Ποια είναι η έκταση του προβλήματος και σε ποιους αφορά

Σύμφωνα με τα πορίσματα της πρώτης παγκόσμιας έρευνας της ΔΟΕ (2022) σε συνεργασία με το Ίδρυμα Loyd’s Register και την εταιρεία δημοσκοπήσεων Gallup η βία και η παρενόχληση στην εργασία είναι ένα ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο σε όλο τον κόσμο. 
Τα κυριότερα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι :

	Περισσότεροι από ένας στους πέντε (22,8 τοις εκατό ή 743 εκατομμύρια) εργαζόμενους έχουν βιώσει, τουλάχιστον μία φορά, κάποια μορφή βίας ή παρενόχλησης στην εργασία κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους ζωής και ότι σχεδόν τα μισά θύματα δεν το κατήγγειλαν.
	Η ψυχολογική βία είναι η πιο συχνή μορφή επίθεσης και ακολουθούν η σωματική βία και η σεξουαλική παρενόχληση.
	Σεξουαλική βία και παρενόχληση αντιμετωπίζει περίπου ένας στους 15 εργαζόμενους και τα περισσότερα θύματα είναι γυναίκες. Από τις τρεις μορφές βίας που εξετάστηκαν, σε αυτήν η διαφορά των φύλων είναι πιο εμφανής: την υφίσταται πάνω από το 8% των γυναικών έναντι 5% των ανδρών.
	Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν ψυχολογική βία ενώ οι άνδρες συνήθως πέφτουν θύματα σωματικής βίας.
	Οι νέοι, οι μετανάστες και οι μισθωτοί έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν σωματική ή ψυχολογική βία.

Ευρώπη

Σε ευρωπαϊκές έρευνες προηγούμενων ετών του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για την Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (EUROFOUND) αναφέρεται ότι:

Σχεδόν ένας στους έξι εργαζομένους (16%) έχει εκτεθεί σε ανάρμοστες κοινωνικές συμπεριφορές – πράξεις βίας, παρενόχληση και ανεπιθύμητες σεξουαλικές προτάσεις – με δυνητικά σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις, τόσο για τον εργαζόμενο όσο και για την παραμονή του στην εργασία του. (6η Ευρωπαϊκή Έρευνα για τις συνθήκες εργασίας, 2015)

Οι κίνδυνοι με τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης ήταν :

• η επαφή με κοινό 
• ο χειρισμός χρημάτων
• οι συχνές μετακινήσεις. 

Τα επικίνδυνα περιβάλλοντα εντοπίζονται κυρίως στον τομέα των υπηρεσιών και ειδικότερα στους τομείς:

• της υγείας, 
• των μεταφορών 
• του λιανικού εμπορίου 
• της τροφοδοσίας 
• των χρηματοπιστωτικών και 
• εκπαιδευτικών υπηρεσιών

Η επαφή με τους πελάτες αυξάνει τον κίνδυνο βιαιότητας. Οι εργαζόμενοι στον τομέα των υπηρεσιών συχνά εκτίθενται σε κίνδυνο π.χ. νοσοκόμες, γιατροί, καθηγητές, εργαζόμενοι στην εστίαση κ.ά. (3η Ευρωπαϊκή Έρευνα για τις συνθήκες εργασίας, 2000)

Ελλάδα

Στην 1η πανελλήνια έρευνα με θέμα τον “Eργασιακό εκφοβισμό, Mobbing” (Μάρτιος 2021,  MRK Consulting) αναφέρεται ότι:

	Το 85% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι ο εργασιακός εκφοβισμός είναι τόσο διαδεδομένος στη χώρα μας που αποτελεί ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.
	Το 38% (τέσσερις στους δέκα εργαζόμενους) δηλώνουν ότι έχουν υπάρξει οι ίδιοι στόχοι εργασιακού εκφοβισμού κάποια στιγμή στην επαγγελματική τους πορεία, αλλά και στην επιχείρηση/φορέα που εργάζονται σήμερα.
	Η λεκτική βία (79%) είναι η συνηθέστερη μορφή παρενόχλησης και ακολουθεί η σκόπιμη υποβάθμιση της δουλειάς όσων έχουν υπάρξει θύματα εκφοβισμού (65%, και η διαρροή φημών ή αρνητικών σχολίων πίσω από την πλάτη τους (54%) κ.ά.
	Στόχοι είναι, κατά κύριο λόγο οι γυναίκες, οι μερικώς απασχολούμενοι και όσοι έχουν χαμηλά εισοδήματα.

Στην έρευνα και εθνική έκθεση με τίτλο «Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Παρενόχλησης στο Χώρο Εργασίας» (2020) που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου έργου TEAMWORK αναφέρεται ότι, στην Ελλάδα σε ένα δείγμα 126 εργαζομένων και 27 εργοδοτών που συμπλήρωσαν τα ανώνυμα ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια

	Το 52,3% των εργαζομένων δήλωσαν ότι είχαν βιώσει σεξουαλική παρενόχληση.
	Το 42,8% των εργαζομένων δήλωσαν ότι ήταν μάρτυρες σεξουαλικής παρενόχλησης εναντίον συναδέλφου.
	Το 91,2% των εργαζομένων διαπίστωσε ότι οι γυναίκες εκτίθενται περισσότερο σε σεξουαλική παρενόχληση.
	Το 77,7% των εργοδοτών αναγνώρισε ότι η σεξουαλική παρενόχληση αποτελεί σοβαρό πρόβλημα.
	Το 48% των εργοδοτών δήλωσε ότι δεν υπάρχουν προληπτικά μέτρα στις επιχειρήσεις τους.

Στα ευρήματα της μεγάλης πανελλαδικής έρευνας της Action Aid (2020) που διενεργήθηκε στο πλαίσιο της εκστρατείας για την εξάλειψη της έμφυλης βίας και που ένα μέρος της αφορούσε στη σεξουαλική παρενόχληση των εργαζόμενων γυναικών στους κλάδους του τουρισμού, του επισιτισμού και γενικότερα της βιομηχανίας της φιλοξενίας, όπου απασχολούνται οι περισσότερες εργαζόμενες στην Ελλάδα, η σεξουαλική παρενόχληση συνιστά «μέρος» της εργασιακής τους καθημερινότητας. 

	Το 85% του δείγματος δήλωσε ότι έχει βιώσει σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας ενώ
	το 22% ανέφεραν ότι έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής επίθεσης ή βιασμού
	το 92% των θυμάτων βίωσε επιπτώσεις σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο
	το 18% (1 στις 5 γυναίκες) αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

Σε έρευνα που διεξήγαγε το Κοινωνικό Πολύκεντρο της Α.Δ.Ε.Δ.Υ. (2021) με θέμα τη σεξουαλική παρενόχληση στο δημόσιο, οι συμμετέχουσες σε αυτήν, δήλωσαν, ότι έχουν γνώση αρνητικών σχολίων, εχθρικής μεταχείρισης ή απρεπούς συμπεριφοράς και συμφωνούν ότι δεν υπάρχουν συνέπειες για τα άτομα που επιδεικνύουν τέτοιες συμπεριφορές.