιμα στη διάθεση του κοινού, απαιτείται να επανεξετάζονται ανά τρία (3) έτη από τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, και να ανανεώνονται:
- σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής στην εγκατάσταση
- το μέγιστο, κάθε πέντε (5) έτη.
ii. Το οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο (παρ. 2, άρθρο 13 της ΚΥΑ 12044/613/2007):
- Δημοσιεύει στον τύπο περίληψη των πληροφοριακών στοιχείων που περιγράφονται στο Παράρτημα V του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007 και γνωστοποιεί στο κοινό ότι διαθέτει λεπτομερέστερες πληροφορίες για την ενημέρωσή του.
- Αναρτά αντίγραφο της ως άνω δημοσίευσης στον πίνακα ανακοινώσεων της Περιφερειακής Ενότητας.
- Παρέχει αυτεπάγγελτα πλήρη ενημέρωση στο κοινό και ιδιαίτερα στους κατοίκους και τις μονάδες που εξυπηρετούν το κοινό (σχολεία, νοσοκομεία κ.λ.π.) για τα ληπτέα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας και τη στάση που θα πρέπει να τηρείται σε περίπτωση ατυχήματος, σύμφωνα με τα πληροφοριακά στοιχεία που διαθέτει.
- Ενημερώνει τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί.
- Αποστέλλει στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και στη Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ συγκεντρωτική και αναλυτική έκθεση με τις ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί σχετικά με την ενημέρωση του κοινού.
- Συνεργάζεται με την οικεία Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, τον/τους οικείο/ους Δήμο/ους του/των οποίου/ων οι κάτοικοι είναι δυνατόν να προσβληθούν από ατύχημα μεγάλης έκτασης και λοιπούς συναρμόδιους φορείς για τη διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας πληθυσμού.
iii. Οι Μελέτες Ασφαλείας δημοσιοποιούνται με μέριμνα της εκάστοτε αδειοδοτούσας αρχής (παρ. 6, άρθρο 13, ΚΥΑ 12044/613/2007).
iv. Το κοινό, με μέριμνα της Δ/νσης Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, (βλ. Μέρος 2ο , παρ. 2.4.2.5 του παρόντος), έχει στη διάθεσή του των κατάλογο των επικίνδυνων ουσιών εντός των εγκαταστάσεων άνω ορίου της περιοχής του (παρ. 8, άρθρο 13, ΚΥΑ 12044/613/2007).
v. Επιπλέον, η Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, πριν από την υποβολή του Περιφερειακού ΣΑΤΑΜΕ - που καταρτίζει σε εναρμόνιση με το Γενικό ΣΑΤΑΜΕ (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος) - προς
έγκριση στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, το δημοσιοποιεί, προκειμένου το κοινό να μπορεί να διατυπώσει τη γνώμη του (παρ. Γ.2.1, άρθρο 9, ΚΥΑ 12044/613/2007).
vi. Το κοινό δίνει τη γνώμη του στις ακόλουθες περιπτώσεις (παρ. 7, άρθρο 13 της ΚΥΑ 12044/613/2007):
- Στο σχεδιασμό για νέες εγκαταστάσεις άνω ορίου
- Στη μετατροπή υφιστάμενων εγκαταστάσεων άνω ορίου
- Στη διαρρύθμιση των χώρων γύρω από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις άνω ορίου
- Κατά την κατάρτιση ή επικαιροποίηση του εξωτερικού Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος).
vii. Η ενημέρωση του κοινού σχετικά με την αντιμετώπιση των ΤΑΜΕ διακρίνεται στη γενική ενημέρωση σχετικά με τα μέτρα αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από ατυχήματα μεγάλης έκτασης σε εγκαταστάσεις SEVESO και τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν και στην ειδική ενημέρωση, με την έκδοση και κοινοποίηση οδηγιών προς τους πολίτες κατά τη διάρκεια ενός μεγάλου ατυχήματος.
- Όσον αφορά στη γενική ενημέρωση του κοινού:
- Σε κεντρικό επίπεδο, η ενημέρωση αυτή γίνεται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και το Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώματος (Ν. 3013/2002, Π.Δ. 210/1992). Στους ιστοχώρους της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (www.civilprotection.gr) και του Πυροσβεστικού Σώματος (www.fireservice.gr) παρέχονται οδηγίες αυτοπροστασίας σε περίπτωση τεχνολογικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης (ΤΑΜΕ), ενώ στις Περιφερειακές Ενότητες (πρώην Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις) έχουν διανεμηθεί και οδηγίες αυτοπροστασίας με τη μορφή φυλλαδίου, το οποίο έχει εκδοθεί από το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ (νυν ΥΠΕΚΑ) (το συγκεκριμένο φυλλάδιο περιλαμβάνεται και στην 1η Έκδοση του Γενικού ΣΑΤΑΜΕ (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος)).
- Περαιτέρω ενημέρωση του κοινού, μέσω διανομής των οδηγιών και του έντυπου υλικού των ανωτέρω κεντρικών φορέων, καθώς και κάθε άλλου πρόσφορου μέσου, αποτελεί υποχρέωση των αρμόδιων Περιφερειακών Συμβουλίων (άρθρο 13, παρ. 2 & 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007), σε συνεργασία με τις Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των οικείων Αποκεντρωμένων Δ/νσεων και Περιφερειών, καθώς και των Γραφείων Πολιτικής Προστασίας των Δήμων. Στη διανομή του έντυπου ενημερωτικού υλικού μπορεί να συμμετέχουν και εθελοντικές οργανώσεις που είναι ενταγμένες στο μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
- Κατά τη διάρκεια ενός ατυχήματος, η ενημέρωση της κοινής γνώμης και η παροχή οδηγιών στους πολίτες σε κεντρικό επίπεδο με στόχο την αντιμετώπιση των καταστροφών και την ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους (αντιμετώπιση-αποκατάσταση), αποτελούν αρμοδιότητα του Κεντρικού Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας (Κ.Σ.Ο.Π.Π.) (άρθρο 5, Ν. 3013/2002).
Στις περιπτώσεις που η καταστροφή χαρακτηρίζεται ως τοπική μικρής έντασης12, η ενημέρωση του κοινού για ζητήματα που αφορούν δράσεις πολιτικής προστασίας στη διαχείριση των συνεπειών (αντιμετώπιση-αποκατάσταση) αποτελούν ευθύνη του Περιφερειάρχη ή (κατόπιν εντολής του) του αρμόδιου Αντιπεριφερειάρχη, που έχουν την αρμοδιότητα συντονισμού και επίβλεψης.
Στις περιπτώσεις που η καταστροφή χαρακτηρίζεται ως περιφερειακή μικρής έντασης13 η ενημέρωση του κοινού για ζητήματα που αφορούν δράσεις πολιτικής προστασίας στη διαχείριση των συνεπειών (αντιμετώπιση-αποκατάσταση) αποτελούν ευθύνη του Περιφερειάρχη που έχει την αρμοδιότητα συντονισμού και επίβλεψης.
Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης οφείλουν να μεταδώσουν δωρεάν σε περίπτωση γενικής, περιφερειακής ή τοπικής μεγάλης έντασης καταστροφής, τις οδηγίες προς τους πολίτες που εκδίδονται από το ΚΣΟΠΠ ή από τη ΓΓΠΠ (άρθρο 18, Ν.3013/2002).
Η ενημέρωση του κοινού για λήψη μέτρων προστασίας της υγείας στις περιπτώσεις που προκύπτουν ζητήματα δημόσιας υγείας λόγω ΤΑΜΕ, καθώς και για τις επιπτώσεις ενός ΤΑΜΕ στην υγεία των πολιτών (αριθμός τραυματιών, θανόντων, κ.λ.π.) αποτελούν ευθύνη του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ) του Υπουργείου Υγείας.
Η ενημέρωση του κοινού σχετικά με τραυματίες και ανθρώπινες απώλειες λόγω ενός ΤΑΜΕ, αποτελεί αρμοδιότητα του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ. σε συνεργασία με τις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες. Στη συνέχεια και σε περιπτώσεις που μεταξύ των τραυματιών και θανόντων περιλαμβάνονται ξένοι υπήκοοι, η ενημέρωση των οικείων Προξενείων και Πρεσβειών σχετικά με τα στοιχεία τους αποτελεί αρμοδιότητα του Υπουργείου Εξωτερικών.
(11) Δεδομένου ότι το άρθρο 13 της ΚΥΑ 12044/613/2007 προβλέπει την ενημέρωση του κοινού σχετικά μόνο με τις εγκαταστάσεις άνω ορίου και λαμβάνοντας υπόψιν την εξίσου μεγάλη επικινδυνότητα και των εγκαταστάσεων κάτω ορίου και συνεπώς και την ανάγκη ενημέρωσης του κοινού σχετικά με αυτές, η ενημέρωση του κοινού όπως αναφέρεται στο άρθρο 13 της ΚΥΑ 12044/613/2007 θα πρέπει να γίνεται τόσο για τις εγκαταστάσεις άνω όσο και για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου και στον ίδιο βαθμό, με μέριμνα της αρμόδιας αδειοδοτούσας αρχής.
(12) Καταστροφή για την αντιμετώπιση της οποίας αρκούν το δυναμικό και τα μέσα πολιτικής προστασίας σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας.
(13) Καταστροφή για την αντιμετώπιση της οποίας αρκούν το δυναμικό και τα μέσα πολιτικής προστασίας σε επίπεδο Περιφέρειας
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 16 της ΚΥΑ 12044/613/2007, η αδειοδοτούσα αρχή οργανώνει, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς των άρθρων 6 και 8 της ανωτέρω ΚΥΑ σύστημα επιθεωρήσεων ή άλλων μέτρων ελέγχου, ανάλογα με τον τύπο της εγκατάστασης. Το προαναφερθέν σύστημα επιθεωρήσεων προβλέπει:
- την κατάρτιση επιθεωρήσεων για όλες τις εγκαταστάσεις (άνω και κάτω ορίου), με τη διενέργεια τουλάχιστον μίας επιτόπιας ετήσιας επιθεώρησης
- τη σύνταξη έκθεσης αυτοψίας από όλους τους φορείς που συμμετείχαν στην επιθεώρηση, η οποία και διαβιβάζεται στην αδειοδοτούσα αρχή, προκειμένου η τελευταία να επιβάλει πιθανά πρόσθετα μέτρα στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης και
- σε περίπτωση που αυτό κριθεί αναγκαίο, την παρακολούθηση από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης κάθε επιθεώρησης που διενεργείται από την αδειοδοτούσα αρχή.
Τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων πρέπει να κοινοποιούνται και στο προσωπικό των εγκαταστάσεων (παρ. 5, άρθρο 16 της ΚΥΑ 12044/613/2007).
Οι υποχρεώσεις των εγκαταστάσεων διαφοροποιούνται ανάλογα με το εάν είναι εγκαταστάσεις άνω ή κάτω ορίου.
Εγκαταστάσεις κάτω ορίου:
- Υποβολή Κοινοποίησης (παρ. 2α, άρθρο 5 και παρ. 1α, άρθρο 6)
- Υποβολή έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 2β, άρθρο 5 και παρ. 1, άρθρο 7)
Εγκαταστάσεις άνω ορίου:
- Υποβολή Κοινοποίησης (παρ. 2α, άρθρο 5 και παρ. 1α, άρθρο 6)
- Υποβολή Μελέτης Ασφαλείας (παρ. 2γ, άρθρο 5 και παρ. Α.1, άρθρο 8)
- Υποβολή έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων και Συστήματος Διαχείρισης Ασφαλείας(παρ. Α.1, άρθρο 8), οι οποίες περιλαμβάνονται στη Μελέτη Ασφαλείας της εγκατάστασης.
- Εσωτερικά Σχέδια Έκτακτης Ανάγκης (παρ. 2γ, άρθρο 5 και παρ. Β.1, άρθρο 9), τα οποία περιλαμβάνονται στη Μελέτη Ασφαλείας της εγκατάστασης.
Η Κοινοποίηση, η έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων και η Μελέτη Ασφαλείας θα πρέπει να υποβάλλονται και να αναθεωρούνται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο Μέρος 1ο (παρ. 1.3.1, έως 1.3.4) του παρόντος.
Επιπλέον, οι ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων SEVESO έχουν τις εξής αρμοδιότητες:
- Συνεργάζονται με τις Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών, το οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο, καθώς και με συναρμόδιους φορείς, στη διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας του πληθυσμού (παρ. 2.2, άρθρο 9 & παρ. 2, άρθρο 13).
- Σε περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης, ενημερώνουν άμεσα (παρ. 1α, άρθρο 14): - την αδειοδοτούσα αρχή - το Κέντρο Επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ) και - τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας
και διαβιβάζουν στους ανωτέρω φορείς τις πληροφορίες που αναφέρονται στο άρθρο 14 (παρ. 1β & 1γ) της ΚΥΑ σε διάστημα ενός (1) μήνα μετά το ατύχημα.
- Αποδεικνύουν κάθε στιγμή στους αρμόδιους για τη διενέργεια επιθεωρήσεων ή ελέγχων (τακτικών ή εκτάκτων) φορείς ότι προσδιόρισαν τους υφιστάμενους κινδύνους ατυχημάτων μεγάλης έκτασης, έλαβαν τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας και πληροφόρησαν, εκπαίδευσαν και εξόπλισαν τα άτομα που εργάζονται στον τόπο της εγκατάστασης για την ασφάλειά τους (παρ. 1β, άρθρο 5 & παρ. 1, άρθρο 16).
Σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007 και κατόπιν των διοικητικών μεταρρυθμίσεων που επήλθαν με την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης» (Ν. 3852/2010, ΦΕΚ 87Α’/07.06.2010), αδειοδοτούσα αρχή των εγκαταστάσεων SEVESO αποτελούν κατά περίπτωση οι εξής φορείς:
- Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής/Γενική Γραμματεία Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής και συγκεκριμένα14:
- Δ/νση Εγκαταστάσεων Πετρελαιοειδών
- Δ/νση Ηλεκτροπαραγωγής/Τμήμα Τεχνικής Εποπτείας ΔΕΗ (για τους σταθμούς ΔΕΗ Α.Ε.)
- Δ/νση Ηλεκτροπαραγωγής/Τμήμα Αυτοπαραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (για τους σταθμούς ιδιωτών).
- Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας/Διεύθυνση Ανάπτυξης & Συντονισμού (για εγκαταστάσεις βιομηχανικών και ιατρικών αερίων)13.
- Δ/νσεις Βιομηχανίας, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών15.
- Δ/νσεις Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων16.
Η αδειοδοτούσα αρχή:
- Χορηγεί άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας, για ίδρυση, επέκταση ή εκσυγχρονισμό εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3982/2011 και την ΚΥΑ 12044/613/2007.
- Για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου, σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα από την παραλαβή της Κοινοποίησης και της έκθεσης Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων, διαβιβάζει ισάριθμα
αντίγραφα των τελευταίων στους φορείς του άρθρου 6 της ΚΥΑ 12044/613/2007 (βλ. παρ. 1.3.1.1 του παρόντος), με σκοπό την ενημέρωση όλων των ανωτέρω φορέων (άρθρο 6, παρ. 1β). Για τις εγκαταστάσεις κάτω ορίου, ο ασκών την εκμετάλλευση της εγκατάστασης υποβάλλει στην αδειοδοτούσα αρχή μαζί με την Κοινοποίηση και Έκθεση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (άρθρο 7, παρ. 3), την οποία σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα από την παραλαβή της, η αδειοδοτούσα αρχή τη διαβιβάζει στους ανωτέρω φορείς.
- Έως και τις 31 Ιανουαρίου κάθε έτους, αποστέλλει στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας/Δ/νση Σχεδιασμού & Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών, στο Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/Γενική Διεύθυνση Στήριξης Βιομηχανίας/Διεύθυνση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος και στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής/Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος/Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, συγκεντρωτικό κατάλογο των εγκαταστάσεων άνω και κάτω ορίου (παρ. 5, άρθρο 6 & παρ. Α4.2, άρθρο 8).
- Εάν πεισθεί ότι για μία εγκατάσταση άνω ορίου, από τη Μελέτη Ασφαλείας καταδεικνύεται ότι συγκεκριμένες ουσίες που υπάρχουν σε αυτήν ή σε οποιοδήποτε μέρος αυτής, δεν ενέχουν κίνδυνο μεγάλου ατυχήματος, μπορεί να περιορίζει τις απαιτούμενες στις Μελέτες Ασφαλείας πληροφορίες σε όσες σχετίζονται με την πρόληψη των υπόλοιπων κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων και τον περιορισμό των συνεπειών τους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον (παρ. Α4.1, εδ. i, άρθρο 8). Για τις περιπτώσεις των ανωτέρω εγκαταστάσεων, έως και τις 31 Ιανουαρίου κάθε έτους, κοινοποιεί στη Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ κατάλογο των εγκαταστάσεων αυτών, αιτιολογώντας την εξαίρεσή τους (παρ. Α4.1, εδ. ii, άρθρο 8).
- Για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου, σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα από την παραλαβή της Μελέτης Ασφαλείας από τον ασκούντα την εκμετάλλευση μίας εγκατάστασης, διαβιβάζει αντίγραφα της τελευταίας στους φορείς του άρθρου 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007(παρ. Β1, άρθρο 8).
- Για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου, διαβιβάζει στην αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία σε ηλεκτρονική μορφή τα στοιχεία που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ (παράγραφος ΙΙΙ.Γ) του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007 με τα αντίστοιχα ποσοτικά στοιχεία, τα οποία έχει προηγουμένως υποβάλει σε αυτήν ηλεκτρονικά ο ασκών την εκμετάλλευση της εγκατάστασης. Η αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παραλαβή των ανωτέρω στοιχείων, γνωμοδοτεί σχετικά με το εάν η εγκατάσταση υπάγεται ή όχι στις διατάξεις της ΚΥΑ, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία αξιολόγησης της Μελέτης Ασφαλείας και στη συνέχεια η αδειοδοτούσα αρχή διαβιβάζει τη γνωστοποίηση της Περιφερειακής Χημικής Υπηρεσίας στα Υπουργεία Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας και ΠΕΚΑ (Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού) (παρ. Β.1γ, άρθρο 8).
- Ανακοινώνει στους ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων άνω ορίου τα συμπεράσματά της με βάση τις αξιολογήσεις των Μελετών Ασφαλείας από τους αρμόδιους φορείς και ζητά συμπληρωματικά στοιχεία όπου το θεωρεί σκόπιμο, ενώ δύναται να απαγορεύσει και την έναρξη ή τη συνέχιση λειτουργίας των εν λόγω εγκαταστάσεων. Τα ανωτέρω λαμβάνουν χώρα πριν ο ασκών την εκμετάλλευση ξεκινήσει την κατασκευή ή την εκμετάλλευση της εγκατάστασης ή στις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παρ. Α, εδ. 3Α του άρθρου 8 (περιπτώσεις 2, 3 4 & 5) (παρ. Β4, άρθρο 8).
- Καταχωρεί τις Μελέτες Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου, με κοινοποίηση στους ακόλουθους φορείς:
- Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας,
- Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής
- Υπουργείο Υγείας,
- Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας,
- Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας,
- αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία,
- αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία και
- Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (σε περίπτωση που οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα).
Η καταχώρηση των Μελετών Ασφαλείας γίνεται εντός ενός (1) μηνός από την παραλαβή της τελευταίας αξιολόγησης (άρθρο 8, παρ. Γ1). Σε περίπτωση που κάποιος από τους αρμόδιους για την αξιολόγηση φορείς δε γνωμοδοτήσει εντός τριών (3) μηνών από την παραλαβή της Μελέτης Ασφαλείας, η τελευταία καταχωρείται χωρίς τη συγκεκριμένη αξιολόγηση (άρθρο 8, παρ. Β2, εδ. γ2).
- Μέσα σε διάστημα ενός (1) μηνός από την καταχώρηση της Μελέτης Ασφαλείας, η αδειοδοτούσα αρχή αποστέλλει ένα (1) αντίγραφο αυτής στη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, προκειμένου η τελευταία να προβεί στην ενημέρωση και πληροφόρηση του κοινού σύμφωνα με το άρθρο 13 της ΚΥΑ 12044/613/2007 και να καταρτίσει το Σχέδιο Αντιμετώπισης Τεχνολογικών Ατυχημάτων Μεγάλης Έκτασης (ΣΑΤΑΜΕ) της Περιφέρειας (άρθρο 8, παρ. Γ3, άρθρο 9, παρ. Γ2.1 της ΚΥΑ 12044/613/2007 & Υ.Α. 1299/2003 (ΦΕΚ 423/Β/10.04.2003), Μέρος 5ο «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΣ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΩΝ ΦΟΡΕΩΝ», «Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις», παρ. 10 και «Υπουργείο Ανάπτυξης», παρ. 9) (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος).
- Μεριμνά για όλες τις εγκαταστάσεις άνω ορίου ώστε:
- Ο ασκών την εκμετάλλευση σε συνεργασία με το προσωπικό της εγκατάστασης να καταρτίζει εσωτερικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης και να το συμπεριλαμβάνει στη Μελέτη Ασφαλείας της εγκατάστασης.
- Τα εσωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης να αναθεωρούνται ανά τριετία και σε κάθε περίπτωση σημαντικής μετατροπής της εγκατάστασης.
- Τα εσωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης να εφαρμόζονται χωρίς καθυστέρηση από τον ασκούντα την εκμετάλλευση και τους εμπλεκόμενους φορείς σε περίπτωση μεγάλου ατυχήματος ή ανεξέλεγκτου συμβάντος ικανού να καταλήξει σε μεγάλο ατύχημα.
- Καθορίζει τις εγκαταστάσεις άνω και κάτω ορίου με αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης πολλαπλασιαστικών φαινομένων και μεριμνά ώστε για τις εγκαταστάσεις αυτές (άρθρο 10):
- Να ανταλλάσσονται κατάλληλα σχετικές πληροφορίες που επιτρέπουν στις εγκαταστάσεις αυτές να συνεκτιμούν δεόντως τη φύση και έκταση του συνολικού κινδύνου μεγάλου ατυχήματος στις οικείες πολιτικές πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων, στα συστήματα διαχείρισης ασφαλείας τους, στις Μελέτες Ασφαλείας και στα εσωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος)17.
- Σε συνεργασία με την αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας, να ενημερώνεται το κοινό και να παρέχονται σχετικές πληροφορίες στις Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών για την κατάρτιση των ΣΑΤΑΜΕ των Περιφερειών (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος).
- Να ενημερώνει για τις ανωτέρω ενέργειες στις οποίες προέβη τους φορείς των άρθρων 6 και 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007.
- Μεριμνά για τη δημοσιοποίηση των Μελετών Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου, με εξαίρεση ίσως κάποια μέρη αυτών, όταν συντρέχουν λόγοι βιομηχανικού, εμπορικού ή προσωπικού απορρήτου, καθώς και λόγοι δημόσιας ασφάλειας ή εθνικής άμυνας (παρ. 6, άρθρο 13).
- Μεριμνά ώστε το κοινό να δίδει τη γνώμη του σε περιπτώσεις (παρ. 7, άρθρο 13):
- Σχεδιασμού νέων εγκαταστάσεων άνω ορίου
- Μετατροπής υφιστάμενων εγκαταστάσεων
- Διαρρύθμισης χώρων γύρω από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις.
- Σε περίπτωση που μία εγκατάσταση η οποία βρίσκεται κοντά στο έδαφος άλλου Κράτους-Μέλους της Ε.Ε. δε δύναται να προκαλέσει διασυνοριακές επιπτώσεις και δεν απαιτείται για αυτήν να συμπεριληφθεί στο ΣΑΤΑΜΕ της Περιφέρειας (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος), ενημερώνει το άλλο ΚράτοςΜέλος (παρ. 5, άρθρο 13).
- Σε περίπτωση μεγάλου ατυχήματος (παρ. 3, άρθρο 14):Σε συνεργασία με συναρμόδιες Υπηρεσίες της οικείας Περιφέρειας παρακολουθεί τις ενέργειες καταστολής του ατυχήματος μέσα στο χώρο της εγκατάστασης και ενημερώνει συνεχώς το Κέντρο Επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας μέσω της Δ/νσης Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας.
- Σε συνεργασία με συναρμόδιες αρχές (Υπουργεία και Υπηρεσίες της οικείας Περιφέρειας):
- Συλλέγει μέσω επιθεωρήσεων, ερευνών ή άλλως, τις απαραίτητες πληροφορίες για την πλήρη ανάλυση όλων των πτυχών του ατυχήματος.
- Προβαίνει στις ενδεδειγμένες ενέργειες ώστε να εξασφαλίζει ότι ο ασκών την εκμετάλλευση λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα αποκατάστασης.
- Διατυπώνει συστάσεις για μελλοντικά προληπτικά μέτρα.
- Διαβιβάζει όλα τα προαναφερόμενα στοιχεία στη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας και στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
- Μετά την καταστολή ενός ατυχήματος μεγάλης έκτασης και κατόπιν γνώμης των αρμοδίων Δ/νσεων των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών, των αρμοδίων Δ/νσεων των Γενικών Δ/νσεων Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών, των Δ/νσεων Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών και των αρμόδιων ΚΕ.Π.Ε.Κ., είναι δυνατό να απαγορεύσει την επαναλειτουργία της εγκατάστασης (παρ. 4, άρθρο 14).
- Οργανώνει και διενεργεί επιτόπιες επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις άνω και κάτω ορίου, σε συνεργασία με συναρμόδιες Υπηρεσίες της Περιφέρειας και εκπρόσωπο της αρμόδιας Τοπικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και εάν απαιτείται με εκπροσώπους των αρμόδιων Υπουργείων και του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος (παρ. 3, άρθρο 16). Δεδομένου ότι οι επιθεωρήσεις αποτελούν ένα σημαντικότατο εργαλείο πρόληψης ατυχημάτων στις εγκαταστάσεις SEVESO, τονίζεται ιδιαίτερα η αδήριτη υποχρέωση της εκάστοτε αδειοδοτούσας αρχής να διενεργεί σε ετήσια βάση επιθεωρήσεις στις εγκαταστάσεις που υπάγονται στα όρια των διοικητικών της αρμοδιοτήτων.
Επιθεωρήσεις σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους θα πρέπει να διοργανώνονται:
- Σε περίπτωση που κατά την επιθεώρηση διαπιστώνονται σοβαρές πηγές κινδύνων ατυχημάτων, οπότε και η αδειοδοτούσα αρχή θα πρέπει να διοργανώνει περιοδικές επιτόπιες επιθεωρήσεις σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους, μέχρις ότου διαπιστώσει ότι ο ασκών την εκμετάλλευση έχει συμμορφωθεί πλήρως με τις υποδείξεις της.
- Σε περίπτωση που μία εγκατάσταση θεωρηθεί ότι έχει σημαντικό βαθμό επικινδυνότητας (ιδίως όταν οι συνέπειες από ατύχημα σε αυτές πλήττουν ευπαθείς ομάδες όπως νοσοκομεία, σχολεία, κατοικημένες περιοχές κ.λ.π.), καθώς και ενδεχομένως μετά από μετατροπές στην εγκατάσταση.
- Συντάσσει έκθεση με τα πορίσματα των επιθεωρήσεων σε κάθε εγκατάσταση και την κοινοποιεί σε όλους τους συναρμόδιους φορείς του άρθρου 6 (παρ. 1) της ΚΥΑ 12044/613/2007 (παρ. 2β, άρθρο 16). Οι ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων οφείλουν άμεσα να συμμορφώνονται με τις παρατηρήσεις των εκθέσεων επιθεωρήσεων.
- Πριν από την έναρξη λειτουργίας μίας εγκατάστασης, πραγματοποιεί σε αυτήν έλεγχο, προκειμένου να εγκρίνει ή όχι την έναρξη λειτουργίας της (παρ. 8, άρθρο 16).
- Δύναται να επιβάλει τις κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 29 του Ν. 3982/2011 με τη διαδικασία που προβλέπεται στην ΥΑ 484/36/Φ.15/2012 (ΦΕΚ Β’ 230/09.02.2012), για παραβίαση των όρων ή περιορισμών που τίθενται στις άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας μίας εγκατάστασης, μονάδας, αποθήκης ή τμήματός τους ή εάν ο ασκών την εγκατάσταση δεν έχει υποβάλει εμπρόθεσμα την Κοινοποίηση, τη Μελέτη Ασφαλείας ή άλλα στοιχεία και πληροφορίες που απαιτούνται βάσει της ΚΥΑ 12044/613/2007 (παρ. 1 & 2, άρθρο 19 της ΚΥΑ 12044/613/2007). Οι ανωτέρω κυρώσεις επιβάλλονται με απόφαση του Περιφερειάρχη ή (κατόπιν εντολής του) του αρμόδιου Αντιπεριφερειάρχη. Σημειώνεται ότι στα ανωτέρω πλαίσια, η αδειοδοτούσα αρχή, πλην της αναστολής (μόνιμης ή προσωρινής, ολικής ή μερικής) λειτουργίας μίας ήδη λειτουργούσας εγκατάστασης για λόγους που αναφέρθηκαν ανωτέρω ή κατόπιν ενός μεγάλου ατυχήματος σε αυτήν, δύναται να απαγορεύσει και την έναρξη λειτουργίας μίας εγκατάστασης, σε περίπτωση που μετά από διενεργηθέντα σε αυτήν έλεγχο διαπιστωθεί ότι δεν τηρούνται οι διατάξεις της ΚΥΑ 12044/613/2007 (παρ. 8, άρθρο 16).
(14) Όπως προκύπτει από τη σχετική αλληλογραφία στο πλαίσιο εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007 και τη σύνθεση της Διυπουργικής Επιτροπής η οποία έχει συσταθεί από το ΥΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) για την παρακολούθηση εφαρμογής της Οδηγίας SEVESO II.
(15) Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα Προεδρικά Διατάγματα των Οργανισμών των Περιφερειών και τη σχετική αλληλογραφία στο πλαίσιο εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007, οι Δ/νσεις Βιομηχανίας, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών αποτελούν αδειοδοτούσα αρχή στις εξής περιπτώσεις:
- για τις εγκαταστάσεις υψηλής όχλησης εντός της Περιφέρειας Αττικής και
- για τις εγκαταστάσεις SEVESO εντός των Περιφερειακών Ενοτήτων Κερκύρας, Λέσβου και Λήμνου και εντός του Νομού Δωδεκανήσου, όπου αποτελούν τις αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές με έδρες την Κέρκυρα, τη Μυτιλήνη και τη Ρόδο, αντίστοιχα (παρ. 3, άρθρο 283, Ν. 3852/2010, & παρ. 2, άρθρο 49, Υ.Α. 44403/04.11.2011 (ΦΕΚ 2494, τ. Β’), παρ. 5α, άρθρο 18, Π.Δ. 147/2010 (ΦΕΚ 240, τ. Α΄), παρ. 5α, άρθρο 18, Π.Δ. 137/2010 (ΦΕΚ 230, τ. Α΄), παρ. 5α, άρθρο 18, Π.Δ. 130/2010 (ΦΕΚ 223, τ. Α΄).
(16) Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα Προεδρικά Διατάγματα των Οργανισμών των Περιφερειών και τη σχετική αλληλογραφία στο πλαίσιο εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007, οι Δ/νσεις Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων αποτελούν αδειοδοτούσα αρχή για όλες τις υπόλοιπες Περιφερειακές Ενότητες πλην των Περιφερειακών Ενοτήτων Κερκύρας, Λέσβου και Λήμνου και του Νομού Δωδεκανήσου, με εξαίρεση την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης. Για την τελευταία, την αρμοδιότητα της αδειοδοτούσας αρχής κατέχει η Δ/νση Βιομηχανίας, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, πλην των εγκαταστάσεων υγραερίων και καυσίμων (τις οποίες αδειοδοτούν κατά περίπτωση η Δ/νση Εγκαταστάσεων Πετρελαιοειδών του ΥΠΕΚΑ και η Δ/νση Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης).
(17) Για το σκοπό αυτό, η εκάστοτε αδειοδοτούσα αρχή, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στις Μελέτες Ασφαλείας και τις Κοινοποιήσεις των εγκαταστάσεων που αδειοδοτεί, οφείλει να κοινοποιεί τις ανωτέρω πληροφορίες στις εγκαταστάσεις που πιθανώς επηρεάζονται από τις επιπτώσεις τυχόν εκδηλωθέντων πολλαπλασιαστικών φαινομένων λόγω ατυχήματος σε γειτονική εγκατάσταση.
Στη συνέχεια, παρατίθενται οι αρμοδιότητες ανά Φορέα Κεντρικής Διοίκησης για την εφαρμογή της ΚΥΑ 12044/613/2007, με αναφορά στα αντίστοιχα άρθρα. Οι αρμοδιότητες των Φορέων Κεντρικής Διοίκησης στα πλαίσια εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007 καταγράφονται και στο Παράρτημα Α του παρόντος.
2.3.1 Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας/ Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας
Οι αρμόδιες Δ/νσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας είναι:
- Η Δ/νση Ανάπτυξης & Συντονισμού της Γενικής Δ/νσης Στήριξης της Βιομηχανίας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας (όπως προκύπτει από τη σχετική αλληλογραφία).
- Η Δ/νση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος της Γενικής Δ/νσης Στήριξης της Βιομηχανίας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας (όπως προκύπτει από τη σχετική αλληλογραφία και τη σύνθεση της Διυπουργικής Επιτροπής η οποία έχει συσταθεί από το ΥΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) για την παρακολούθηση εφαρμογής της Οδηγίας SEVESO II) και το ΠΔ 189/1995, ΦΕΚ 99/Α, άρθρο 3).
Οι αρμοδιότητες των ως άνω δύο Δ/νσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας είναι οι εξής:
- Η Δ/νση Ανάπτυξης & Συντονισμού αποτελεί αδειοδοτούσα αρχή εγκαταστάσεων βιομηχανικών και ιατρικών αερίων, κατέχοντας τις αρμοδιότητες που αναφέρονται στο Μέρος 2ο (παρ. 2.2) του παρόντος.
- Η Δ/νση Βιομηχανικής Χωροθεσίας & Περιβάλλοντος:
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8).
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή συγκεντρωτικό κατάλογο των εγκαταστάσεων άνω και κάτω ορίου (παρ. 5, άρθρο 6 & παρ. Α.4.2, άρθρο 8) (η αποστολή του καταλόγου γίνεται μέχρι την 31η Ιανουαρίου κάθε έτους).
- Εξετάζει τις Μελέτες Ασφαλείας, μέσα σε διάστημα τριών (3) μηνών από την παραλαβή τους, εστιάζοντας ειδικότερα στην ανάλυση κινδύνων ατυχήματος και προληπτικών μέσων (παρ. IV, Παράρτημα ΙΙ, άρθρο 20), καθώς και στην πληρότητα των σεναρίων ατυχημάτων (παρ. Β.2β εδάφιο i, άρθρο 8).
- Αξιολογεί τις Μελέτες Ασφαλείας ως προς το σύστημα διαχείρισης ασφαλείας και την οργάνωση των εγκαταστάσεων αναφορικά με την πρόληψη των ατυχημάτων μεγάλης έκτασης (παρ. Β.2 εδάφιο γ1, άρθρο 8).
- Γνωστοποιεί στους φορείς του άρθρου 8 (παρ. Β.2β εδάφιο ii, άρθρο 8) και στον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης (παρ. Β.2γ.3, άρθρο 8) την αναγκαιότητα ή μη υποβολής πρόσθετων σεναρίων ατυχημάτων.
- Δύναται να συμμετάσχει σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1 και παρ. 6, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
2.3.2 Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής
Οι αρμόδιες Δ/νσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής είναι:
- Η Δ/νση Εγκαταστάσεων Πετρελαιοειδών της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής (όπως προκύπτει από τη σχετική αλληλογραφία).
- Η Δ/νση Ηλεκτροπαραγωγής/Τμήμα Τεχνικής Εποπτείας ΔΕΗ (για τους σταθμούς ΔΕΗ Α.Ε.) ή Τμήμα Αυτοπαραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (για τους σταθμούς ιδιωτών) της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής (όπως προκύπτει από τη σχετική αλληλογραφία).
- Η Γενική Δ/νση Περιβάλλοντος/ Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού (όπως απορρέει από την παρ. 10 του άρθρου 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007, τη σχετική αλληλογραφία στο πλαίσιο εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007 και τη σύνθεση της Διυπουργικής Επιτροπής η οποία έχει συσταθεί από το ΥΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) για την παρακολούθηση εφαρμογής της Οδηγίας SEVESO II).
Οι αρμοδιότητες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής είναι οι εξής:
- Η Δ/νση Εγκαταστάσεων Πετρελαιοειδών της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής αποτελεί αδειοδοτούσα αρχή εγκαταστάσεων18:
- παραγωγής πετρελαιοειδών και λιπαντικών (διυλιστήρια),
- αποθήκευσης και διακίνησης υγρών καυσίμων, υγραερίων, λιπαντικών και ασφάλτου χωρητικότητας άνω των 50.000m3 ή παραγωγικής ισχύος άνω των 500ΗΡ, καθώς και
- εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, κατέχοντας τις αρμοδιότητες που αναφέρονται στο Μέρος 2ο (παρ. 2.2) του παρόντος.
- Η Δ/νση Ηλεκτροπαραγωγής (Τμήμα Τεχνικής Εποπτείας ΔΕΗ (για τους σταθμούς ΔΕΗ Α.Ε.) και Τμήμα Αυτοπαραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (για τους σταθμούς ιδιωτών)) της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής αποτελεί αδειοδοτούσα αρχή των εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Το αυτό απορρέει και από τη σχετική αλληλογραφία με την ανωτέρω Δ/νση.
- Η Γενική Δ/νση Περιβάλλοντος/Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού:
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8).
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή συγκεντρωτικό κατάλογο των εγκαταστάσεων άνω και κάτω ορίου (παρ. 5, άρθρο 6 & παρ. Α.4.2, άρθρο 8) (η αποστολή του καταλόγου γίνεται μέχρι την 31η Ιανουαρίου κάθε έτους).
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή κατάλογο των εγκαταστάσεων για τις οποίες μπορούν να περιοριστούν οι πληροφορίες των υποβαλλόμενων Μελετών Ασφαλείας (η αποστολή του καταλόγου γίνεται μέχρι την 31η
Ιανουαρίου κάθε έτους), τον οποίο και κοινοποιεί στην Επιτροπή Ε.Κ. έως την 28η Φεβρουαρίου κάθε έτους (παρ. Α.4.1, εδάφιο ii, άρθρο 8).
- Γνωμοδοτεί επί των Μελετών Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου για θέματα εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον σε περίπτωση ατυχήματος (παρ. Β.2γ.1, άρθρο 8).
- Λαμβάνει έκθεση από το Περιφερειακό Συμβούλιο σχετικά με τις ενέργειες ενημέρωσης των πολιτών στις οποίες έχει προβεί (παρ. 2, άρθρο 13).
- Παραλαμβάνει πληροφορίες από όμορο Κράτος-Μέλος της Ε.Ε. στο έδαφος του οποίου υπάρχει εγκατάσταση άνω ορίου που περικλείει κινδύνους ατυχήματος μεγάλης έκτασης με διασυνοριακέςεπιπτώσεις και τις κοινοποιεί στην ΓΓΠΠ (παρ. 4, άρθρο 13)19.
- Ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμπληρώνοντας κατάλληλο έντυπο, σχετικά με τα μεγάλα ατυχήματα που συνέβησαν στην Ελλάδα και πληρούν τα κριτήρια του παραρτήματος VI του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007 (παρ. 1, άρθρο 15).
- Δύναται να συμμετάσχει σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1 και παρ. 6, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
2.3.3 Υπουργείο Υγείας
Η αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου Υγείας είναι η Γενική Δ/νση Δημόσιας Υγείας & Ποιότητας Ζωής /Δ/νση Υγειονομικής Μηχανικής & Υγιεινής Περιβάλλοντος (όπως προκύπτει από τη σύνθεση της Διυπουργικής Επιτροπής η οποία έχει συσταθεί από το ΥΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) για την παρακολούθηση εφαρμογής της Οδηγίας SEVESO II).
Οι αρμοδιότητες του Υπουργείου Υγείας είναι οι εξής:
- Λαμβάνει αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8).
- Αξιολογεί τις Μελέτες Ασφαλείας σε θέματα εκτίμησης των επιπτώσεων στην υγεία των περιοίκων από ένα ενδεχόμενο ατύχημα (παρ. Β.2 εδάφιο γ1, άρθρο 8).
- Δύναται να συμμετάσχει σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1 και παρ. 6, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
2.3.4 Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας
Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας είναι:
- η Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας (Δ24) (όπως προκύπτει από τη σύνθεση της Διυπουργικής Επιτροπής η οποία έχει συσταθεί από το ΥΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) για την παρακολούθηση εφαρμογής της Οδηγίας SEVESO II) και
- τα Κέντρα Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΚΕ.Π.Ε.Κ.) του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), τα οποία αποτελούν τις αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως διορθώθηκε με τις παρ. 3α,β του ΦΕΚ 2259/Β’/27.11.2007).
Οι αρμοδιότητες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας είναι οι εξής:
i. Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας για Θέματα Ασφάλειας & Υγείας (Δ24):
- Λαμβάνει αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8).
- Αξιολογεί τις Μελέτες Ασφαλείας σε θέματα εκτίμησης των επιπτώσεων στο εργασιακό περιβάλλον από ένα ενδεχόμενο ατύχημα (παρ. Β.2 εδάφιο γ1, άρθρο 8).
- Δύναται να συμμετάσχει σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1 και παρ. 6, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
ii. Κέντρα Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΚΕ.Π.Ε.Κ.):
- Λαμβάνουν αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8).
- Σε περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης, συνεργάζονται με τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, καθώς και τις αρμόδιες Δ/νσεις της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης και της Γενικής Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας, προκειμένου:- να εξασφαλιστεί ότι ελήφθησαν:
- τα μέτρα που προβλέπονται στα σχέδια έκτακτης ανάγκης συνεκτιμώντας και το ενδεχόμενο πολλαπλασιαστικών φαινομένων (παρ. 2α, εδάφιο i, άρθρο 14) και
- τα μέτρα για τον περιορισμό του ατυχήματος και την αποφυγή επανάληψής του (παρ. 2α, εδάφιο ii, άρθρο 14)
- να ενημερωθούν οι Δήμοι της περιοχής (παρ. 2β, άρθρο 14).
- Μετά την καταστολή του ατυχήματος, εκφράζουν γνώμη στην αδειοδοτούσα αρχή για την επαναλειτουργία ή όχι της εγκατάστασης (παρ. 4, άρθρο 14).
- Δύναται να συμμετέχουν σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1 και παρ. 3, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
2.3.5 Υπουργείο Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη
2.3.5.1 Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Δ/νση Σχεδιασμού & Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών)
- Λαμβάνει αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1δ, άρθρο 8). Η Μελέτη Ασφαλείας τίθεται στη διάθεση της Υποστηρικτικής Ομάδας του άρθρου 15 του Ν 3491/2006, όταν απαιτείται.
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή συγκεντρωτικό κατάλογο των εγκαταστάσεων άνω και κάτω (παρ. 5, άρθρο 6 & παρ. Α.4.2, άρθρο 8) (η αποστολή του καταλόγου γίνεται μέχρι την 31η Ιανουαρίου κάθε έτους).
- Γνωμοδοτεί στις Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών σχετικά με τη μη συμπερίληψη μίας εγκατάστασης στο εξωτερικό Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε.20, με βάση τα στοιχεία της Κοινοποίησης ή της Μελέτης Ασφαλείας της (παρ. Γ.4. άρθρο 9).
- Ενημερώνεται από το Περιφερειακό Συμβούλιο σχετικά με τις ενέργειες ενημέρωσης του κοινού στις οποίες προτίθεται να προβεί και λαμβάνει από αυτό (το Περιφερειακό Συμβούλιο) σχετική απολογιστική έκθεση (παρ. 2, άρθρο 13).
- Συνεργάζεται με τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας ή το κατ’ εντολή της καθ’ ύλην αρμόδιο Τμήμα Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, το Περιφερειακό Συμβούλιο, τους οικείους Δήμους που πιθανά πλήττονται από ενδεχόμενο ατύχημα σε μία εγκατάσταση, τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης και λοιπούς συναρμόδιους φορείς, για τη διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας, ενώ λαμβάνει από το Περιφερειακό Συμβούλιο και συγκεντρωτική έκθεση για τις διενεργηθείσες ασκήσεις ετοιμότητας (παρ. 2.2, άρθρο 9 & παρ. 2, άρθρο 13).
- Λαμβάνει από το ΥΠΕΚΑ (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.3.2 του παρόντος) τις απαιτούμενες πληροφορίες σχετικά με εγκαταστάσεις όμορου Κράτους-Μέλους της Ε.Ε. που ενδέχεται να έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις σε περίπτωση ατυχήματος (παρ. 4, άρθρο 13).
- Σε περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης21,
- Ενημερώνεται συνεχώς μέσω της Δ/νσης Πολιτικής Προστασίας της εν λόγω Περιφέρειας, σχετικά με τις ενέργειες αντιμετώπισης του ατυχήματος (παρ. 3, άρθρο 14).
- Ύστερα από ένα μεγάλο ατύχημα,
- Ενημερώνεται άμεσα από τον ασκούντα την εκμετάλλευση της εγκατάστασης, ενώ μέσα σε χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα λαμβάνει από αυτόν όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες σχετικά με το ατύχημα (παρ. 1, άρθρο 14), προκειμένου αυτές να συμπεριληφθούν στο φάκελο καταστροφής που αυτή τηρεί (παρ. στ, άρθρο 6, Ν. 3013/2002).
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή στοιχεία σχετικά με την ανάλυση των παραμέτρων του ατυχήματος καθώς και τη λήψη των απαιτούμενων θεραπευτικών αλλά και προληπτικών μέτρων (παρ. 3δ, άρθρο 14).
- Δύναται να συμμετάσχει σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1 και παρ. 6, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
2.3.5.2 Πυροσβεστικό Σώμα
Η αρμόδια κατά τόπους Πυροσβεστική Υπηρεσία:
- Λαμβάνει αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8).
- Γνωμοδοτεί επί των Μελετών Ασφαλείας σε θέματα σχεδιασμού για την αντιμετώπιση και καταστολή ενός ατυχήματος, στα οποία αυτά θέματα περιλαμβάνονται και τα εσωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης (παρ. Β.2γ.1, άρθρο 8).
- Συμμετέχει στην κατάρτιση των ΣΑΤΑΜΕ των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος) (παρ. παρ. Γ.2.1, άρθρο 9).
- Μεριμνά για την πραγματοποίηση ασκήσεων ετοιμότητας των εγκαταστάσεων άνω ορίου σε συνεργασία με τον ασκούντα την εκμετάλλευση (παρ. Β.2, άρθρο 9).
- Συμμετέχει σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 3, άρθρο). Στις επιθεωρήσεις μπορεί να συμμετέχει και εκπρόσωπος του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος (παρ. 3, άρθρο 16).
2.3.6 Υπουργείο Οικονομικών
2.3.6.1 Γενικό Χημείο του Κράτους / Δ/νση Περιβάλλοντος22
- Λαμβάνει κοινοποίηση του διαβιβαστικού εγγράφου αποστολής των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8) από την αδειοδοτούσα αρχή προς την αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία.
- Τηρεί αρχείο και συγκεντρωτικά στοιχεία των εγκαταστάσεων SEVESO.
2.3.6.2 Περιφερειακές Χημικές Υπηρεσίες22
- Λαμβάνουν αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8).
- Ως προς τις Κοινοποιήσεις και τις εκθέσεις Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων που παραλαμβάνουν, ενημερώνονται και τηρούν αρχείο αυτών.
- Εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παραλαβή της Μελέτης Ασφαλείας, βεβαιώνουν εάν η εγκατάσταση υπάγεται ή όχι στις διατάξεις της ΚΥΑ 12044/613/2007, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία αξιολόγησης της Μελέτης Ασφαλείας (παρ. Β.1γ, άρθρο 8).
- Εντός δύο (2) μηνών από την παραλαβή της Μελέτης Ασφαλείας, αποστέλλουν στην αδειοδοτούσα αρχή πιστοποίηση σχετικά με την ορθή ταξινόμηση των επικίνδυνων ουσιών και παρασκευασμάτων εντός της εγκατάστασης (κοινοποιώντας την πιστοποίηση στους λοιπούς αρμόδιους φορείς του άρθρου 8, καθώς και στη Δ/νση Περιβάλλοντος του Γενικού Χημείου του Κράτους), εξετάζοντας τα στοιχεία και τις πληροφορίες που περιγράφονται στο Παράρτημα ΙΙ της ΚΥΑ 12044/613/2007. Στην περίπτωση που στην εγκατάσταση υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες που χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα, την ανωτέρω αρμοδιότητα κατέχει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο και αποστέλλει στην αδειοδοτούσα αρχή, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους λοιπούς αρμόδιους φορείς του άρθρου 8, πιστοποίηση ότι στη Μελέτη Ασφαλείας συμπεριλαμβάνονται οι εν λόγω επικίνδυνες ουσίες (ποιοτικά και ποσοτικά) (παρ. Β.2α.1, άρθρο 8)
- Δύναται να συμμετάσχουν σε επιθεωρήσεις και σε έκτακτους και τακτικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
2.3.7 Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
Οι αρμόδιες Διευθύνσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (όπως προκύπτει από τη σύνθεση της Διυπουργικής Επιτροπής η οποία έχει συσταθεί από το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ (νυν ΥΠΕΚΑ) για θέματα σχετικά με την Οδηγία SEVESO II) είναι οι εξής:
- Γενική Δ/νση Γεωργικών Εφαρμογών & Έρευνας/ Δ/νση Χωροταξίας & Προστασίας Περιβάλλοντος
- Γενική Δ/νση Φυτικής Παραγωγής/ Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, ειδικά και μόνο για εγκαταστάσεις στις οποίες οι επικίνδυνες ουσίες χαρακτηρίζονται ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, βιοκτόνα ή/και λιπάσματα:
- Λαμβάνει αντίγραφο των Κοινοποιήσεων (παρ. 1β, άρθρο 6) και των εκθέσεων Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (παρ. 3, άρθρο 7), καθώς και των Μελετών Ασφαλείας (παρ. Β.1α, άρθρο 8) των εγκαταστάσεων.
- Εντός δύο (2) μηνών από την παραλαβή της Μελέτης Ασφαλείας, αποστέλλει στην αδειοδοτούσα αρχή, με ταυτόχρονη κοινοποίηση στους συναρμόδιους φορείς του άρθρου 8, πιστοποίηση σχετικά με την ταξινόμηση των επικίνδυνων ουσιών της εγκατάστασης (παρ. Β.2α.2, άρθρο 8).
- Γνωμοδοτεί επί των Μελετών Ασφαλείας για θέματα σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων από ενδεχόμενο ατύχημα στις αγροτικές καλλιέργειες, στις παραγωγικές μονάδες εκτροφής ζώων, στις ιχθυοκαλλιέργειες, στα γεωργικά εδάφη, στους βοσκοτόπους και στα ύδατα που χρησιμοποιούνται για αρδεύσεις φυτών μεγάλης καλλιέργειας και κηπευτικών (παρ. Β.2γ.1, άρθρο 8).
- Δύναται να συμμετάσχει σε επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις (παρ. 1 και παρ. 6, άρθρο 16 και παρ. 1β, άρθρο 6).
2.3.8 Υπουργείο Εξωτερικών
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 13 (παρ. 4,5) της ΚΥΑ 12044/613/2007:
i. Σε περίπτωση εγκατάστασης άνω ορίου εντός της ελληνικής επικράτειας, η οποία περικλείει κινδύνους ατυχημάτων μεγάλης έκτασης σε όμορα με την Ελλάδα Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. με διασυνοριακές επιπτώσεις στον άνθρωπο και το περιβάλλον, οι ελληνικές αρχές, διαμέσου του Υπουργείου Εξωτερικών πραγματοποιούν διαβουλεύσεις με το όμορο Κράτος-Μέλος στο πλαίσιο των διμερών σχέσεών τους ως προς τα μέτρα που λαμβάνονται και από τις δύο πλευρές για την πρόληψη των ατυχημάτων αυτών, καθώς και για τον περιορισμό των συνεπειών τους στον άνθρωπο και το περιβάλλον.
ii. Αντίστοιχα, σε περίπτωση εγκατάστασης σε όμορο Κράτος-Μέλος της Ε.Ε. που περικλείει κινδύνους πρόκλησης ατυχημάτων μεγάλης έκτασης με διασυνοριακές επιπτώσεις και στην ελληνική επικράτεια, το ΥΠΕΚΑ παραλαμβάνει μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών τις απαραίτητες πληροφορίες από το όμορο Κράτος-Μέλος και τις κοινοποιεί στην ΓΓΠΠ (ΚΥΑ 12044/613/2007, άρθρο 13, παρ. 4).
iii. Σε περίπτωση νέων εγκαταστάσεων, οι όποιες διαβουλεύσεις με το όμορο Κράτος-Μέλος πραγματοποιούνται πριν από την έναρξη λειτουργίας τους.
Επιπλέον, εκτός από τις παραπάνω αρμοδιότητες για τους Φορείς Κεντρικής Διοίκησης, σημειώνουμε τα εξής:
1. Στο άρθρο 14, παρ. 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτό τροποποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται ότι οι συναρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών συνεργάζονται με την αδειοδοτούσα αρχή στην περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης για την παρακολούθηση των ενεργειών καταστολής του.
2. Στο άρθρο 14, παρ. 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτό τροποποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται επίσης ότι οι συναρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών συνεργάζονται με την αδειοδοτούσα αρχή μετά τη λήξη ενός ατυχήματος μεγάλης έκτασης για την ανάλυση των παραμέτρων του, τη λήψη θεραπευτικών μέτρων, αλλά και μέτρων για την αποφυγή ενός μελλοντικού ατυχήματος.
Για τις ανωτέρω περιπτώσεις 1 και 2 θεωρείται ότι σε επίπεδο Φορέων Κεντρικής Διοίκησης, δύναται να συνεργαστούν με την αδειοδοτούσα αρχή εκπρόσωποι από τη Διυπουργική Επιτροπή Κατάρτισης του Γενικού ΣΑΤΑΜΕ (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος), λαμβάνοντας υπόψιν ότι στα πλαίσια του Γενικού ΣΑΤΑΜΕ,
όταν ο συντονισμός διάθεσης πόρων για την ενίσχυση του έργου της καταστολής του ατυχήματος από το Πυροσβεστικό Σώμα και ο συντονισμός των ενεργειών για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών λόγω ΤΑΜΕ και τη διαχείριση των συνεπειών από την καταστροφή μεταβαίνει σε κεντρικό επίπεδο και αναλαμβάνεται από το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας και το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΚΣΟΠΠ), οι ανωτέρω υποστηρίζονται από τις αρμόδιες οργανικές μονάδες των εμπλεκόμενων φορέων, μεταξύ των οποίων είναι και οι επιχειρησιακά εμπλεκόμενες υπηρεσίες των Υπουργείων της Διυπουργικής Ομάδας Κατάρτισης του Γενικού ΣΑΤΑΜΕ.
3. Στο άρθρο 16, παρ. 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτό τροποποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται ότι εάν απαιτηθεί, η αδειοδοτούσα αρχή συνεργάζεται στη διενέργεια επιθεωρήσεων στις εγκαταστάσεις με εκπροσώπους των αρμόδιων Υπουργείων και του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος. Σε περίπτωση που μία εγκατάσταση αδειοδοτείται από Κεντρική Υπηρεσία (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.2 του παρόντος) και όχι από την Περιφέρεια, θα ήταν πλέον λειτουργικό στις επιθεωρήσεις να μετέχουν εκπρόσωποι των φορέων των άρθρων 6 και 8 της ΚΥΑ 12044/613/2007, όταν βέβαια κάτι τέτοιο επιτρέπεται από το θεσμικό τους ρόλο.
(18) Όπως προβλέπεται στο άρθρο 7 του Π.Δ. 381/1989 & στα άρθρα 186 και 283 του Ν. 3852/2010 και απορρέει και από τη σχετική αλληλογραφία με τη Δ/νση Εγκαταστάσεων Πετρελαιοειδών.
(19) Η παραλαβή των πληροφοριών αυτών γίνεται μέσω του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών.
(20) Βλ. Μέρος 3ο του παρόντος
(21) Στην περίπτωση αυτή ενημερώνεται σχετικά και το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (Κ.Ε.Π.Π.).
(22) Λαμβάνοντας υπόψιν και τα υπ’ αριθ. 3014363/2383/23.06.2009 και 3016631/2723/20.07.2009 έγγραφα της Δ/νσης Περιβάλλοντος του Γενικού Χημείου του Κράτους.
2.4.1 Αποκεντρωμένες Διοικήσεις
Στη συνέχεια, παρατίθενται οι αρμοδιότητες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για την εφαρμογή της ΚΥΑ 12044/613/2007, με αναφορά στα αντίστοιχα άρθρα. Οι ανωτέρω αρμοδιότητες είναι αυτές που προέκυψαν κατόπιν των διοικητικών μεταρρυθμίσεων που επήλθαν με την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης» (Ν. 3852/2010, ΦΕΚ 87Α’/07.06.2010). Οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (και συγκεκριμένα οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας αυτών):
- Καταρτίζουν τα Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος) (παρ. Γ.2.1, άρθρο 9).
2.4.2 Περιφέρειες
Στη συνέχεια, παρατίθενται οι εμπλεκόμενες οργανικές μονάδες των Περιφερειών στα πλαίσια εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007 και οι αρμοδιότητες αυτών, με αναφορά στα αντίστοιχα άρθρα. Οι ανωτέρω αρμοδιότητες είναι αυτές που προέκυψαν κατόπιν των διοικητικών μεταρρυθμίσεων που επήλθαν με την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης» (Ν. 3852/2010, ΦΕΚ 87Α’/07.06.2010).
2.4.2.1 Περιφερειάρχης
- Επιβάλλει κυρώσεις στις εγκαταστάσεις, κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας αδειοδοτούσας αρχής και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 19 της ΚΥΑ 12044/613/2007 και στο άρθρο 29 του Ν. 3982/2011.
2.4.2.2 Αντιπεριφερειάρχης
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 160 του Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87Α’/07.06.2010):
- Με απόφαση του Περιφερειάρχη που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ο Περιφερειάρχης αναθέτει σε όλους τους Αντιπεριφερειάρχες την άσκηση τομέων αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας και μπορεί επίσης να τους μεταβιβάζει την άσκηση αρμοδιοτήτων του (παρ. 2).
- Ο Αντιπεριφερειάρχης:
- Εκτελεί τις αποφάσεις του Περιφερειάρχη, του Περιφερειακού Συμβουλίου και της Οικονομικής Επιτροπής, που αφορούν την Περιφερειακή Ενότητα όπου είναι κατά τόπο αρμόδιοι (παρ. 3β).
- Ασκεί όλες τις αρμοδιότητες που του μεταβιβάζει ο Περιφερειάρχης (παρ. 3γ).
- Διατυπώνει εισήγηση προς το Περιφερειακό Συμβούλιο για το σχεδιασμό μέτρων πολιτικής προστασίας της Περιφερειακής Ενότητας (παρ. 3δ).
- Έχει την ευθύνη της διάθεσης και του συντονισμού δράσης του απαραίτητου δυναμικού και μέσων για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των φυσικών και άλλων καταστροφών στην Περιφερειακή του Ενότητα, σύμφωνα με τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις που του παρέχει ο Περιφερειάρχης (παρ. 3ε).
- Προεδρεύει του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας της Περιφερειακής Ενότητας (ΣΟΠΠ) (παρ. 3στ).
2.4.2.3 Αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα Προεδρικά Διατάγματα των Οργανισμών των Περιφερειών (βλ. Παράρτημα Γ, «Σχετικά έγγραφα» 2 έως 15) και τη σχετική αλληλογραφία στο πλαίσιο εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007, αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας είναι:
- Η Δ/νση Βιομηχανίας, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας15
- Δ/νση Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας16
Η αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας:
- Ασκεί αρμοδιότητες αδειοδοτούσας αρχής κατά περίπτωση (Μέρος 2ο, παρ. 2.2 του παρόντος) (παρ. 9, άρθρο 3).
- Σε περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης, συνεργάζεται με τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας και την αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.4.2.4 του παρόντος) της οικείας Περιφέρειας, καθώς και τις αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΕ.Π.Ε.Κ.), προκειμένου - να εξασφαλιστεί ότι ελήφθησαν:
- τα μέτρα που προβλέπονται στα σχέδια έκτακτης ανάγκης συνεκτιμώντας και το ενδεχόμενο πολλαπλασιαστικών φαινομένων (παρ. 2α, εδάφιο i, άρθρο 14)
- τα απαιτούμενα μέτρα για τον περιορισμό του ατυχήματος και την αποφυγή επανάληψής του (παρ. 2α, εδάφιο ii, άρθρο 14)
- να ενημερωθούν οι Δήμοι της περιοχής (παρ. 2β, άρθρο 14).
- Μετά την καταστολή ενός ατυχήματος μεγάλης έκτασης, εκφράζει γνώμη στην αδειοδοτούσα αρχή για την επαναλειτουργία ή όχι της εγκατάστασης (παρ. 4, άρθρο 14).
2.4.2.4 Αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα Προεδρικά Διατάγματα των Οργανισμών των Περιφερειών (βλ. Παράρτημα Γ, «Σχετικά έγγραφα» 2 έως 15), αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας αποτελούν:
- η Δ/νση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας23 και
- η Δ/νση Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας24. Οι αρμοδιότητες των ως άνω Δ/νσεων έχουν ως εξής:
- Σε περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης, συνεργάζονται με τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας και την αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.4.2.3 του παρόντος) της οικείας Περιφέρειας, καθώς και τις αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΕ.Π.Ε.Κ.), προκειμένου
- να εξασφαλιστεί ότι ελήφθησαν:
- τα μέτρα που προβλέπονται στα σχέδια έκτακτης ανάγκης συνεκτιμώντας και το ενδεχόμενο πολλαπλασιαστικών φαινομένων (παρ. 2α, εδάφιο i, άρθρο 14)
- τα απαιτούμενα μέτρα για τον περιορισμό του ατυχήματος και την αποφυγή επανάληψής του (παρ. 2α, εδάφιο ii, άρθρο 14) να ενημερωθούν οι Δήμοι της περιοχής (παρ. 2β, άρθρο 14).
- Μετά την καταστολή του ατυχήματος, εκφράζουν γνώμη στην αδειοδοτούσα αρχή για την επαναλειτουργία ή όχι της εγκατάστασης (παρ. 4, άρθρο 14).
2.4.2.5 Αυτοτελής Δ/νση Πολιτικής Προστασίας Περιφέρειας
- Λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή αντίγραφο της Μελέτης Ασφαλείας ένα (1) μήνα μετά την οριστική καταχώρησή της, προκειμένου να μεριμνήσει για την κατάρτιση του εξωτερικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης (Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε.) (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος) σύμφωνα με την καταχωρημένη Μελέτη Ασφαλείας και συνεκτιμώντας και το ενδεχόμενο των πολλαπλασιαστικών φαινομένων (παρ. Γ.3, άρθρο 8 και παρ. Γ.2.1, άρθρο 9).
- Αναλαμβάνει τη δημοσιοποίηση του εξωτερικού Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε., ώστε οι πολίτες να μπορούν να εκφράσουν τη γνώμη τους (παρ. Γ.2.1, άρθρο 9).
- Σε διάστημα ενός (1) μήνα από την παραλαβή μίας Μελέτης Ασφαλείας, αποστέλλει στο οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο πληροφορίες τουλάχιστον με τα στοιχεία που περιγράφονται στο Παράρτημα V του άρθρου 20 της ΚΥΑ 12044/613/2007, με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών (παρ. 1, άρθρο 13) και επανεξετάζει τις παραπάνω παρεχόμενες πληροφορίες ανά τριετία ή σε κάθε μετατροπή της εγκατάστασης (παρ. 3, άρθρο 13).
- Για τις εγκαταστάσεις άνω ορίου, θέτει στη διάθεση των πολιτών κατάλογο των επικίνδυνων ουσιών που υπάρχουν ή ενδέχεται να υπάρξουν στην εγκατάσταση σε περίπτωση ατυχήματος (παρ. 8, άρθρο 13), εφόσον δε συντρέχουν λόγοι διατήρησης απορρήτου ή εμπιστευτικότητας (παρ. 6, άρθρο 13 και άρθρο 18).
- Μεριμνά για τη διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας σε συνεργασία με τους ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων, τους οικείους Δήμους των οποίων οι κάτοικοι μπορεί να προσβληθούν από ατύχημα μεγάλης έκτασης και τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς, για την εφαρμογή και εκπαίδευση στο εξωτερικό Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. (παρ. Γ.2.2, άρθρο 9 & παρ. 2, άρθρο 13).
- Μπορεί, μετά από σύμφωνη γνώμη της ΓΓΠΠ, να αποφασίσει με βάση τα στοιχεία της Κοινοποίησης ή της Μελέτης Ασφαλείας μίας εγκατάστασης για τη μη συμπερίληψή της στο εξωτερικό Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. (παρ. Γ.4. άρθρο 9).
- Σε περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης:
- ενημερώνεται από τον ασκούντα την εκμετάλλευση με τα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 14 (παρ. 1, άρθρο 14).
- συνεργάζεται με την αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.4.2.3 του παρόντος) και την αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.4.2.4 του παρόντος) της οικείας Περιφέρειας, καθώς και τις αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΕ.Π.Ε.Κ.), προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ελήφθησαν:
- τα μέτρα που προβλέπονται στα σχέδια έκτακτης ανάγκης συνεκτιμώντας και το ενδεχόμενο πολλαπλασιαστικών φαινομένων (παρ. 2α, εδάφιο i, άρθρο 14)
- τα απαιτούμενα μέτρα για τον περιορισμό του ατυχήματος και την αποφυγή επανάληψής του (παρ. 2α, εδάφιο ii, άρθρο 14)
- να ενημερωθούν οι Δήμοι της περιοχής (παρ. 2β, άρθρο 14).
- ενημερώνεται συνεχώς από την αδειοδοτούσα αρχή για τις ενέργειες καταστολής του ατυχήματος και αναλαμβάνει την ενημέρωση της ΓΓΠΠ (παρ. 3, άρθρο 14).
- Μετά από ένα μεγάλο ατύχημα, λαμβάνει από την αδειοδοτούσα αρχή όλες τις πληροφορίες και τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν σχετικά με το ατύχημα (παρ. 3δ, άρθρο 14).
- Μετά την καταστολή του ατυχήματος, εκφράζει γνώμη στην αδειοδοτούσα αρχή για την επαναλειτουργία ή όχι της εγκατάστασης (παρ. 4, άρθρο 14).
2.4.2.6 Περιφερειακό Συμβούλιο
Αναλαμβάνει την ενημέρωση των πολιτών με βάση τα στοιχεία που παρέχονται από την αυτοτελή Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας (Μέρος 2ο, παρ. 2.4.2.5 του παρόντος) και συγκεκριμένα (παρ. 2, άρθρο 13):
- Δημοσιεύει περίληψη των ανωτέρω πληροφοριακών στοιχείων στον τύπο.
- Αναρτά αντίγραφο της ως άνω δημοσίευσης στον πίνακα ανακοινώσεων της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.
- Παρέχει αυτεπάγγελτα πλήρη ενημέρωση στο κοινό και ειδικότερα στους κατοίκους και τις μονάδες που εξυπηρετούν το κοινό (σχολεία, νοσοκομεία κ.λ.π.) σχετικά με τα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να λαμβάνονται και τη στάση που πρέπει να τηρείται σε περίπτωση ατυχήματος.
- Ενημερώνει την ΓΓΠΠ σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες πρόκειται να προβεί σχετικά με την ενημέρωση του κοινού.
- Αποστέλλει στην ΓΓΠΠ και στο ΥΠΕΚΑ/Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού έκθεση για τις ενέργειες στις οποίες έχει προβεί σχετικά με την ενημέρωση του κοινού.
- Συνεργάζεται με τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, τους οικείους Δήμους των οποίων οι κάτοικοι μπορεί να προσβληθούν από ατύχημα μεγάλης έκτασης, τους ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων και λοιπούς συναρμόδιους φορείς, στη διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας των πολιτών (παρ. Γ.2.2, άρθρο 9 & παρ. 2, άρθρο 13).
- Αποστέλλει στην ΓΓΠΠ έκθεση σχετικά με τις ασκήσεις ετοιμότητας οι οποίες έχουν διεξαχθεί στα χωρικά όρια των αρμοδιοτήτων του (παρ. 2, άρθρο 13).
Επιπλέον, εκτός από τις παραπάνω αρμοδιότητες για τις Υπηρεσίες της Περιφέρειας, σημειώνουμε τα εξής:
1. Στο άρθρο 9, παρ. Γ.2.2 της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτό τροποποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται ότι η Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, διενεργεί ασκήσεις ετοιμότητας του πληθυσμού σε συνεργασία με τους ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων και τους συναρμόδιους φορείς.
2. Στο άρθρο 10, παρ. 2β της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτό τροποποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται ότι η αδειοδοτούσα αρχή μεριμνά ώστε για τις εγκαταστάσεις άνω και κάτω ορίου με αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης πολλαπλασιαστικών φαινομένων, σε συνεργασία με τις κατά περίπτωση αρμόδιες Περιφερειακές υπηρεσίες, να ενημερώνεται το κοινό σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 13 της ανωτέρω ΚΥΑ και να παρέχονται σχετικές πληροφορίες στην οικεία Δ/νση Πολιτικής Προστασίας για την εκπόνηση των εξωτερικών ΣΑΤΑΜΕ.
3. Στα άρθρα 8 (παρ. Γ.3) και 13 (παρ. 1) της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτά τροποποιούνται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται ότι το οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο συνεργάζεται με τις συναρμόδιες Διευθύνσεις της Περιφέρειας προκειμένου να συμπληρώσει τα πληροφοριακά στοιχεία που της διαβιβάζονται από τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.4.2.5 του παρόντος) σχετικά με τις εγκαταστάσεις άνω ορίου.
4. Στο άρθρο 14, παρ. 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτό τροποποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται ότι οι συναρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών συνεργάζονται με την αδειοδοτούσα αρχή στην περίπτωση ατυχήματος μεγάλης έκτασης για την παρακολούθηση των ενεργειών καταστολής του ατυχήματος κατά τη διάρκεια αυτού, καθώς και μετά τη λήξη του ατυχήματος, για την ανάλυση των παραμέτρων του, τη λήψη θεραπευτικών μέτρων, αλλά και μέτρων για την αποφυγή ενός μελλοντικού ατυχήματος.
5. Στο άρθρο 16, παρ. 3 της ΚΥΑ 12044/613/2007, όπως αυτό τροποποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Ν. 3852/2010, αναφέρεται ότι οι συναρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών συνεργάζονται με την αδειοδοτούσα αρχή στη διενέργεια επιθεωρήσεων στις εγκαταστάσεις.
Στην περίπτωση 1 και λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι ασκήσεις ετοιμότητας του πληθυσμού γίνονται για την εφαρμογή και την εκπαίδευση στο εξωτερικό Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε., θεωρούμε ότι συναρμόδιους φορείς δύναται να αποτελούν όσοι εμπλέκονται στα πλαίσια των Περιφερειακών Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε., καθώς και των Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος).
- Στην περίπτωση 2, αρμόδιες Περιφερειακές υπηρεσίες αποτελούν οι αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης και οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών .
- Στην περίπτωση 3 θεωρούμε ότι συναρμόδιες Δ/νσεις της Περιφέρειας για τη συμπλήρωση των πληροφοριακών στοιχείων του Παραρτήματος V της ΚΥΑ 12044/613/2007 αποτελούν η αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας, η αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας, η αρμόδια Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία, η αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία, οι αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΕ.Π.Ε.Κ.) (οι οποίες λαμβάνουν και αντίγραφα των Μελετών Ασφαλείας) και λοιπές υπηρεσίες που η Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της Περιφέρειας κρίνει ότι πρέπει να συνεργαστούν .
- Στις περιπτώσεις 4 και 5 και λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης, οι αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας και οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών, καθώς και οι αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΕ.Π.Ε.Κ.) , ύστερα από ένα μεγάλο ατύχημα σε μία εγκατάσταση με επικίνδυνες ουσίες, συμμετέχουν στη διαδικασία εξασφάλισης της λήψης των επειγόντων μέτρων που προβλέπονται στα σχέδια έκτακτης ανάγκης και των μέτρων που απαιτούνται για τον περιορισμό των επιπτώσεων του ατυχήματος και την αποφυγή επανάληψής του (παρ. 2α, άρθρο 14), καθώς και στην τυχόν απαγόρευση της επαναλειτουργίας της εγκατάστασης (παρ. 4, άρθρο 14), θεωρούμε ότι συναρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών αποτελούν οι αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης, οι αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας και οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών, καθώς και οι αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΕ.Π.Ε.Κ.) . Επίσης, στις περιπτώσεις αυτές (4 και 5) θεωρούμε ότι θα ήταν απαραίτητη και η συμμετοχή της αρμόδιας τοπικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
2.5 Δήμοι
Στη συνέχεια, παρατίθενται οι αρμοδιότητες των Δήμων για την εφαρμογή της ΚΥΑ 12044/613/2007, με αναφορά στα αντίστοιχα άρθρα. Οι ανωτέρω αρμοδιότητες είναι αυτές που προέκυψαν κατόπιν των διοικητικών μεταρρυθμίσεων που επήλθαν με την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης» (Ν. 3852/2010, ΦΕΚ 87Α’/07.06.2010).
- Συνεργάζονται με τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, το οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο, τους ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων και τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς στη διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας (παρ. Γ.2.2, άρθρο 9 & παρ. 2, άρθρο 13).
- Σε περίπτωση ατυχήματος, ενημερώνονται για αυτό από τη Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας (παρ. 2β, άρθρο 14).
23 Για τις Περιφερειακές Ενότητες Κερκύρας, Λέσβου και Λήμνου και για το Νομό Δωδεκανήσου, όπου αποτελούν τις αρμόδιες Δ/νσεις με έδρες την Κέρκυρα, τη Μυτιλήνη και τη Ρόδο, αντίστοιχα.
24 Για όλες τις Περιφερειακές Ενότητες, με εξαίρεση:
- τις Περιφερειακές Ενότητες Κερκύρας, Λέσβου και Λήμνου και το Νομό Δωδεκανήσου, για τις οποίες αρμόδιες Δ/νσεις είναι οι Δ/νσεις Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών,
- την Περιφέρεια Αττικής, για την οποία αρμόδια Δ/νση και Δ/νση Περιβαλλοντικής Υγιεινής & Υγειονομικού Ελέγχου της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, πλην της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων της Περιφέρειας Αττικής, για την οποία, αρμόδια Δ/νση αποτελεί η Δ/νση Δημόσιας Υγείας, Κοινωνικής Μέριμνας, Υγειονομικού Ελέγχου & Περιβαλλοντικής Υγιεινής της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων
- τη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης, για την οποία αρμόδια Δ/νση αποτελεί η Δ/νση Περιβαλλοντικής Υγιεινής & Υγειονομικού Ελέγχου της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με το άρθρο 9 της ΚΥΑ 12044/613/2007, τα Σχέδια Έκτακτης Ανάγκης διακρίνονται σε εσωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης, τα οποία καταρτίζονται από τις εγκαταστάσεις άνω ορίου, υποβάλλονται μαζί με τη Μελέτη Ασφαλείας και αναθεωρούνται τουλάχιστον κάθε τρία (3) χρόνια και σε Εξωτερικά Σχέδια Αντιμετώπισης Τεχνολογικών Ατυχημάτων Μεγάλης Έκτασης (Εξωτερικά Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε.), τα οποία καταρτίζονται σύμφωνα με το Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ».
Τον Ιούνιο του 2009 εγκρίθηκε από το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας η 1η Έκδοση του Γενικού ΣΑΤΑΜΕ, ως Γενικό ΣΑΤΑΜΕ, Έκδοση 1η, η οποία καταρτίστηκε από τη Διυπουργική Επιτροπή που συστάθηκε με μέριμνα του πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ (νυν ΥΠΕΚΑ) υπό το συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Το σχέδιο αυτό, αντίγραφο του οποίου έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (www.civilprotection.gr ), στοχεύει στην άμεση και συντονισμένη απόκριση όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την υποστήριξη του έργου του Πυροσβεστικού Σώματος στην καταστολή των ΤΑΜΕ και την αποτελεσματική αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών εξαιτίας τους, συμπεριλαμβανομένης και της άμεσης διαχείρισης των συνεπειών τους.
Το Γενικό ΣΑΤΑΜΕ, Έκδοση 1η, διαβιβάστηκε με το υπ’ αριθ. 4498/25.06.2009 έγγραφό μας στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (πρώην Περιφέρειες) και Περιφερειακές Ενότητες (πρώην Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις) της Χώρας, προκειμένου σε εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» (Υ.Α. 1299/2003, ΦΕΚ 423, τ.Β’) να αναλύσουν και εξειδικεύσουν τα οριζόμενα στο Γενικό ΣΑΤΑΜΕ κατά το μέρος που τους αφορά25.
25 Στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχουν διαβιβαστεί το Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής (υπ’ αριθ. 523/11.02.2010 έγγραφο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής), το Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δωδεκανήσου (υπ’ αριθ. 593/20.12.2010 έγγραφο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δωδεκανήσου) και το Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών (Πρακτικό 18ης Ιουλίου 2011 της Ειδικής Ομάδας Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε. της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών).
4.1 Αυτοτελείς Διευθύνσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών
Σύμφωνα με τον Ν.3013/2002 και το Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» (Υ.Α. 1299/2003), όπως τα ανωτέρω τροποποιήθηκαν με το Ν. 3852/2010, οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων έχουν την ευθύνη συντονισμού των δράσεων πρόληψης, αντιμετώπισης και αποκατάστασης καταστροφών στις οικείες Περιφέρειες και Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, αντίστοιχα. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψιν και τις υποχρεώσεις των Δ/νσεων Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών που προβλέπονται στην ΚΥΑ 12044/613/2007 και αφορούν στην κατάρτιση των εξωτερικών ΣΑΤΑΜΕ (άρθρα 8, 9), στη συλλογή πληροφοριών και στοιχείων μετά από ατύχημα σε εγκατάσταση SEVESO (άρθρο 14), στην πληροφόρηση των πολιτών (άρθρα 9, 14) και στη διενέργεια ασκήσεων ετοιμότητας, είναι σκόπιμο οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών να μεριμνήσουν για την ανάπτυξη διαρκούς συνεργασίας με τις υπόλοιπες αρμόδιες διευθύνσεις της οικείας Περιφέρειας (αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης και αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας), καθώς και με τις αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας (ΚΕ.Π.Ε.Κ.) και ειδικότερα θα πρέπει να μεριμνήσουν για τα εξής:
i. Να έρθουν σε συνεννόηση με τις αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές (Κεντρικές Υπηρεσίες και αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών), προκειμένου:
- Να λαμβάνουν αντίγραφο των καταλόγων των εγκαταστάσεων που έχουν υποβάλει Κοινοποίηση και Μελέτη Ασφαλείας και οι οποίοι αποστέλλονται έως την 31η Ιανουαρίου κάθε έτους στο Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, στο ΥΠΕΚΑ και στη ΓΓΠΠ (βλ. Μέρος 2ο, παρ. 2.2 του παρόντος).
- Να συμμετέχουν στις επιθεωρήσεις και ελέγχους στις εγκαταστάσεις και να λαμβάνουν τις εκθέσεις επιθεώρησης.
- Τα συγκεντρωτικά στοιχεία μετά από ένα μεγάλο ατύχημα, οι κατάλογοι των εγκαταστάσεων και οι εκθέσεις επιθεώρησης που συλλέγουν οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών, θα πρέπει να διαβιβάζονται με ευθύνη τους και στις Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των οικείων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
- Να λαμβάνουν αντίγραφο τόσο των Μελετών Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου όσο και των Κοινοποιήσεων των εγκαταστάσεων κάτω ορίου που βρίσκονται εντός των διοικητικών τους αρμοδιοτήτων, προκειμένου να προβούν στην κατάρτιση των επιμέρους Ειδικών Σ.Α.Τ.Α.Μ.Ε..
ii. Έως και τις 30 Μαΐου 2014, να ζητήσουν, με ταυτόχρονη κοινοποίηση και στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, από τους ασκούντες την εκμετάλλευση όλων των εν λειτουργία εγκαταστάσεων SEVESO που υπάγονται στα χωρικά όρια των αρμοδιοτήτων τους να τους αποστείλουν ένα συνοπτικό υπόμνημα (2-3 σελίδων) στο οποίο θα αναφέρονται όλα τα πληροφοριακά στοιχεία του Παραρτήματος V της ΚΥΑ 12044/613/2007. Στη συνέχεια, θα πρέπει να αποστείλουν άμεσα τα υπομνήματα που θα τους κοινοποιηθούν στα οικεία Περιφερειακά Συμβούλια, με ταυτόχρονη κοινοποίηση και στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, προκειμένου τα τελευταία να προβούν σε ενημέρωση του κοινού σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 13 (παρ. 2 & 3) της ΚΥΑ 12044/613/2007.
iii. Έως και τις 13 Ιουνίου 2014 και κατόπιν συνεργασίας με τις αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές (Κεντρικές Υπηρεσίες και αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών), να αποστείλουν στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας κατάλογο με τις εγκαταστάσεις SEVESO που έχουν παύσει οριστικά τη λειτουργία τους (είτε λόγω κυρώσεων που τους επιβλήθηκαν είτε λόγω πτώχευσης) και να εξακριβώνουν ότι για αυτές έγινε:
- απομάκρυνση των όποιων αποθεμάτων πρώτων υλών ή προϊόντων παραγωγικών διαδικασιών που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον και την ασφάλεια της περιοχής, καθώς και
- ολική αποξήλωση του εξοπλισμού τους,
Σε περίπτωση που διαπιστώνουν ότι κάτι από τα ανωτέρω δύο προαναφερόμενα δεν έχει τηρηθεί, θα πρέπει να απευθύνονται στην αδειοδοτούσα αρχή και να ενημερώνουν σχετικά με το τελευταίο τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Στο σημείο αυτό σημειώνεται ότι στην περίπτωση πτώχευσης της εταιρίας, υπεύθυνος κατά το νόμο για οποιοδήποτε θέμα αφορά τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης είναι ο ορισθείς από τα Δικαστήρια Σύνδικος Πτώχευσης.
iv. Κάθε φορά που τους διαβιβάζεται Μελέτη Ασφαλείας που δεν αδειοδοτεί η αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της οικείας Περιφέρειας αλλά κάποια από τις Κεντρικές Υπηρεσίες που αναφέρονται στο Μέρος 2ο (παρ. 2.2) του παρόντος, να αποστέλλουν στην αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της οικείας Περιφέρειας, καθώς και σε όλες τις Δ/νσεις της Περιφέρειας που αναφέρονται στο Μέρος 2ο (παρ. 2.4.2) του παρόντος, αντίγραφο των σεναρίων ατυχημάτων, όπως αυτά περιγράφονται στη Μελέτη Ασφαλείας. Η πρόσβαση των αρμόδιων Δ/νσεων των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών στις Μελέτες Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου της περιοχής αρμοδιότητάς τους καθίσταται απαραίτητη, προκειμένου οι Δ/νσεις αυτές να συμμετέχουν σε επιθεωρήσεις στις εγκαταστάσεις (παρ. 3, άρθρο 16 της ΚΥΑ 12044/613/2007), σε ασκήσεις ετοιμότητας του πληθυσμού (παρ. 2.2, άρθρο 9 της ΚΥΑ 12044/613/2007), στην υλοποίηση από μέρους τους των προβλεπόμενων στο άρθρο 14 της ΚΥΑ 12044/613/2007 περί ατυχήματος μεγάλης έκτασης σε εγκαταστάσεις και σε κάθε άλλη σχετική ενέργεια που απαιτείται από μέρους τους στα πλαίσια εφαρμογής της ΚΥΑ 12044/613/2007.
Πέραν των όσων αναφέρονται παραπάνω, οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών οφείλουν να τηρούν και να εφαρμόζουν τα όσα ρητά αναφέρονται στην Ενότητα 2.4.2.5 του 2ου Μέρους του παρόντος.
4.2 Αρμόδιες Αδειοδοτούσες Αρχές (αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών)
Πέραν των όσων ρητά αναφέρονται στις Ενότητες 1.3, 1.5, 1.6, 1.8, 1.10, 1.11 του 1ου Μέρους και 2.2 του 2ου Μέρους του παρόντος, οι αδειοδοτούσες αρχές θα πρέπει επιπλέον να προβούν στα εξής:
i. Για όσες από τις αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές δεν το έχουν ήδη κάνει, θα πρέπει έως και την 30η Απριλίου 2014 να αποστείλουν στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας το συγκεντρωτικό κατάλογο των εγκαταστάσεων που έχουν υποβάλει Κοινοποίηση (παρ. 5, άρθρο 6) και Μελέτη Ασφαλείας (παρ. Α.4.2, άρθρο 8) σύμφωνα με το έντυπο καταγραφής στοιχείων εγκαταστάσεων SEVESO που επισυνάπτεται στα υπ’ αριθ. 147/13.01.2014 (έγγραφο προς τις αρμόδιες κεντρικές υπηρεσίες/αδειοδοτούσες αρχές) και 148/13.01.2014 (έγγραφο προς τις αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών/αδειοδοτούσες αρχές) έγγραφά μας (βλ. Παράρτημα Γ, «Σχετικά έγγραφα» 40 και 41). Σε περίπτωση που στα όρια μίας Περιφερειακής Ενότητας δεν υπάρχουν καθόλου εγκαταστάσεις SEVESO ή δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις SEVESO τις οποίες να αδειοδοτεί η αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης, η τελευταία παρακαλείται να το γνωστοποιεί εγγράφως στην ΓΓΠΠ.
ii. Οι αρμόδιες αδειοδοτούσες αρχές θα ζητούν από τους ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων, να συμπληρώνουν και να τους κοινοποιούν τους Πίνακες 2, 3 και 4 του Παραρτήματος Α του παρόντος, οι οποίοι θα διαβιβάζονται μαζί στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας αρχής γενομένης από την 1η Ιουλίου 2014 και θα επικαιροποιούνται κάθε έξι (6) μήνες. Σε περίπτωση που σε μία εγκατάσταση εντός του εξαμήνου δεν έχει επέλθει καμία μεταβολή ως προς τα περιεχόμενα κάποιου ή όλων των ανωτέρω Πινάκων, δεν επανακαταχωρούνται τα ίδια στοιχεία για την εγκατάσταση, αλλά αναγράφεται ότι για αυτήν δεν έχει επέλθει καμία σχετική μεταβολή.
iii. Δεδομένου ότι τα Ειδικά ΣΑΤΑΜΕ (βλ. Μέρος 3ο του παρόντος) καταρτίζονται τόσο για τις άνω όσο και για τις κάτω ορίου εγκαταστάσεις έχοντας ως βάση τα στοιχεία που αναφέρονται στις Κοινοποιήσεις και τις Μελέτες Ασφαλείας αυτών και σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο υπ’ αριθ. 4498/25.06.2009 έγγραφό μας, οι αρμόδιες Δ/νσεις των Γενικών Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειών, για όσες εγκαταστάσεις δεν αδειοδοτούν, θα πρέπει σε συνεργασία με την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή να μεριμνήσουν για τη συγκέντρωση των απαιτούμενων Κοινοποιήσεων και Μελετών Ασφαλείας και για την αυτένεργη διαβίβαση αυτών όσων και των Κοινοποιήσεων και των Μελετών Ασφαλείας των εγκαταστάσεων που αδειοδοτούν στις αρμόδιες για την κατάρτιση των Ειδικών ΣΑΤΑΜΕ Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
iv. Σε περίπτωση που η ακτίνα πολλαπλασιαστικών φαινομένων μίας εγκατάστασης SEVESO περικλείει εγκατάσταση που δεν υπάγεται στις διατάξεις της Οδηγίας SEVESO, η αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της οικείας Περιφέρειας θα πρέπει να ενημερώνει σχετικά την τελευταία εγκατάσταση, βασιζόμενη πάντα στα σενάρια ατυχημάτων που περιγράφονται στις Μελέτες Ασφαλείας των εγκαταστάσεων άνω ορίου και στην εκτίμηση (περιγραφική ή αριθμητική) εκδήλωσης πολλαπλασιαστικών φαινομένων που περιλαμβάνεται στις Κοινοποιήσεις των εγκαταστάσεων κάτω ορίου. Για την περίπτωση που η αρμόδια Δ/νση της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης της οικείας Περιφέρειας δεν αδειοδοτεί μία εγκατάσταση άνω ορίου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. vi της Ενότητας Α του Μέρους 4ου του παρόντος, οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών θα διαβιβάζουν στις ανωτέρω Δ/νσεις αντίγραφο των σεναρίων ατυχημάτων, όπως αυτά περιγράφονται στη Μελέτη Ασφαλείας της εγκατάστασης, προκειμένου οι Δ/νσεις αυτές να ενημερώνουν σχετικά τις εγκαταστάσεις.
v. Σε περίπτωση ατυχήματος σε εγκατάσταση SEVESO γειτνιάζουσα με εγκατάσταση με επικίνδυνες ουσίες που δεν υπάγεται στις διατάξεις της Οδηγίας SEVESO αλλά σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη Μελέτη Ασφαλείας ή την Κοινοποίηση της εγκατάστασης SEVESO πιθανόν να εμπλέκεται σε φαινόμενο domino, η εγκατάσταση που δεν υπάγεται στις διατάξεις της Οδηγίας SEVESO ενημερώνεται από την αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Υπηρεσία.
4.3 Οικεία Περιφερειακά Συμβούλια
i. Τα οικεία Περιφερειακά Συμβούλια οφείλουν να προβούν άμεσα σε ενημέρωση του κοινού σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 13 της ΚΥΑ 12044/613/2007 και να ενημερώσουν σχετικά τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
ii. Όσον αφορά την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα μέτρα αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από ΤΑΜΕ και τις δράσεις που θα πρέπει να αναληφθούν, αυτό θα πρέπει να αποτελεί υποχρέωση των αρμόδιων Περιφερειακών Συμβουλίων, σε συνεργασία με τις Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των οικείων Αποκεντρωμένων Δ/νσεων και των Περιφερειών, καθώς και των Γραφείων Πολιτικής Προστασίας των Δήμων, με βάση τις οδηγίες και το έντυπο υλικό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος. Στη διανομή του έντυπου ενημερωτικού υλικού μπορεί να συμμετέχουν και εθελοντικές οργανώσεις που είναι ενταγμένες στο μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Επιπλέον, οι Δ/νσεις Πολιτικής Προστασίας των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και των Περιφερειών, καθώς και τα Γραφεία Πολιτικής Προστασίας των Δήμων θα πρέπει σε συνεργασία με τους ασκούντες την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων να διοργανώνουν και ημερίδες, ανοιχτές συζητήσεις με το κοινό, διαλέξεις σε σχολεία, νοσοκομεία, δημαρχεία κ.λ.π. σχετικά με τους κινδύνους των εγκαταστάσεων στις περιοχές ευθύνης τους και οδηγίες αυτοπροστασίας σε περίπτωση ατυχήματος σε αυτές.












