Είναι γεγονός ότι και στην πατρίδα μας έχει αναδειχθεί η σημασία των θεμάτων ασφάλειας και υγείας στην εργασία εδώ και δεκαετίες πλέον. Όμως, προκειμένου να βελτιωθεί το εργασιακό περιβάλλον, δεν αρκεί μόνο η καθιέρωση και η εφαρμογή νομοθεσίας. Είναι απαραίτητο να αλλάξει η ίδια η εργασιακή νοοτροπία. Η εκπαίδευση και η παιδεία πρόληψης αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για τη διατήρηση και τη βελτίωση της ποιότητας στην εργασία. Και οι δυο αυτοί παράγοντες επιβάλλεται να αποτελούν έναν από τους στόχους της εκπαίδευσης των νέων, οι οποίοι άλλωστε είναι οι μελλοντικοί εργαζόμενοι κάθε χώρας. Ειδικά στην ανώτατη εκπαίδευση, οι νέοι πρέπει να αποκτούν και τις κατάλληλες πρακτικές γνώσεις, ώστε να μπορούν να εφαρμόζουν βασικές αρχές της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας και στα ιδιαίτερα γνωστικά πεδία τους, αλλά ταυτόχρονα να μπορούν να λειτουργήσουν ως μεταδότες της κουλτούρας αυτής και σε όλους τους συνεργάτες τους.
Η εκπαίδευση και η παιδεία πρόληψης αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για τη διατήρηση και τη βελτίωση της ποιότητας στην εργασία. Και οι δυο αυτοί παράγοντες επιβάλλεται να αποτελούν έναν από τους στόχους της εκπαίδευσης των νέων, οι οποίοι είναι οι μελλοντικοί εργαζόμενοι κάθε χώρας. Ειδικά στην ανώτατη εκπαίδευση, οι νέοι πρέπει να αποκτούν και τις κατάλληλες πρακτικές γνώσεις, ώστε να μπορούν να εφαρμόζουν βασικές αρχές της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας.
Η παρούσα έκδοση συγκεντρώνει τα μαθήματα που διδάσκονται στην τριτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τυπική μεταλυκειακή εκπαίδευση και αφορούν στην Υγεία και την Ασφάλεια της Εργασίας. Πηγή των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν αποτέλεσαν τους οι αναρτημένοι στις ιστοσελίδες οδηγοί σπουδών του κάθε τμήματος το 2010 που υλοποιήθηκε η μελέτη. Η μελέτη προβλέπεται να επικαιροποιηθεί μετά την εφαρμογή του σχεδίου Αθηνά. Πέρα από τη συγκέντρωση των στοιχείων διερευνήθηκε κατά πόσο οι κάτοχοι πτυχίων με ειδικότητες που μπορούν να ασκούν καθήκοντα τεχνικού ασφάλειας, έχουν διδαχτεί σχετικά μαθήματα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.
Σε 6 τμήματα Πανεπιστημίων και Πολυτεχνείων των οποίων οι απόφοιτοι λαμβάνουν τις σύμφωνες με το άρθρο 13 του νόμου 3850/2010 ειδικότητες, διδάσκονται αυτούσια μαθήματα ΥΑΕ, τα οποία, όμως, είναι μαθήματα επιλογής. Στα ΤΕΙ διδάσκονται 52 αμιγή μαθήματα ΥΑΕ, από τα οποία τα 33 είναι υποχρεωτικά. Από αυτά 25 διδάσκονται σε 10 τμήματα που περιλαμβάνονται στο Π.Δ. 294/88 τα περισσότερα ως υποχρεωτικά. Στα ΤΕΙ παρατηρείται καλύτερη κατανομή των μαθημάτων ΥΑΕ μεταξύ των Τμημάτων με το ίδιο γνωστικό αντικείμενο των κατά τόπους Σχολών. Στα ΙΕΚ τα αμιγή μαθήματα ΥΑΕ διδάσκονται στις μισές περίπου ειδικότητες, ενώ στις Σχολές Μαθητείας του ΟΑΕΔ και στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) δεν διδάσκονται αμιγή μαθήματα αλλά σχετικά κεφάλαια σε μεγάλο αριθμό μαθημάτων.

Θ.Κ. Κωνσταντινίδης
Ειδικός Ιατρός Εργασίας
Αν. Καθηγητής Ιατρικής Δ.Π.Θ.
Πρόεδρος ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.