1. Ως τουριστικές επιχειρήσεις ορίζονται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού και είναι οι εξής:
α. Τουριστικά καταλύματα
β. Εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής
γ. Τουριστικά γραφεία
δ. Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων
ε. Επιχειρήσεις εκμίσθωσης Μοτοσικλετών, Τρίτροχων και Τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ.
στ. Τουριστικές Επιχειρήσεις Οδικών Μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.)
ζ. Ναυλομεσιτικά Γραφεία.
2. Τουριστικά καταλύματα
Τουριστικά καταλύματα είναι οι τουριστικές επιχειρήσεις που υποδέχονται τουρίστες και παρέχουν σε αυτούς διαμονή και άλλες συναφείς προς τη διαμονή υπηρεσίες, όπως εστίαση, ψυχαγωγία, αναψυχή, άθληση. 
Διακρίνονται ως εξής:
α. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα
αα. Ξενοδοχεία: Τα ξενοδοχεία είναι εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή σε διαμερίσματα ενός ή δύο ή περισσότερων χώρων με λουτρό, κοινόχρηστους χώρους υποδοχής, παραμονής των πελατών και αίθουσα παροχής τουλάχιστον πρωινού γεύματος.
ββ. Οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping): Οι οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις είναι κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, υπαίθρια, με ή χωρίς οικίσκους, στα οποία παρέχεται η δυνατότητα διαμονής, εστίασης και αναψυχής τουριστών που διαθέτουν ή όχι ίδια κατασκηνωτικά και μεταφορικά μέσα, όπως συρόμενα ή αυτοκινούμενα τροχόσπιτα, ρυμουλκούμενα ή ημιρυμουλκούμενα τροχόσπιτα, σκηνές, τροχοσκηνές ή σκηνές επί της οροφής οχημάτων, τουριστικά λεωφορεία διαμορφωμένα με κοιτώνες (hotel bus) και τουριστικά λεωφορεία με συρόμενα οχήματα διαμορφωμένα με κοιτώνες (rotel hotel). Για την ίδρυση και λειτουργία των οργανωμένων τουριστικών κατασκηνώσεων εκδίδεται εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος σχετική απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζοντας τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές αυτών.
γγ. Ξενώνες φιλοξενίας νέων: Ξενώνες φιλοξενίας νέων είναι κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα τα οποία ευρίσκονται εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και οικισμών. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού που εκδίδεται εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των ξενώνων φιλοξενίας νέων, οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας τους, τα απαραίτητα δικαιολογητικά και οι οικονομικές επιβαρύνσεις για τη νόμιμη λειτουργία τους, το ύψος του ποσού των παραβόλων για την κατάθεση αίτησης χορήγησης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, οι διοικητικές κυρώσεις για παράβαση των παραπάνω όρων και προϋποθέσεων, τα κριτήρια και η διαδικασία κατάταξής τους και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την ίδρυση και λειτουργία αυτών.
Επιτρέπεται η μετατροπή υφιστάμενων ξενοδοχειακών καταλυμάτων της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 ή πολυώροφων οικοδομών σε ξενώνες φιλοξενίας νέων, εφόσον πληρούν τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές του προηγούμενου εδαφίου. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία μετατροπής των καταλυμάτων αυτών ή των πολυώροφων οικοδομών σε ξενώνες φιλοξενίας νέων.
δδ. Σύνθετα τουριστικά καταλύματα: Σύνθετα τουριστικά καταλύματα είναι τα ξενοδοχειακά καταλύματα της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 που ανεγείρονται σε συνδυασμό: α) με τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες της υποπερίπτωσης ββ΄ της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 και β) με εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής. Για την ίδρυση και λειτουργία των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 8 και 9 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180). Για την εφαρμογή του νόμου αυτού ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής νοούνται συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, κέντρα θαλασσοθεραπείας, τουριστικοί λιμένες, χιονοδρομικά κέντρα, θεματικά πάρκα, Κέντρα Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού, υδροθεραπευτήρια, καθώς και οι εξής εγκαταστάσεις ειδικών μορφών τουρισμού: μονάδες ιαματικής θεραπείας, κέντρα ιαματικού τουρισμού – θερμαλισμού, κέντρα αναζωογόνησης, κέντρα ευεξίας και αισθητικής και κέντρα καταδυτικού τουρισμού. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού δύνανται να προσδιορίζονται και άλλα είδη τουριστικών επιχειρήσεων ή εγκαταστάσεων ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, που αποτελούν τμήμα των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων.
εε. Ξενοδοχεία συνιδιοκτησίας (condo hotels): Είναι ξενοδοχειακά καταλύματα της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, κατηγορίας 3 ή 4 ή 5 αστέρων εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και εντός ορίων οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, επί των οποίων, με τη μορφή δωματίων ή διαμερισμάτων επιτρέπεται η σύσταση οριζοντίων και καθέτων ιδιοκτησιών και η σύσταση ή μεταβίβαση ενοχικών και εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε τρίτους. Η μακροχρόνια μίσθωση συνομολογείται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα ετών. Για την ίδρυση και λειτουργία των ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175 ).
στστ. Ξενοδοχειακά τουριστικά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων που προβλέπονται στο π.δ. 33/1979. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των τουριστικών καταλυμάτων εντός παραδοσιακών κτισμάτων, οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας τους, τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα κριτήρια και η διαδικασία κατάταξής τους και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την ίδρυση και λειτουργία αυτών.
β. Μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα:
αα. Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα − τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες): Ως τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες) ορίζονται μονοκατοικίες, επιφάνειας τουλάχιστον 80 τ.μ., οι οποίες έχουν ανεξάρτητη εξωτερική προσπέλαση και παρουσιάζουν αυτοτέλεια οικοπέδου/γηπέδου και κτίσματος. Δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας. Για την ίδρυση και λειτουργία των τουριστικών επιπλωμένων επαύλεων (βιλών) εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4179/2013.
ββ. Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα − τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες: Ως τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες ορίζονται μεμονωμένες ή σε συγκρότημα μονοκατοικίες, επιφανείας τουλάχιστον 40 τ.μ. εκάστη, με αυτοτέλεια λειτουργίας και ανεξάρτητη εξωτερική προσπέλαση. Δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας.
Για την ίδρυση και λειτουργία των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4179/2013.
γγ. Ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια − διαμερίσματα: Ως ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια − διαμερίσματα ορίζονται εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή και σε διαμερίσματα ενός ή δύο ή περισσότερων χώρων με λουτρό.
Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων − διαμερισμάτων.
3. Εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής
Ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής νοούνται:
αα. Συνεδριακά κέντρα
ββ. Γήπεδα γκολφ
γγ. Τουριστικοί λιμένες
δδ. Χιονοδρομικά κέντρα
εε. Θεματικά πάρκα
στ. Εγκαταστάσεις Ιαματικού Τουρισμού (Μονάδες ιαματικής θεραπείας, κέντρα ιαματικού τουρισμού − θερμαλισμού, κέντρα θαλασσοθεραπείας, κέντρα αναζωογόνησης (spa)
ζζ. Κέντρα Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού
ηη. Ορειβατικά καταφύγια
θθ. Αυτοκινητοδρόμια.
Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού δύνανται να προσδιορίζονται και άλλα είδη τουριστικών επιχειρήσεων ή εγκαταστάσεων ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής. Με ίδια απόφαση ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη λειτουργία των εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής, οι κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης της οικείας νομοθεσίας και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
4. Τουριστικά γραφεία
Τουριστικά είναι τα γραφεία κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 393/1976 (Α΄ 199).
5. Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων
Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων είναι επιχειρήσεις ολικής μίσθωσης ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων.
6. Επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ..
Επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ. είναι επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ..
7. Τουριστικές Επιχειρήσεις Οδικών Μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.)
Τ.Ε.Ο.Μ. είναι τουριστικές επιχειρήσεις της παραγράφου 1 που έχουν στην κυριότητα, νομή ή κατοχή τους ένα ή περισσότερα ειδικά τουριστικά λεωφορεία του ν. 711/1977.
8. Ναυλομεσιτικά γραφεία
Ναυλομεσιτικά γραφεία είναι τουριστικές επιχειρήσεις της παραγράφου 1 οι οποίες αναλαμβάνουν την εκναύλωση επαγγελματικών πλοίων αναψυχής.
9. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρονται οι διατάξεις των υποπεριπτώσεων α΄, β΄, γ΄ και δ΄ της περίπτωσης Α΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993, νοούνται στο εξής τα καταλύματα της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2.
10. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρονται οι διατάξεις των υποπεριπτώσεων β΄ και γ΄ της περίπτωσης Β΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 νοούνται στο εξής τα καταλύματα της υποπερίπτωσης γγ΄ της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2.
11. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρονται τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα της περίπτωσης Γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993, νοούνται από τη δημοσίευση του παρόντος, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 40, τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα της υποπερίπτωσης δδ΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2.
12. Τα υφιστάμενα κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, κύρια και μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα υπάγονται αυτοδίκαια στις μορφές καταλυμάτων του άρθρου αυτού. Η αρμόδια κατά περίπτωση υπηρεσία τουρισμού προβαίνει αυτοδικαίως σε τροποποίηση των εν ισχύ ειδικών σημάτων λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.).

Τουριστικά καταλύματα είναι οι τουριστικές επιχειρήσεις που υποδέχονται τουρίστες και παρέχουν σε αυτούς διαμονή και άλλες συναφείς προς τη διαμονή υπηρεσίες, όπως εστίαση, ψυχαγωγία, αναψυχή, άθληση. 
Διακρίνονται ως εξής:
α. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα
αα. Ξενοδοχεία: Τα ξενοδοχεία είναι εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή σε διαμερίσματα ενός ή δύο ή περισσότερων χώρων με λουτρό, κοινόχρηστους χώρους υποδοχής, παραμονής των πελατών και αίθουσα παροχής τουλάχιστον πρωινού γεύματος.
ββ. Οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping): Οι οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις είναι κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, υπαίθρια, με ή χωρίς οικίσκους, στα οποία παρέχεται η δυνατότητα διαμονής, εστίασης και αναψυχής τουριστών που διαθέτουν ή όχι ίδια κατασκηνωτικά και μεταφορικά μέσα, όπως συρόμενα ή αυτοκινούμενα τροχόσπιτα, ρυμουλκούμενα ή ημιρυμουλκούμενα τροχόσπιτα, σκηνές, τροχοσκηνές ή σκηνές επί της οροφής οχημάτων, τουριστικά λεωφορεία διαμορφωμένα με κοιτώνες (hotel bus) και τουριστικά λεωφορεία με συρόμενα οχήματα διαμορφωμένα με κοιτώνες (rotel hotel). Για την ίδρυση και λειτουργία των οργανωμένων τουριστικών κατασκηνώσεων εκδίδεται εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος σχετική απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζοντας τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές αυτών.
γγ. Ξενώνες φιλοξενίας νέων: Ξενώνες φιλοξενίας νέων είναι κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα τα οποία ευρίσκονται εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και οικισμών. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού που εκδίδεται εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των ξενώνων φιλοξενίας νέων, οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας τους, τα απαραίτητα δικαιολογητικά και οι οικονομικές επιβαρύνσεις για τη νόμιμη λειτουργία τους, το ύψος του ποσού των παραβόλων για την κατάθεση αίτησης χορήγησης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, οι διοικητικές κυρώσεις για παράβαση των παραπάνω όρων και προϋποθέσεων, τα κριτήρια και η διαδικασία κατάταξής τους και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την ίδρυση και λειτουργία αυτών.
Επιτρέπεται η μετατροπή υφιστάμενων ξενοδοχειακών καταλυμάτων της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 ή πολυώροφων οικοδομών σε ξενώνες φιλοξενίας νέων, εφόσον πληρούν τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές του προηγούμενου εδαφίου. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία μετατροπής των καταλυμάτων αυτών ή των πολυώροφων οικοδομών σε ξενώνες φιλοξενίας νέων.
δδ. Σύνθετα τουριστικά καταλύματα: Σύνθετα τουριστικά καταλύματα είναι τα ξενοδοχειακά καταλύματα της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 που ανεγείρονται σε συνδυασμό: α) με τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες της υποπερίπτωσης ββ΄ της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 και β) με εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής. Για την ίδρυση και λειτουργία των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 8 και 9 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180). Για την εφαρμογή του νόμου αυτού ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής νοούνται συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, κέντρα θαλασσοθεραπείας, τουριστικοί λιμένες, χιονοδρομικά κέντρα, θεματικά πάρκα, Κέντρα Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού, υδροθεραπευτήρια, καθώς και οι εξής εγκαταστάσεις ειδικών μορφών τουρισμού: μονάδες ιαματικής θεραπείας, κέντρα ιαματικού τουρισμού – θερμαλισμού, κέντρα αναζωογόνησης, κέντρα ευεξίας και αισθητικής και κέντρα καταδυτικού τουρισμού. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού δύνανται να προσδιορίζονται και άλλα είδη τουριστικών επιχειρήσεων ή εγκαταστάσεων ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, που αποτελούν τμήμα των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων.
εε. Ξενοδοχεία συνιδιοκτησίας (condo hotels): Είναι ξενοδοχειακά καταλύματα της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, κατηγορίας 3 ή 4 ή 5 αστέρων εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και εντός ορίων οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, επί των οποίων, με τη μορφή δωματίων ή διαμερισμάτων επιτρέπεται η σύσταση οριζοντίων και καθέτων ιδιοκτησιών και η σύσταση ή μεταβίβαση ενοχικών και εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε τρίτους. Η μακροχρόνια μίσθωση συνομολογείται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα ετών. Για την ίδρυση και λειτουργία των ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175 ).
στστ. Ξενοδοχειακά τουριστικά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων που προβλέπονται στο π.δ. 33/1979. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των τουριστικών καταλυμάτων εντός παραδοσιακών κτισμάτων, οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας τους, τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα κριτήρια και η διαδικασία κατάταξής τους και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την ίδρυση και λειτουργία αυτών.
β. Μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα:
αα. Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα − τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες): Ως τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες) ορίζονται μονοκατοικίες, επιφάνειας τουλάχιστον 80 τ.μ., οι οποίες έχουν ανεξάρτητη εξωτερική προσπέλαση και παρουσιάζουν αυτοτέλεια οικοπέδου/γηπέδου και κτίσματος. Δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας. Για την ίδρυση και λειτουργία των τουριστικών επιπλωμένων επαύλεων (βιλών) εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4179/2013.
ββ. Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα − τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες: Ως τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες ορίζονται μεμονωμένες ή σε συγκρότημα μονοκατοικίες, επιφανείας τουλάχιστον 40 τ.μ. εκάστη, με αυτοτέλεια λειτουργίας και ανεξάρτητη εξωτερική προσπέλαση. Δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας.
Για την ίδρυση και λειτουργία των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4179/2013.
γγ. Ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια − διαμερίσματα: Ως ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια − διαμερίσματα ορίζονται εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή και σε διαμερίσματα ενός ή δύο ή περισσότερων χώρων με λουτρό.
Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων − διαμερισμάτων.

αα. Ξενοδοχεία: Τα ξενοδοχεία είναι εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή σε διαμερίσματα ενός ή δύο ή περισσότερων χώρων με λουτρό, κοινόχρηστους χώρους υποδοχής, παραμονής των πελατών και αίθουσα παροχής τουλάχιστον πρωινού γεύματος.
ββ. Οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping): Οι οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις είναι κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, υπαίθρια, με ή χωρίς οικίσκους, στα οποία παρέχεται η δυνατότητα διαμονής, εστίασης και αναψυχής τουριστών που διαθέτουν ή όχι ίδια κατασκηνωτικά και μεταφορικά μέσα, όπως συρόμενα ή αυτοκινούμενα τροχόσπιτα, ρυμουλκούμενα ή ημιρυμουλκούμενα τροχόσπιτα, σκηνές, τροχοσκηνές ή σκηνές επί της οροφής οχημάτων, τουριστικά λεωφορεία διαμορφωμένα με κοιτώνες (hotel bus) και τουριστικά λεωφορεία με συρόμενα οχήματα διαμορφωμένα με κοιτώνες (rotel hotel). Για την ίδρυση και λειτουργία των οργανωμένων τουριστικών κατασκηνώσεων εκδίδεται εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος σχετική απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζοντας τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές αυτών.
γγ. Ξενώνες φιλοξενίας νέων: Ξενώνες φιλοξενίας νέων είναι κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα τα οποία ευρίσκονται εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και οικισμών. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού που εκδίδεται εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των ξενώνων φιλοξενίας νέων, οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας τους, τα απαραίτητα δικαιολογητικά και οι οικονομικές επιβαρύνσεις για τη νόμιμη λειτουργία τους, το ύψος του ποσού των παραβόλων για την κατάθεση αίτησης χορήγησης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, οι διοικητικές κυρώσεις για παράβαση των παραπάνω όρων και προϋποθέσεων, τα κριτήρια και η διαδικασία κατάταξής τους και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την ίδρυση και λειτουργία αυτών.
Επιτρέπεται η μετατροπή υφιστάμενων ξενοδοχειακών καταλυμάτων της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 ή πολυώροφων οικοδομών σε ξενώνες φιλοξενίας νέων, εφόσον πληρούν τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές του προηγούμενου εδαφίου. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία μετατροπής των καταλυμάτων αυτών ή των πολυώροφων οικοδομών σε ξενώνες φιλοξενίας νέων.
δδ. Σύνθετα τουριστικά καταλύματα: Σύνθετα τουριστικά καταλύματα είναι τα ξενοδοχειακά καταλύματα της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 που ανεγείρονται σε συνδυασμό: α) με τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες της υποπερίπτωσης ββ΄ της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 και β) με εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής. Για την ίδρυση και λειτουργία των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 8 και 9 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180). Για την εφαρμογή του νόμου αυτού ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής νοούνται συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, κέντρα θαλασσοθεραπείας, τουριστικοί λιμένες, χιονοδρομικά κέντρα, θεματικά πάρκα, Κέντρα Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού, υδροθεραπευτήρια, καθώς και οι εξής εγκαταστάσεις ειδικών μορφών τουρισμού: μονάδες ιαματικής θεραπείας, κέντρα ιαματικού τουρισμού – θερμαλισμού, κέντρα αναζωογόνησης, κέντρα ευεξίας και αισθητικής και κέντρα καταδυτικού τουρισμού. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού δύνανται να προσδιορίζονται και άλλα είδη τουριστικών επιχειρήσεων ή εγκαταστάσεων ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, που αποτελούν τμήμα των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων.
εε. Ξενοδοχεία συνιδιοκτησίας (condo hotels): Είναι ξενοδοχειακά καταλύματα της υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, κατηγορίας 3 ή 4 ή 5 αστέρων εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και εντός ορίων οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, επί των οποίων, με τη μορφή δωματίων ή διαμερισμάτων επιτρέπεται η σύσταση οριζοντίων και καθέτων ιδιοκτησιών και η σύσταση ή μεταβίβαση ενοχικών και εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε τρίτους. Η μακροχρόνια μίσθωση συνομολογείται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα ετών. Για την ίδρυση και λειτουργία των ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175 ).
στστ. Ξενοδοχειακά τουριστικά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων που προβλέπονται στο π.δ. 33/1979. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των τουριστικών καταλυμάτων εντός παραδοσιακών κτισμάτων, οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας τους, τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα κριτήρια και η διαδικασία κατάταξής τους και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την ίδρυση και λειτουργία αυτών.

αα. Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα − τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες): Ως τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες) ορίζονται μονοκατοικίες, επιφάνειας τουλάχιστον 80 τ.μ., οι οποίες έχουν ανεξάρτητη εξωτερική προσπέλαση και παρουσιάζουν αυτοτέλεια οικοπέδου/γηπέδου και κτίσματος. Δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας. Για την ίδρυση και λειτουργία των τουριστικών επιπλωμένων επαύλεων (βιλών) εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4179/2013.
ββ. Αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα − τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες: Ως τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες ορίζονται μεμονωμένες ή σε συγκρότημα μονοκατοικίες, επιφανείας τουλάχιστον 40 τ.μ. εκάστη, με αυτοτέλεια λειτουργίας και ανεξάρτητη εξωτερική προσπέλαση. Δομούνται με όρους δόμησης κατοικίας.
Για την ίδρυση και λειτουργία των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4179/2013.
γγ. Ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια − διαμερίσματα: Ως ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια − διαμερίσματα ορίζονται εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή και σε διαμερίσματα ενός ή δύο ή περισσότερων χώρων με λουτρό.
Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων − διαμερισμάτων.

Ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής νοούνται:
αα. Συνεδριακά κέντρα
ββ. Γήπεδα γκολφ
γγ. Τουριστικοί λιμένες
δδ. Χιονοδρομικά κέντρα
εε. Θεματικά πάρκα
στ. Εγκαταστάσεις Ιαματικού Τουρισμού (Μονάδες ιαματικής θεραπείας, κέντρα ιαματικού τουρισμού − θερμαλισμού, κέντρα θαλασσοθεραπείας, κέντρα αναζωογόνησης (spa)
ζζ. Κέντρα Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού
ηη. Ορειβατικά καταφύγια
θθ. Αυτοκινητοδρόμια.
Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού δύνανται να προσδιορίζονται και άλλα είδη τουριστικών επιχειρήσεων ή εγκαταστάσεων ως εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής. Με ίδια απόφαση ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη λειτουργία των εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής, οι κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης της οικείας νομοθεσίας και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.

Τουριστικά είναι τα γραφεία κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 393/1976 (Α΄ 199).

Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων είναι επιχειρήσεις ολικής μίσθωσης ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων.

Επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ. είναι επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ..

Τ.Ε.Ο.Μ. είναι τουριστικές επιχειρήσεις της παραγράφου 1 που έχουν στην κυριότητα, νομή ή κατοχή τους ένα ή περισσότερα ειδικά τουριστικά λεωφορεία του ν. 711/1977.

Ναυλομεσιτικά γραφεία είναι τουριστικές επιχειρήσεις της παραγράφου 1 οι οποίες αναλαμβάνουν την εκναύλωση επαγγελματικών πλοίων αναψυχής.

1. Ακίνητο που εκμισθώνεται για προσωρινή διαμονή του μισθωτή για χρονικό διάστημα μικρότερο των τριάντα (30) ημερών θεωρείται τουριστικό κατάλυμα. 
2. Προϋπόθεση λειτουργίας όλων των τουριστικών καταλυμάτων της παραγράφου 2 του άρθρου 1 είναι η προηγούμενη χορήγηση Ειδικού Σήματος Λειτουργίας (Ε.Σ.Λ.) από την αρμόδια υπηρεσία.
3. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζεται ο τύπος της έντυπης αίτησης που υποβάλλεται για την έκδοση του Ε.Σ.Λ. ανάλογα με τη μορφή του τουριστικού καταλύματος.
4. Η αρμόδια υπηρεσία τουρισμού τηρεί μητρώο των τουριστικών επιχειρήσεων του άρθρου 1 του παρόντος με αύξοντα αριθμό, ο οποίος αναγράφεται στο Ε.Σ.Λ. για τα τουριστικά καταλύματα ή στη βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων, η οποία χορηγείται στις λοιπές επιχειρήσεις. Στο Ε.Σ.Λ. ή στη βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων αναγράφεται επίσης και ο Α.Φ.Μ. επιχείρησης.
5. Η παράγραφος 1 δεν εφαρμόζεται για τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα της υποπερίπτωσης δδ΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 1, καθώς και για τα ξενοδοχεία συνιδιοκτησίας της υποπερίπτωσης εε΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 1.

1. Για τη χορήγηση Ε.Σ.Λ. κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων των περιπτώσεων αα΄, ββ΄, γγ΄, εε΄, στστ΄ της παρ. 2 του άρθρου 1, ο αιτών υποβάλλει είτε στην αρμόδια υπηρεσία τουρισμού είτε σε οποιοδήποτε Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ), που λειτουργεί ως Ενιαίο Κέντρο Εξυπηρέτησης (ΕΚΕ), τα εξής:
α. Αίτηση − Υπεύθυνη Δήλωση, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986 (Α΄75), στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του αιτούντος φυσικού ή νομικού προσώπου, ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) και η Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) στην οποία ανήκει. Για το νομικό πρόσωπο η αίτηση υποβάλλεται από τον κατά περίπτωση νόμιμο εκπρόσωπό του και συνοδεύεται από τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη νόμιμη σύσταση και λειτουργία του. Η αίτηση χορήγησης Ε.Σ.Λ. ξενοδοχείου και οργανωμένων τουριστικών κατασκηνώσεων μπορεί να κατατίθεται και από πρόσωπο που εκμεταλλεύεται αυτό, δυνάμει σχετικής μισθωτικής ή άλλης σύμβασης, θεωρημένης από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. η οποία συνυποβάλλεται.
β. Άδεια οικοδομής ή άδεια δόμησης εκδοθείσα από τον οικείο Ο.Τ.Α. ή άλλη αρμόδια αρχή. Για χώρους που έχουν διατηρηθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) προσκομίζεται αντίγραφο της αίτησης όπου βεβαιώνεται η περαίωση της διαδικασίας διατήρησης του χώρου, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62). Για κατασκευές ή χρήσεις που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και στις διατάξεις του ν. 4178/2013 προσκομίζεται η βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 2 της 41498/26.9.2011 απόφασης των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β΄ 2167) ή η βεβαίωση εξόφλησης ποσοστού 30% του συνολικού ποσού προστίμου από το πληροφοριακό σύστημα.
γ. Πιστοποιητικό πυρασφάλειας για το σύνολο της εγκατάστασης, το οποίο εκδίδεται από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία, για τα τουριστικά καταλύματα του παρόντος άρθρου δυναμικότητας τουλάχιστον είκοσι (20) κλινών και για τις οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping) ανεξαρτήτου δυναμικότητας.
δ. Στην περίπτωση που υπάρχει σύνδεση με το αποχετευτικό δίκτυο προσκομίζεται βεβαίωση σύνδεσης με το αποχετευτικό δίκτυο του οικείου Ο.Τ.Α. που εκδίδεται από τον οικείο Ο.Τ.Α.. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει σύνδεση με το αποχετευτικό δίκτυο προσκομίζεται βεβαίωση καλής λειτουργίας του αποχετευτικού συστήματος του καταλύματος από διπλωματούχο ή πτυχιούχο μηχανολόγο μηχανικό ή ηλεκτρολόγο μηχανικό ή μηχανικό ενεργειακής τεχνολογίας ή διπλωματούχο ή πτυχιούχο μηχανικό αντίστοιχης ειδικότητας με τεκμηρίωση τεχνικών στοιχείων ως προς την επάρκεια των εγκαταστάσεων διάθεσης υγρών αποβλήτων σύμφωνα με την ισχύουσα περιβαλλοντική και υγειονομική νομοθεσία. Στην περίπτωση αυτή συνυποβάλλεται και υπεύθυνη δήλωση του ίδιου μηχανικού και του ιδιοκτήτη ή νομίμου εκπροσώπου του τουριστικού καταλύματος ότι
πληρούνται οι όροι που προβλέπονται στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών ή στις πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις για τη διαχείριση και τη διάθεση υγρών αποβλήτων αν το κατάστημα αδειοδοτείται περιβαλλοντικά ή οι όροι που υπάρχουν στην άδεια δόμησης για τη διάθεση των υγρών αποβλήτων αν το κατάλυμα δεν αδειοδοτείται περιβαλλοντικά.
ε. Απόδειξη κατάθεσης παραβόλων, ως ακολούθως:

Οργανωμένες τουριστικές Κατασκηνώσεις: €5,00/θέση και €10,00/οικίσκο. Τουριστικά καταλύματα εντός παραδοσιακών κτισμάτων (ανεξαρτήτως τάξης) €10,00/δωμάτιο.
Τα ως άνω παράβολα κατατίθενται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
στ. Όπου απαιτείται σύμφωνα με το Κεφάλαιο Α΄ του ν. 4014/2011 και το Παράρτημα VI της υπ’ αριθμ. 1958/2012 (Β΄ 21) απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) για έργα ή δραστηριότητες που υπάγονται στην κατηγορία Α΄ του Παραρτήματος VI της υπ’ αριθμ. 1958/2012 (Β΄ 21) απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, όπως ισχύει, ή δήλωση υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) για έργα ή δραστηριότητες που υπάγονται στην κατηγορία Β’ του εν λόγω Παραρτήματος με τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 3 της υπ’ αριθμ. 59845/2012 (Β΄ 3438) κοινής υπουργικής απόφασης.
ζ. Αντίγραφα των σχεδίων αρχιτεκτονικής μελέτης που συνοδεύουν την άδεια οικοδομής ή την άδεια δόμησης (κατόψεις – όψεις) σε δύο σειρές, στα οποία εμφαίνονται και τα προς αδειοδότηση καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και οι κολυμβητικές δεξαμενές. Τα αντίγραφα αυτά συνοδεύονται από υπεύθυνες δηλώσεις του αιτούντος και του εντεταλμένου μηχανικού, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) στην οποία θα δηλώνεται ότι το κατάλυμα έχει αναγερθεί και πληροί όλες ανεξαιρέτως τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές που προβλέπονται για τα καταλύματα της συγκεκριμένης κατηγορίας που ανήκει ή επιθυμεί να καταταγεί. Επίσης προσκομίζεται τεχνική έκθεση θέσεως, έκτασης, υπάρχουσας υποδομής και περιγραφή του ευρύτερου περιβάλλοντος του οικοπέδου/γηπέδου με πρωτότυπη υπογραφή και σφραγίδα του κατά περίπτωση αρμόδιου διπλωματούχου ή πτυχιούχου μηχανικού. Η μία σειρά βεβαιώνεται από την υπηρεσία και επιστρέφεται στον αιτούντα και η δεύτερη σειρά παραμένει στο αρχείο της υπηρεσίας.
η. Αντίγραφο ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, από το οποίο να προκύπτει ότι ο αιτών δεν έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για κακούργημα. Το δικαιολογητικό αυτό αναζητείται από την αρμόδια υπηρεσία τουρισμού εφόσον εκδίδεται από ημεδαπή αρχή. Φυσικά πρόσωπα που έχουν την ιθαγένεια άλλου κράτους υποβάλλουν ισοδύναμο έγγραφο που έχει εκδοθεί από αρμόδια δικαστική ή διοικητική αρχή του κράτους−μέλους με το οποίο βεβαιώνεται η μη καταδίκη για τα ανωτέρω αδικήματα. Αν στη χώρα καταγωγής ή προέλευσης δεν προβλέπεται η έκδοση εγγράφου ισοδύναμου προς το απόσπασμα ποινικού μητρώου, τούτο είναι δυνατόν να αντικατασταθεί από ένορκη βεβαίωση ή, για τα κράτη όπου δεν υφίσταται τέτοια, από υπεύθυνη δήλωση, η οποία υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο ενώπιον της αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής ή κατά περίπτωση ενώπιον συμβολαιογράφου της χώρας καταγωγής ή προέλευσης, οι οποίοι χορηγούν βεβαίωση περί παροχής της ένορκης βεβαίωσης ή της υπεύθυνης δήλωσης. Το αντίγραφο του ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, καθώς και τα ανωτέρω έγγραφα υποβάλλονται εντός τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσής τους.
θ. Βεβαίωση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Ξ.Ε.Ε.) περί ενημερότητας των προς αυτό υποχρεώσεων με αναφορά στη νομική μορφή της επιχείρησης. Η βεβαίωση αυτή αναζητείται από την αρμόδια υπηρεσία τουρισμού.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Τουρισμού καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις, καθώς και η μορφή και το περιεχόμενο του εντύπου της διαδικασίας χορήγησης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, προκειμένου αυτή να ενταχθεί στο σύστημα διεκπεραίωσης μέσω Κέντρου Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) που λειτουργεί ως Ενιαίο Κέντρο Εξυπηρέτησης (Ε.Κ.Ε.).
3. Η αρμόδια υπηρεσία τουρισμού χορηγεί Ε.Σ.Λ. εντός πενήντα (50) ημερών από την προσήκουσα υποβολή των δικαιολογητικών της παραγράφου 1. Αν παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία τεκμαίρεται η χορήγηση του Ε.Σ.Λ., σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν. 3844/2010 (Α΄ 63) και ο αιτών μπορεί να ζητήσει σχετική βεβαίωση από την αρμόδια για τη χορήγηση του Ε.Σ.Λ. αρχή.
4. Κατά τη διάρκεια της πλήρους λειτουργίας των καταλυμάτων (θερινή περίοδος) οι αρμόδιες Υπηρεσίες Περιβαλλοντικής Υγιεινής (Δ/νσεις Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας ή Δ/νσεις Περιβαλλοντικής Υγιεινής και Υγειονομικού Ελέγχου) των οικείων Περιφερειακών Ενοτήτων διενεργούν δειγματοληπτικούς ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθεί ότι από τη λειτουργία του αποχετευτικού συστήματος του τουριστικού καταλύματος δεν δημιουργούνται κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία. 
Η έκθεση αυτοψίας αποστέλλεται στην αρμόδια υπηρεσία τουρισμού και σε περίπτωση που διαπιστωθούν και βεβαιωθούν κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία μπορεί να ανακληθεί το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας.
5. Στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και στα λοιπά καταστήματα των οποίων η λειτουργία έχει προβλεφθεί εντός του τουριστικού καταλύματος χορηγείται από την αρμόδια κατά τόπο υπηρεσία τουρισμού βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων για τη λειτουργία τους με την προϋπόθεση της προηγούμενης υποβολής των κατά περίπτωση προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία δικαιολογητικών. Η βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων χορηγείται το αργότερο εντός πενήντα (50) ημερών από την προσήκουσα υποβολή των δικαιολογητικών. Η αρμόδια υπηρεσία τουρισμού αναζητεί υπηρεσιακά από την αρμόδια υγειονομική υπηρεσία τη σχετική γνωμοδότηση που επιβεβαιώνει ότι το υπό αδειοδότηση ΚΥΕ πληροί τους όρους της απόφασης με αριθμό Υ1γ/ΓΠ/οικ. 96967 (Β΄ 2718). 
Σε περίπτωση παρέλευσης άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας τεκμαίρεται η χορήγηση της βεβαίωσης συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων.
6. Το Ε.Σ.Λ. είναι αόριστης διάρκειας. Τα δικαιολογητικά των οποίων η ισχύς λήγει αντικαθίστανται υποχρεωτικά προ της λήξης τους, άλλως το Ε.Σ.Λ. ανακαλείται με απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας για τη χορήγησή του αρχής. Οποιαδήποτε αλλαγή στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εκμεταλλεύεται το τουριστικό κατάλυμα συνεπάγεται έκδοση Ε.Σ.Λ. με μόνη την υποβολή των δικαιολογητικών α΄ και η΄ της παραγράφου 1, καθώς και απόδειξη κατάθεσης παραβόλου ίσου με το 20% του ποσού που καθορίζεται στην περίπτωση ε΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
7. Ειδικά για τις κολυμβητικές δεξαμενές υποβάλλονται τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 154 του ν. 4070/2012.

Πιστοποιητικό πυρασφάλειας για το σύνολο της εγκατάστασης, το οποίο εκδίδεται από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία, για τα τουριστικά καταλύματα του παρόντος άρθρου δυναμικότητας τουλάχιστον είκοσι (20) κλινών και για τις οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping) ανεξαρτήτου δυναμικότητας.

1. Για τη χορήγηση Ε.Σ.Λ. ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων − διαμερισμάτων, ο αιτών υποβάλλει είτε στην αρμόδια υπηρεσία τουρισμού είτε σε οποιοδήποτε Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ), που λειτουργεί ως Ενιαίο Κέντρο Εξυπηρέτησης (ΕΚΕ), τα εξής:
α. Αίτηση − Υπεύθυνη Δήλωση, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986 (Α΄ 75), στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του αιτούντος φυσικού ή νομικού προσώπου, ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) και η Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) στην οποία ανήκει. Για το νομικό πρόσωπο η αίτηση υποβάλλεται από τον νόμιμο εκπρόσωπό του και συνοδεύεται από τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη νόμιμη σύσταση και λειτουργία του. Η αίτηση χορήγησης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας ενοικιαζόμενου επιπλωμένου δωματίου/διαμερίσματος μπορεί να κατατίθεται και από πρόσωπο που εκμεταλλεύεται αυτά, δυνάμει σχετικής μισθωτικής ή άλλης σύμβασης, θεωρημένης από την αρμόδια Δ.Ο.Υ., η οποία συνυποβάλλεται.
β. Άδεια οικοδομής ή άδεια δόμησης εκδοθείσα από τον οικείο Ο.Τ.Α. ή άλλη αρμόδια αρχή. Για χώρους που έχουν διατηρηθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) προσκομίζεται αντίγραφο της αίτησης όπου βεβαιώνεται η περαίωση της διαδικασίας διατήρησης του χώρου, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62). Για κατασκευές ή χρήσεις που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και στις διατάξεις του ν. 4178/2013 προσκομίζεται η βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 2 της 41498/26.9.2011 απόφασης των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β΄ 2167) ή η βεβαίωση εξόφλησης ποσοστού 30% του συνολικού ποσού προστίμου από το πληροφοριακό σύστημα.
γ. Πιστοποιητικό πυρασφάλειας για το σύνολο της εγκατάστασης, το οποίο εκδίδεται από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία, για τα τουριστικά καταλύματα του παρόντος άρθρου δυναμικότητας τουλάχιστον είκοσι (20) κλινών.
δ. Στην περίπτωση που υπάρχει σύνδεση με το αποχετευτικό δίκτυο προσκομίζεται βεβαίωση σύνδεσης με το αποχετευτικό δίκτυο του οικείου Ο.Τ.Α. που εκδίδεται από τον οικείο Ο.Τ.Α.. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει σύνδεση με το αποχετευτικό δίκτυο προσκομίζεται βεβαίωση καλής λειτουργίας του αποχετευτικού συστήματος του καταλύματος από διπλωματούχο ή πτυχιούχο μηχανολόγο μηχανικό ή ηλεκτρολόγο μηχανικό ή μηχανικό ενεργειακής τεχνολογίας ή διπλωματούχο ή πτυχιούχο μηχανικό αντίστοιχης ειδικότητας με τεκμηρίωση τεχνικών στοιχείων ως προς την επάρκεια των εγκαταστάσεων διάθεσης υγρών αποβλήτων σύμφωνα με την ισχύουσα περιβαλλοντική και υγειονομική νομοθεσία. Στην περίπτωση αυτή συνυποβάλλεται και υπεύθυνη δήλωση του ίδιου μηχανικού και του ιδιοκτήτη ή νομίμου εκπροσώπου του τουριστικού καταλύματος ότι πληρούνται οι όροι που προβλέπονται στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών ή στις πρότυπες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις για τη διαχείριση και τη διάθεση υγρών αποβλήτων αν το κατάστημα αδειοδοτείται περιβαλλοντικά ή οι όροι που υπάρχουν στην άδεια δόμησης για τη διάθεση των υγρών αποβλήτων αν το κατάλυμα δεν αδειοδοτείται περιβαλλοντικά.
ε. Απόδειξη κατάθεσης παραβόλων, σύμφωνα με την περίπτωση η΄ της παρ. 1 του άρθρου 150 του ν. 4070/2012.
Τα ως άνω παράβολα κατατίθενται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
στ. Όπου απαιτείται σύμφωνα με το Κεφάλαιο Α΄ του ν. 4014/2011 και το Παράρτημα VI της υπ’ αριθμ. 1958/2012 (Β΄ 21) απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) για έργα ή δραστηριότητες που υπάγονται στην κατηγορία Α΄ του Παραρτήματος VI της υπ’ αριθμ. 1958/2012 (Β΄ 21) απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, όπως ισχύει ή δήλωση υπαγωγής σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) για έργα ή δραστηριότητες που υπάγονται στην κατηγορία Β΄ του εν λόγω Παραρτήματος με τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 3 της υπ’ αριθμ. 59845/2012 (Β΄ 3438) κοινής υπουργικής απόφασης.
ζ. Αντίγραφα των σχεδίων αρχιτεκτονικής μελέτης που συνοδεύουν την άδεια οικοδομής ή την άδεια δόμησης (κατόψεις − όψεις) σε δύο σειρές, στα οποία εμφαίνονται και τα προς αδειοδότηση καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και οι κολυμβητικές δεξαμενές. Τα αντίγραφα αυτά συνοδεύονται από υπεύθυνες δηλώσεις του αιτούντος και του εντεταλμένου μηχανικού, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) στην οποία θα δηλώνεται ότι το κατάλυμα έχει αναγερθεί και πληροί όλες ανεξαιρέτως τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές που προβλέπονται για τα καταλύματα της συγκεκριμένης κατηγορίας που ανήκει ή επιθυμεί να καταταγεί. Επίσης προσκομίζεται τεχνική έκθεση θέσεως, έκτασης, υπάρχουσας υποδομής και περιγραφή του ευρύτερου περιβάλλοντος του οικοπέδου/γηπέδου με πρωτότυπη υπογραφή και σφραγίδα του κατά περίπτωση αρμόδιου διπλωματούχου ή πτυχιούχου μηχανικού. Η μία σειρά βεβαιώνεται από την υπηρεσία και επιστρέφεται στον αιτούντα και η δεύτερη σειρά παραμένει στο αρχείο της υπηρεσίας.
η. Αντίγραφο ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, από το οποίο να προκύπτει ότι ο αιτών δεν έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για κακούργημα. Το δικαιολογητικό αυτό αναζητείται από την αρμόδια υπηρεσία τουρισμού εφόσον εκδίδεται από ημεδαπή αρχή. Φυσικά πρόσωπα που έχουν την ιθαγένεια άλλου κράτους υποβάλλουν ισοδύναμο έγγραφο που έχει εκδοθεί από αρμόδια δικαστική ή διοικητική αρχή του κράτους−μέλους με το οποίο βεβαιώνεται η μη καταδίκη για τα ανωτέρω αδικήματα. Αν στη χώρα καταγωγής ή προέλευσης δεν προβλέπεται η έκδοση εγγράφου ισοδύναμου προς το απόσπασμα ποινικού μητρώου, τούτο είναι δυνατόν να αντικατασταθεί από ένορκη βεβαίωση ή, για τα κράτη όπου δεν υφίσταται τέτοια, από υπεύθυνη δήλωση, η οποία υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο ενώπιον της αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής ή κατά περίπτωση ενώπιον συμβολαιογράφου της χώρας καταγωγής ή προέλευσης, οι οποίοι χορηγούν βεβαίωση περί παροχής της ένορκης βεβαίωσης ή της υπεύθυνης δήλωσης. Το αντίγραφο του ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, καθώς και τα ανωτέρω έγγραφα υποβάλλονται εντός τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσής τους.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Τουρισμού καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις, καθώς και η μορφή και το περιεχόμενο του εντύπου της διαδικασίας χορήγησης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας, προκειμένου αυτή να ενταχθεί στο σύστημα διεκπεραίωσης μέσω Κέντρου Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) που λειτουργεί ως Ενιαίο Κέντρο Εξυπηρέτησης (Ε.Κ.Ε.).
3. Η αρμόδια υπηρεσία τουρισμού χορηγεί Ε.Σ.Λ. εντός πενήντα (50) ημερών από την προσήκουσα υποβολή των δικαιολογητικών της παραγράφου 1. Αν παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία τεκμαίρεται η χορήγηση του Ε.Σ.Λ., σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν. 3844/2010 (Α΄ 63) και ο αιτών μπορεί να ζητήσει σχετική βεβαίωση από την αρμόδια για τη χορήγηση του Ε.Σ.Λ. αρχή.
4. Κατά τη διάρκεια της πλήρους λειτουργίας των καταλυμάτων (θερινή περίοδος) οι αρμόδιες Υπηρεσίες Περιβαλλοντικής Υγιεινής (Δ/νσεις Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας ή Δ/νσεις Περιβαλλοντικής Υγιεινής και Υγειονομικού Ελέγχου) των οικείων Περιφερειακών Ενοτήτων διενεργούν δειγματοληπτικούς ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθεί ότι από τη λειτουργία του αποχετευτικού συστήματος του τουριστικού καταλύματος δεν δημιουργούνται κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία. 
Η έκθεση αυτοψίας αποστέλλεται στην αρμόδια υπηρεσία τουρισμού και σε περίπτωση που διαπιστωθούν και βεβαιωθούν κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία μπορεί να ανακληθεί το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας.
5. Στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και στα λοιπά καταστήματα των οποίων η λειτουργία έχει προβλεφθεί εντός του τουριστικού καταλύματος χορηγείται από την αρμόδια κατά τόπο υπηρεσία τουρισμού βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων για τη λειτουργία τους με την προϋπόθεση της προηγούμενης υποβολής των κατά περίπτωση προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία δικαιολογητικών. Η βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων χορηγείται το αργότερο εντός πενήντα (50) ημερών από την προσήκουσα υποβολή των δικαιολογητικών. Η αρμόδια υπηρεσία τουρισμού αναζητεί υπηρεσιακά από την αρμόδια υγειονομική υπηρεσία τη σχετική γνωμοδότηση που επιβεβαιώνει ότι το υπό αδειοδότηση ΚΥΕ πληροί τους όρους της απόφασης με αριθμό Υ1γ/ΓΠ/οικ. 96967 (Β΄ 2718). Αν παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία τεκμαίρεται η χορήγηση της βεβαίωσης συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων.
6. Το Ε.Σ.Λ. είναι αόριστης διάρκειας. Τα δικαιολογητικά των οποίων η ισχύς λήγει αντικαθίστανται υποχρεωτικά προ της λήξης τους, άλλως το Ε.Σ.Λ. ανακαλείται με απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας για τη χορήγησή του αρχής. Οποιαδήποτε αλλαγή στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εκμεταλλεύεται το τουριστικό κατάλυμα συνεπάγεται έκδοση Ε.Σ.Λ. με μόνη την υποβολή των δικαιολογητικών α΄ και η΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, καθώς και απόδειξη κατάθεσης παραβόλου ίσου με το 20% του ποσού που καθορίζεται στην περίπτωση ε΄ της παραγράφου 1.
7. Ειδικά για τις κολυμβητικές δεξαμενές υποβάλλονται τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 154 του ν. 4070/2012.

Άδεια οικοδομής ή άδεια δόμησης εκδοθείσα από τον οικείο Ο.Τ.Α. ή άλλη αρμόδια αρχή. Για χώρους που έχουν διατηρηθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) προσκομίζεται αντίγραφο της αίτησης όπου βεβαιώνεται η περαίωση της διαδικασίας διατήρησης του χώρου, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62). Για κατασκευές ή χρήσεις που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και στις διατάξεις του ν. 4178/2013 προσκομίζεται η βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 2 της 41498/26.9.2011 απόφασης των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β΄ 2167) ή η βεβαίωση εξόφλησης ποσοστού 30% του συνολικού ποσού προστίμου από το πληροφοριακό σύστημα.

Πιστοποιητικό πυρασφάλειας για το σύνολο της εγκατάστασης, το οποίο εκδίδεται από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία, για τα τουριστικά καταλύματα του παρόντος άρθρου δυναμικότητας τουλάχιστον είκοσι (20) κλινών.

1. Τα ξενοδοχεία κατατάσσονται σε πέντε (5) κατηγορίες αστέρων. Με προεδρικό διάταγμα ύστερα από πρόταση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων, ο τρόπος και η διαδικασία κατάταξής τους, τα βαθμολογούμενα κριτήρια και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.
2. Τα ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια−διαμερίσματα κατατάσσονται σε κατηγορίες κλειδιών. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται ο αριθμός των κατηγοριών κλειδιών, οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων − διαμερισμάτων, ο τρόπος και η διαδικασία κατάταξής τους, τα βαθμολογούμενα κριτήρια και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.

1. Αρμόδιος φορέας για την κατάταξη των κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων και των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων − διαμερισμάτων, όπου θα τηρεί και μητρώο διακριτικών τίτλων, ορίζεται το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.) το οποίο εκδίδει το οικείο πιστοποιητικό κατάταξης ύστερα από αίτηση της επιχείρησης η οποία υποβάλλεται το αργότερο εντός δέκα (10) ημερών από την ημερομηνία υποβολής αίτησης χορήγησης Ε.Σ.Λ. στην αρμόδια υπηρεσία τουρισμού.
2. Το Ξ.Ε.Ε. εντός πενήντα (50) ημερών από την υποβολή της αίτησης για την κατάταξη του τουριστικού καταλύματος εκδίδει πιστοποιητικό κατάταξης του καταλύματος σε κατηγορία αστέρων ή κλειδιών αντίστοιχα.
Το πιστοποιητικό κατατίθεται στην αρμόδια υπηρεσία τουρισμού το αργότερο εντός είκοσι (20) ημερών από την έκδοσή του αλλιώς το Ε.Σ.Λ. ανακαλείται.
Η προβλεπόμενη στο άρθρο αυτό διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικού κατάταξης πραγματοποιείται είτε από την κεντρική υπηρεσία του Ξ.Ε.Ε. είτε από τα περιφερειακά του γραφεία, που έχουν συσταθεί ή θα συσταθούν με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 48 του ν. 3905/2010 (Α΄ 219).
3. Το πιστοποιητικό κατάταξης έχει διάρκεια πέντε (5) έτη. Μετά τη λήξη της πενταετίας από την κατάταξη των κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων και των ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων − διαμερισμάτων σε κατηγορίες, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, οι επιχειρηματίες υποχρεούνται να υποβάλουν στις αρμόδιες υπηρεσίες τουρισμού πιστοποιητικό ανανέωσης της κατάταξής τους, σύμφωνα με τις ισχύουσες τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές.
4. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Τουρισμού δύνανται να προβαίνουν οποτεδήποτε σε έλεγχο για να διαπιστώνουν αν η κατάταξη έγινε, σύμφωνα με τις ισχύουσες τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές. Αν διαπιστωθεί ότι η κατάταξη έγινε σε ανώτερη κατηγορία, το Ε.Σ.Λ. ανακαλείται έως την προσκόμιση νέου πιστοποιητικού κατάταξης από τον αρμόδιο φορέα.
5. Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού κατάταξης που χορηγεί το Ξ.Ε.Ε., ο τρόπος τήρησης του μητρώου της παραγράφου 1, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης. Με όμοια απόφαση καθορίζεται το ανώτατο ύψος της αμοιβής που καταβάλλουν οι αιτούντες για τη χορήγηση του πιστοποιητικού κατάταξης στο Ξ.Ε.Ε., αναλόγως του αριθμού των δωματίων των προς
ανακατάταξη κύριων και μη ξενοδοχειακών καταλυμάτων και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης.

1. Υπάλληλοι των αρμόδιων υπηρεσιών τουρισμού διενεργούν ελέγχους στις τουριστικές επιχειρήσεις του άρθρου 1 οπουδήποτε εντός της χώρας.
Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού ορίζεται το είδος και το περιεχόμενο των παραπάνω ελέγχων, οι επιχειρήσεις και τα καταστήματα, η εκπαίδευση των ελεγκτικών οργάνων του Υπουργείου Τουρισμού και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.
2. Στο φορέα επιχείρησης που εκμεταλλεύεται τουριστικό κατάλυμα οποιασδήποτε κατηγορίας και λειτουργικής μορφής, που λειτουργεί χωρίς το προβλεπόμενο από τις οικείες διατάξεις Ε.Σ.Λ., λόγω ανάκλησης ή αφαίρεσής του ή λόγω του γεγονότος ότι ουδέποτε του χορηγήθηκε Ε.Σ.Λ. επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ ανά κλίνη. Εξαιρετικά στις οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), με ή χωρίς οικίσκους, που λειτουργούν χωρίς το προβλεπόμενο από τις οικείες διατάξεις Ε.Σ.Λ., λόγω ανάκλησης ή αφαίρεσής του ή λόγω του γεγονότος ότι ουδέποτε του χορηγήθηκε Ε.Σ.Λ. επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ ανά θέση και ανά οικίσκο.
3. Στις επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις, οι οποίες παραβαίνουν τις οικείες διατάξεις περί οργανωμένων τουριστικών κατασκηνώσεων, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ και προσωρινή αφαίρεση του Ε.Σ.Λ. για χρονικό διάστημα μέχρι έξι (6) μηνών. Οριστική αφαίρεση της άδειας επιβάλλεται εφόσον μέσα σε διάστημα δεκαοκτώ (18) συνεχών μηνών έχουν επιβληθεί τρεις τουλάχιστον ποινές προστίμου ή εφόσον έχει επιβληθεί εντός της προηγούμενης τριετίας προσωρινή αφαίρεση του Ε.Σ.Λ..
4. Επιπλέον των διοικητικών κυρώσεων που περιγράφονται στην παράγραφο 2, σε τουριστικό κατάλυμα, οποιασδήποτε κατηγορίας και λειτουργικής μορφής, που λειτουργεί χωρίς το προβλεπόμενο από τις οικείες διατάξεις Ε.Σ.Λ., λόγω ανάκλησης ή αφαίρεσής του ή λόγω του γεγονότος ότι ουδέποτε του χορηγήθηκε Ε.Σ.Λ. επιβάλλεται συνδυαστικά με τις διοικητικές κυρώσεις και το διοικητικό μέτρο της σφράγισης με απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας τουρισμού από τα όργανά της και με τη συνδρομή της αστυνομικής αρχής.
5. Παραβίαση των σφραγίδων τιμωρείται, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 178 του Ποινικού Κώδικα.
6. Σε επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, τουριστικά γραφεία, γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ. χωρίς οδηγό, τουριστικές επιχειρήσεις οδικών μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.) και ναυλομεσιτικά γραφεία που λειτουργούν χωρίς βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων, επιβάλλεται πρόστιμο δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ.
7. Σε τουριστικά γραφεία που αποστέλλουν τουριστική πελατεία σε καταλύματα που λειτουργούν χωρίς βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων επιβάλλεται πρόστιμο ύψους δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.
8. Πρόστιμο ύψους χιλίων (1.000) ευρώ επιβάλλεται σε επιχείρηση κύριων ή μη κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων που λόγω ελλείψεως ή βλαβών στο δίκτυο ύδρευσης ή στο αποχετευτικό δίκτυο ή στις εγκαταστάσεις γενικά του καταλύματος ρυπαίνεται ο χώρος παροχής υπηρεσιών ή ο περιβάλλων χώρος ξενοδοχείου και κάθε είδους καταλύματος. Σε περίπτωση μη συμμορφώσεως του υπόχρεου, μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την επίδοση της απόφασης, μπορεί να επιβάλλεται ως μέτρο η σφράγιση του ξενοδοχείου ή καταλύματος αμέσως, με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού, μέχρι να εξαλειφθεί η ρύπανση και να αποκατασταθεί το περιβάλλον. Στην περίπτωση αυτή η άσκηση οποιουδήποτε ένδικου μέσου ή βοηθήματος δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα. Το μέτρο αίρεται με όμοια απόφαση μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου και αφού διαπιστωθεί ότι εξέλιπαν οι λόγοι που το προκάλεσαν.
9. Σε τουριστική επιχείρηση, κάθε κατηγορίας, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους χιλίων (1.000) ευρώ για κάθε παράβαση, εξαιτίας της οποίας τουρίστας στερήθηκε των υπηρεσιών του ξενοδοχείου λόγω εκμίσθωσης κλινών περισσότερων από τη δυναμικότητα των κλινών του ξενοδοχείου. Το πρόστιμο του προηγούμενου εδαφίου δεν επιβάλλεται αν η επιχείρηση εξασφάλισε έγκαιρα τη στέγαση του τουρίστα σε ξενοδοχείο της περιοχής του της ίδιας τουλάχιστον κατηγορίας.
10. Σε τουριστική επιχείρηση, κάθε κατηγορίας, που παραλείπει να προσφέρει στην πελατεία της τις υπηρεσίες που υποσχέθηκε ή διαφήμισε ή αν οι υπηρεσίες, ανέσεις ή αγαθά που προσέφερε είναι προδήλως κατώτερης κατηγορίας ή ποιότητας, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ.
11. Τα διοικητικά πρόστιμα, που προβλέπονται στον παρόντα νόμο, καθώς και τα πρόστιμα των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2 του ν. 642/1977 (Α΄ 200), του άρθρου 11 του ν. 393/1976 (Α΄ 199) και του άρθρου 15 του ν. 711/1977 (Α΄ 284) μπορούν να αναπροσαρμόζονται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
12. Τα πρόστιμα που προβλέπονται στο παρόν, καθώς και οι κυρώσεις επιβάλλονται από την αρμόδια υπηρεσία τουρισμού. Τα διοικητικά πρόστιμα επιβάλλονται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, βεβαιώνονται στην αρμόδια κατά περίπτωση Δ.Ο.Υ. και εισπράττονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε..
13. Σε περίπτωση υποτροπής οποιασδήποτε παράβασης του παρόντος άρθρου το επιβληθέν πρόστιμο διπλασιάζεται και σε περίπτωση δεύτερης υποτροπής το προβλεπόμενο ανώτατο όριο προστίμου τριπλασιάζεται.
14. Οι διοικητικές κυρώσεις, που προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, επιβάλλονται πέραν και ανεξαρτήτως των κυρώσεων, που τυχόν προβλέπονται από άλλες διατάξεις.
15. Όποιος διαφημίζει τουριστικές υπηρεσίες χωρίς να του έχει χορηγηθεί προηγουμένως Ε.Σ.Λ. ή βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων υπόκειται σε πρόστιμο ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ.
16. Προ της επιβολής οποιασδήποτε διοικητικής κύρωσης, ο υπόχρεος της παράβασης καλείται με απόδειξη να δώσει εξηγήσεις και σχετικές διευκρινίσεις μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την παραλαβή της σχετικής κλήσης. Ειδικά, προ της επιβολής διοικητικών κυρώσεων στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος που λειτουργούν εντός κύριων ή μη κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων, ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 6 του ν. 2690/1999. Κατά των πράξεων επιβολής των διοικητικών κυρώσεων επιτρέπεται προσφυγή ενώπιον της Επιτροπής Προσφυγών του άρθρου 4 της παρ. 6 του ν. 3270/2004.
17. Όποιος παροτρύνει και παρενοχλεί πρόσωπο ή ομάδα προσώπων για την αποδοχή ή την απόρριψη ταξιδιωτικής ή μεταφορικής υπηρεσίας, υπηρεσιών εστίασης ή ψυχαγωγίας ή τουριστικού καταλύματος ή προϊόντων εμπορικού καταστήματος, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι έξι (6) μηνών ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον χιλίων
(1.000) ευρώ ή και με τις δύο αυτές ποινές.
18. Απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών ή στάθμευση τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες, παρυφές δημόσιων δασών και εν γένει κοινόχρηστους χώρους, καθώς και η φιλοξενία πέραν του ενός τροχόσπιτου από καταστηματάρχες ή ιδιώτες. Οι παραβάτες τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι τρεις (3) μήνες ή με επιβολή προστίμου του κατωτέρω εδαφίου, εφόσον δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή από άλλη διάταξη, διατασσόμενης συγχρόνως υπό του δικαστηρίου της βίαιης αποβολής τους. Διαδικασία τηρείται η οριζόμενη από τα άρθρα 417 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την ανάκριση και εκδίκαση των επ’ αυτοφώρω πλημμελημάτων. Οι παραβάτες τιμωρούνται με πρόστιμο ύψους τριακοσίων (300) ευρώ ανά άτομο ή ανά κατασκηνωτικό ή ανά μεταφορικό μέσο, που επιβάλλεται από το βεβαιούν την παράβαση αστυνομικό ή λιμενικό όργανο και εισπράττεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 104 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) του ν. 2696/1999 (Α΄57). Σε ελέγχους από μεικτά συνεργεία την ποινή του προστίμου επιβάλλει το αστυνομικό όργανο που παρίσταται κατά τον έλεγχο.
19. Στις επιχειρήσεις τουριστικών καταλυμάτων που λειτουργούν χωρίς να πληρούν τις τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές της κατηγορίας στην οποία αιτήθηκαν, ανακαλείται το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας και επιπλέον επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 2 και 4.
20. Στους μηχανικούς οι οποίοι δήλωσαν ανακριβή στοιχεία στις δηλώσεις που προβλέπονται στο εδάφιο ζ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 3 και στο εδάφιο ζ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 4 επιβάλλονται οι ποινές που προβλέπονται στο άρθρο 6 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174).
 

Το τρίτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 2160/1993 (Α΄ 118), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 156 του ν. 4070/2012 (Α΄ 82), αντικαθίσταται ως εξής:
«Καταφύγιο» είναι ο τουριστικός λιμένας με βασικές κτιριολογικές υποδομές εμβαδού μέχρι 300 τ.μ. και με ελάχιστες παροχές και εξυπηρετήσεις ύδατος, ρεύματος, τηλεφώνου, διαδικτύου, καυσίμων, περισυλλογής καταλοίπων και απορριμμάτων, πυρόσβεσης, ενδιαίτησης και υγιεινής.»

Η περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 2160/1993, όπως αντικαταστάθηκε με το ν. 4179/2013 (Α΄ 175), αντικαθίσταται ως εξής:
«β. Για τη χωροθέτηση μαρινών εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου αυτού και του άρθρου 29. Ειδικώς, η χωροθέτηση μαρινών, οι οποίες εμπίπτουν εντός αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων ή παραδοσιακών οικισμών ή εντός περιοχών του άρθρου 19 του ν. 1650/1986, όπως ισχύει, ή βρίσκονται εντός της παραλιακής ζώνης της Αττικής, η οποία ρυθμίζεται από τις διατάξεις του από 1/3.5.2004 προεδρικού διατάγματος «Καθορισμός ζωνών προστασίας, χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης στην παραλιακή ζώνη της Αττικής από τον Φαληρικό Όρμο μέχρι την Αγία Μαρίνα Κρωπίας» (Δ΄ 254), ή έχουν χερσαία ζώνη που υπερβαίνει τα 50.000 τ.μ., περιλαμβάνει δύο στάδια, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις επόμενες περιπτώσεις της παρούσας παραγράφου.»

1. Η υποπερίπτωση αα΄ της περίπτωσης γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 2160/1993, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«γ. αα. Οριοθετείται σε χάρτη κλίμακας 1:500 ή 1:1.000 η έκταση της χερσαίας και θαλάσσιας λιμενικής ζώνης.»
2. Η περίπτωση 3 της παρ. 10 του άρθρου 31 του ν. 2160/1993, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Ο φορέας διαχείρισης μεριμνά για τον οριστικό καθορισμό της νέας οριογραμμής αιγιαλού και παραλίας και για την καταγραφή του δημόσιου κτήματος που δημιουργήθηκε με την ολοκλήρωση των έργων της μαρίνας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Το Υπουργείο Τουρισμού χορηγεί στον φορέα διαχείρισης της μαρίνας, μετά από αίτησή του, τμηματικές άδειες για τη λειτουργία διακεκριμένων τμημάτων της υπό κατασκευή μαρίνας εντός δύο (2) μηνών από την υποβολή σχετικής αίτησης. Η πιο πάνω αίτηση συνοδεύεται από τα δικαιολογητικά των περιπτώσεων β΄, δ΄ και ε΄ της παρ. 10.1 του ν. 2160/1993, η υποβολή των οποίων συνιστά προϋπόθεση χορήγησης της τμηματικής άδειας λειτουργίας.»

Στο τέλος της περίπτωσης στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 2160/1993 προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Σε υφιστάμενους τουριστικούς λιμένες μπορεί, μετά από αίτηση του φορέα διαχείρισης και υποβολή των προβλεπόμενων συνοδών μελετών, να δημιουργούνται ανεξάρτητες θαλάσσιες ζώνες εξυπηρέτησης υδροπλάνων μετά από σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Τουριστικών Λιμένων.»

1.α. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για τις περιοχές περιβαλλοντικής προστασίας, επιτρέπεται η τοποθέτηση και εκμετάλλευση ναυδέτων για την πρόσδεση τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών σε οριοθετημένες θαλάσσιες περιοχές εκτός θαλάσσιας ζώνης λιμένα (ΘΖΛ).
β. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εθνικής Άμυνας, Τουρισμού και Ναυτιλίας και Αιγαίου καθορίζονται τα κριτήρια για την επιλογή και οριοθέτηση των περιοχών στις οποίες τοποθετούνται τα ναύδετα, οι όροι, οι προϋποθέσεις, ο τρόπος και η μεθοδολογία για την τοποθέτησή τους και για τον προσδιορισμό του μεγίστου αριθμού ναυδέτων ανά οριοθετημένη περιοχή, τα κριτήρια, οι όροι και οι προϋποθέσεις για την παραχώρηση του δικαιώματος τοποθέτησης και εκμετάλλευσης ναυδέτων, ο τρόπος προσδιορισμού του οικονομικού ανταλλάγματος − το οποίο αποτελεί έσοδο του Δημοσίου − ο φορέας και η διαδικασία είσπραξής του και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
2.α. Μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου για την τοποθέτηση και εκμετάλλευση ναυδέτων προς την αρμόδια Λιμενική Αρχή, εκδίδεται απόφαση του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου μετά από εισήγηση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής και σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας, του Γενικού Γραμματέα Τουριστικών Υποδομών και Επενδύσεων του Υπουργείου Τουρισμού και της αρμόδιας Εφορίας Ενάλιων Αρχαιοτήτων.
β. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Τουρισμού και Ναυτιλίας και Αιγαίου καθορίζονται τα δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται με την αίτηση και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή αυτής της παραγράφου.

Το πρώτο εδάφιο του στοιχείου α΄ της παρ. 7 του άρθρου 166 του ν. 4070/2012, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«Στους υφιστάμενους και εν λειτουργία, κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος, τουριστικούς λιμένες, χορηγείται άδεια λειτουργίας εφόσον ο φορέας διαχείρισης του λιμένα υποβάλει μέχρι τις 30.12.2014:
α) αίτηση συνοδευόμενη από τη νόμιμη σύμβαση παραχώρησης δικαιωμάτων εκμετάλλευσης που έχει καταρτισθεί με τον αρμόδιο εκπρόσωπο του Δημοσίου ή την υπουργική απόφαση παραχώρησης, β) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων σε ισχύ ή βεβαίωση υποβολής μελετών για την έγκριση ή την ανανέωση περιβαλλοντικών όρων, γ) τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στα στοιχεία β΄, δ΄ και ε΄ της παρ. 10.1 του άρθρου 160 του ν. 4070/2012, δ) ΦΕΚ χωροθέτησης ή, για τους προ του ν. 2160/1993 τουριστικούς λιμένες, αποφάσεις με τις οποίες η δημιουργία και λειτουργία τους έχει νομίμως εγκριθεί.»

1. Στο τέλος της παρ. 5 του άρθρου 30 του ν. 2160/1993, προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Η χωροθέτηση των τουριστικών λιμένων των στοιχείων α΄ μέχρι ιστ΄ είναι δυνατόν να τροποποιείται, ως προς τα όρια της χερσαίας και θαλάσσιας ζώνης, τις προσχώσεις, τις χρήσεις γης και τους όρους και περιορισμούς δόμησης, με κοινή απόφαση των Υπουργών Τουρισμού και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μετά από γνώμη της Επιτροπής Τουριστικών Λιμένων.»
Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται για μαρίνες, που αξιοποιούνται από το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.) δυνάμει του άρθρου 2 του ν. 3986/2011.
2. Το πρώτο εδάφιο του στοιχείου ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 2160/1993, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«Η διαδικασία των προηγούμενων περιπτώσεων εφαρμόζεται και σε κάθε αναθεώρηση ή ουσιώδη τροποποίηση του γενικού σχεδιασμού μαρινών που πληρούν ένα ή περισσότερα από τα κριτήρια της περίπτωσης β΄, με εξαίρεση τις μαρίνες που έχουν χωροθετηθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 30 παρ. 5 και 41 του ν. 2160/1993.»
3. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 34 του ν. 2160/1993 αντικαθίσταται ως εξής:
«Όταν χωροθετείται ζώνη αγκυροβολίου ή καταφυγίου τουριστικών σκαφών, μετά από αίτηση οποιουδήποτε τρίτου, η χρήση και η εκμετάλλευση της ζώνης αγκυροβολίου ή του καταφυγίου τουριστικών σκαφών παραχωρείται σε αυτόν (φορέα διαχείρισης), έναντι ανταλλάγματος, με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.»
4. Υπουργικές αποφάσεις παραχώρησης ή χωροθέτησης−παραχώρησης ζωνών αγκυροβολίων ή καταφυγίων τουριστικών σκαφών, είναι δυνατόν να τροποποιηθούν ως προς το σκέλος της παραχώρησης, με απόφαση του Yπουργού Τουρισμού που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

1. Στο τέλος της παρ. 9 του άρθρου 31 του ν. 2160/1993, προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Από την υποχρέωση σύναψης της σύμβασης παραχώρησης του άρθρου αυτού εξαιρούνται οι τουριστικοί λιμένες που τελούν υπό καθεστώς διαχείρισης και εκμετάλλευσης από Οργανισμό Λιμένα Α.Ε. δυνάμει σύμβασης που έχει συναφθεί κατά τα άρθρα 24 και 35 του ν. 2932/2001 και κατά το άρθρο 17 του ν. 2892/2001.»
2. Αιτήματα χωροθέτησης και τροποποίησης χωροθέτησης που έχουν κατατεθεί πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4179/2013, διέπονται από τις προ του ν. 4179/2013 διατάξεις.
3. Για την έκδοση άδειας λειτουργίας σε τουριστικούς λιμένες, των οποίων τη χρήση και την εκμετάλλευση έχει η «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.» ή οι οποίοι βρίσκονται υπό αξιοποίηση από το «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.», δεν απαιτείται η προηγούμενη υποβολή σύμβασης παραχώρησης ή υπουργικής απόφασης παραχώρησης.

1. Η υποπερίπτωση γγ΄ της περίπτωσης β΄ της παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180) αντικαθίσταται ως εξής:
«γγ. Έχουν υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία τα αρχιτεκτονικά σχέδια για το σύνολο του σύνθετου τουριστικού καταλύματος, σύμφωνα με τα οποία οι κοινόχρηστοι χώροι και εγκαταστάσεις καλύπτουν, με βάση τις ισχύουσες προδιαγραφές, τις απαιτήσεις για την εξυπηρέτηση της συνολικής δυναμικότητας του σύνθετου τουριστικού καταλύματος στα οποία συμπεριλαμβάνονται και οι τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες.» 
2. Η παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011 αντικαθίσταται ως εξής:
«5.α. Η μεταβίβαση κατά κυριότητα ή η εκμίσθωση των αυτοτελών διηρημένων ιδιοκτησιών, που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού είναι δυνατή μόνο μετά την έκδοση των αδειών δόμησης και των λοιπών προαπαιτούμενων εγκρίσεων για την εκτέλεση των οικοδομικών εργασιών του ξενοδοχειακού καταλύματος και της ειδικής τουριστικής υποδομής του σύνθετου τουριστικού καταλύματος, καθώς, της τουριστικής επιπλωμένης κατοικίας που αποτελεί κάθε φορά αντικείμενο μεταβίβασης ή μακροχρόνιας εκμίσθωσης.
Το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος χορηγείται μόνο μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του ξενοδοχειακού καταλύματος, της ειδικής τουριστικής υποδομής, καθώς και τουλάχιστον μίας τουριστικής επιπλωμένης κατοκίας και τη σύνδεση του σύνθετου τουριστικού καταλύματος με τα δίκτυα των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας. Οι τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες μπορούν να κατασκευάζονται σταδιακά και να ενσωματώνονται στο Ειδικό Σήμα Λειτουργίας, σταδιακά εντασσόμενες στη δυναμικότητα του σύνθετου τουριστικού καταλύματος με βάση τα εγκεκριμένα αρχιτεκτονικά σχέδια και τις εκδιδόμενες οικοδομικές και λοιπές άδειες και εγκρίσεις.»
3.α. Στην περίπτωση α΄ της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011 μετά τις λέξεις «μπορεί να εφαρμόζονται και» προστίθενται οι λέξεις «επί υφισταμένων κτισμάτων με χρήση ξενοδοχείου, που μπορούν να καταταγούν σε κατηγορία πέντε (5) αστέρων, καθώς και» και μετά τις λέξεις «τουλάχιστον 50.000 τ.μ.» προστίθενται οι λέξεις «τα οποία είτε έχουν την επιφάνεια αυτή είτε μπορούν να την αποκτήσουν μετά από συνένωση με όμορο γήπεδο».
β. Η υποπερίπτωση αα΄ της περίπτωσης α΄ της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011 αντικαθίσταται ως εξής:
«αα. είναι νομίμως υφιστάμενα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) και έχουν ανεγερθεί για χρήση ξενοδοχείου ή διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης σε ισχύ με χρήση ξενοδοχείου ή διαθέτουν ειδικό σήμα λειτουργίας σε ισχύ ή διέθεταν την τελευταία δεκαετία ειδικό σήμα λειτουργίας και έχουν παύσει τη λειτουργία τους.»
γ. Στην υποπερίπτωση γγ΄ της περίπτωσης α΄ της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011 μετά τις λέξεις «νομίμως υλοποιημένος» προστίθενται οι λέξεις «ή ο προβλεπόμενος να υλοποιηθεί».
δ. Στο πρώτο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011 μετά τις λέξεις «νομίμως υλοποιημένος» προστίθενται οι λέξεις «ή ο προβλεπόμενος να υλοποιηθεί».
ε. Στο τέλος της περίπτωσης στ΄ της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011 προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Στην περίπτωση αυτή ως υλοποιημένος συντελεστής δόμησης νοείται ο προβλεπόμενος να υλοποιηθεί συντελεστής δόμησης».
στ. Στο τέλος της παρ. 6 του άρθρου 8 του v. 4002/2011 προστίθεται περίπτωση ζ΄ ως εξής:
«ζ. Ειδικά στην περίπτωση που η νόμιμα υλοποιημένη δόμηση είναι μεγαλύτερη των 10.000 τ.μ. και ο υλοποιημένος συντελεστής ανώτερος του 0,20 μπορεί να προσαυξάνεται το ποσοστό των δυνάμενων να πωληθούν ή εκμιστωθούν μακροχρονίως, κατά την έννοια της παραγράφου 2α, τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
αα. Κατεδαφίζονται τμήματα της υλοποιημένης δόμησης που αντιστοιχούν στο συντελεστή δόμησης που υπερβαίνει το 0,20, καθώς και τα τμήματα του ξενοδοχειακού καταλύματος και της ειδικής τουριστικής υποδομής που υπερβαίνουν τους τρεις ορόφους.
ββ. Η αξιοποίηση συνδυάζεται με τη γενικότερη ανάπλαση των κτισμάτων και τη συνολική αναβάθμιση των κοινοχρήστων χώρων, καθώς και του περιβάλλοντος χώρου των κτιρίων.
γγ. Η συνδρομή των πιο πάνω προϋποθέσεων διαπιστώνεται με πράξη της Ειδικής Υπηρεσίας Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων του Υπουργείου Τουρισμού ύστερα από αίτηση του κυρίου του ακινήτου.
δδ. οι πάσης φύσεως εντός του γηπέδου κατασκευές, υφιστάμενες και νέες, θα πρέπει είτε να βρίσκονται εντός του νόμιμα υλοποιημένου η του προβλεπόμενου από την οικοδομική άδεια περιτυπώματος της οικοδομής στο χώρο, είτε να ικανοποιούν τους ισχύοντες κατά το χρόνο της κατασκευής τους όρους και περιορισμούς δόμησης.
Στην περίπτωση αυτή το ποσοστό 30% των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών που επιτρέπεται να πωληθούν ή να εκμισθωθούν μακροχρονίως προσαυξάνεται κατά το ποσοστό που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του 30% με το λόγο του αφαιρούμενου με την κατεδάφιση τμήματος του νόμιμα υλοποιημένου συντελεστή προς το 0,20. Σε κάθε περίπτωση το ποσοστό της υλοποιημένης δόμησης που επιτρέπεται να πωληθεί ή να εκμισθωθεί μακροχρονίως δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50%.»
4. Η περίπτωση γ΄ της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 4002/2011, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
«γ. Για υλοποιημένο συντελεστή δόμησης μεγαλύτερο του 0,20:
αα. είτε απαιτείται όμορο γήπεδο που να καλύπτει το ποσοστό του υπερβάλλοντος του 0,20 συντελεστή δόμησης,
ββ. είτε κατεδαφίζονται τμήμα ή τμήματα των τουριστικών εγκαταστάσεων, τα οποία αντιστοιχούν στο συντελεστή δόμησης που υπερβαίνει το 0,20,
γγ. είτε στην περίπτωση κατασκευών που έχουν ρυθμισθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 έως 7 του ν. 3843/2010 ή έχουν τακτοποιηθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 ή του ν. 4178/2013 καταβάλλεται εισφορά ίση με το 5% της αντικειμενικής αξίας των κτισμάτων που αντιστοιχούν στο συντελεστή δόμησης που υπερβαίνει το 0,15, σύμφωνα με το εδάφιο β΄ και γ΄ της υποπαραγράφου αα΄ της παραγράφου β΄. Στην περίπτωση αυτή, το ποσοστό πώλησης ή μακροχρόνιας εκμίσθωσης υπολογίζεται στην υλοποιημένη δόμηση που αντιστοιχεί σε συντελεστή δόμησης έως 0,20.»
5. Στο άρθρο 8 του ν. 4002/2011 προστίθεται νέα παράγραφος 9 ως εξής:
«9. Εφόσον σύνθετο τουριστικό κατάλυμα, πέραν των ελάχιστων απαιτουμένων εγκαταστάσεων του ξενοδοχειακού καταλύματος και της εγκατάστασης ειδικής τουριστικής υποδομής, περιέχει και πρόσθετες ανάλογες εγκαταστάσεις, η ολοκλήρωση των εγκαταστάσεων αυτών δεν αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την έγκριση του Ε.Σ.Λ. του σύνθετου τουριστικού καταλύματος, επιτρέπεται δε η σύσταση οριζοντίων και καθέτων ιδιοκτησιών, καθώς και η σύσταση ενοχικών ή εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί αυτών, υπό την προϋπόθεση ότι οι νέοι δικαιούχοι δεν θα μεταβάλουν την προβλεπόμενη χρήση τους και ότι αποδέχονται πλήρως τον εγκεκριμένο Κανονισμό Συνιδιοκτησίας και Λειτουργίας του σύνθετου τουριστικού καταλύματος.»
6. Οι διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 4258/2014 (Α΄ 94) εφαρμόζονται αναλογικά και για τους οργανωμένους υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων του άρθρου 1 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175) και ισχύουν για τη διευθέτηση της κοίτης ή/και της εκβολής των εντός αυτών νόμιμα οριοθετημένων υδατορεμάτων. Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται οι οικείες διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, καθώς και οι διατάξεις για την εκτέλεση έργων στον αιγιαλό και την παραλία.

Η παρ. 2α του άρθρου 3 του ν. 4179/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«2.α. Η δημιουργία ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας επιτρέπεται και με μετατροπή υφισταμένων ξενοδοχειακών καταλυμάτων της παρ. 1Α του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και εντός ορίων οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2000 κατοίκων, που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου αυτού, εφόσον:
αα) Έχουν κατασκευασθεί νομίμως ή έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις των άρθρων 5 έως 7 του ν. 3843/2010, του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 και τις διατάξεις του ν. 4178/2013.
ββ) Διαθέτουν σε ισχύ ή διέθεταν Ε.Σ.Λ. και έχουν παύσει τη λειτουργία τους.»

1. Η παρ. 1.α του άρθρου 13 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175) αντικαθίσταται ως εξής:
«1.α. Αναγνωρίζονται ως υφιστάμενα τα χιονοδρομικά κέντρα:
α. Χελμού, Καλάβρυτα, Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας,
β. Μαινάλου, Τρίπολη, Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας,
γ. Τυμφρηστού, Βελούχι, Καρπενήσι, Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας,
δ. Πηλίου, Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας,
ε. Περτουλίου, Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων,
στ. Βέρνου (Βίτσι), Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς,
ζ. Kαρακολίου Μετσόβου, Ήπειρος, Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων,
η. Προφήτη Ηλία Μετσόβου, Ήπειρος, Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων,
θ. Ανήλιου Μετσόβου, Ήπειρος, Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων,
ι. Βασιλίτσας, Περιφερειακές Ενότητες Γρεβενών και Ιωαννίνων,
ια. Βίγλας Πισοδερίου, Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας,
ιβ. Ελατοχωρίου, Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας,
ιγ. Σελίου, Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας,
ιδ. 3−5 Πηγάδια Νάουσας, Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας,
ιε. Καϊμακτσαλάν (Βόρας), Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας,
ιστ. Λαϊλιά, Περιφερειακή Ενότητα Σερρών,
ιζ. Φαλακρού, Περιφερειακή Ενότητα Δράμας,
ιη. Γεροντόβραχου Παρνασσού, Περιφερειακές Ενότητες Βοιωτίας/Φωκίδας/Φθιώτιδας,
ιθ. Παγγαίου, Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας,
κ. Αγράφων Δήμου Λίμνης Πλαστήρα, Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας,
κα. Χρυσό Ελάφι, Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας,
κβ. Ανώγεια – Ψηλορείτη, Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης,
κγ. Παρνασσός, Περιφερειακές Ενότητες Βοιωτίας/Φωκίδας/Φθιώτιδας,
κδ. Ζήρεια, Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας, τα οποία με τις αριθμ. 509922/18.7.2012 και 508535/17.4.2013 αποφάσεις Γενικού Γραμματέα Ε.Ο.Τ. έχουν χαρακτηρισθεί ως υφιστάμενα.
2. Η παρ. 2α του άρθρου 13 του ν. 4179/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«2. α. Στα υφιστάμενα και εν λειτουργία κατά την ημερομηνία της δημοσίευσης του νόμου αυτού χιονοδρομικά κέντρα της παραγράφου 1 , τα οποία δεν έχουν λάβει άδεια λειτουργίας δεν επιβάλλονται οι προβλεπόμενες από τις ισχύουσες διατάξεις διοικητικής φύσεως κυρώσεις, αρμοδιότητας Υπουργείου Τουρισμού μέχρι την 30.4.2015, υπό την προϋπόθεση, ότι οι φορείς διαχείρισης των χιονοδρομικών κέντρων θα υποβάλουν στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Τουρισμού μέχρι την 15.10.2014 τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στις περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄, ε΄, ζ΄, θ΄, ι΄, ια΄, ιβ΄, ιγ΄, ιδ΄, ιε΄ της υπ’ αριθμ. Τ/11754/2003 απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης «Προϋποθέσεις έκδοσης−χορήγησης ειδικού σήματος λειτουργίας σε επιχειρήσεις χιονοδρομικών κέντρων» (Β΄ 1536), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τη ΔΙ−ΑΔΠ/Φ.Α.2.1/1624/19.1.2011 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Οικονομικών και Πολιτισμού και Τουρισμού «Απλούστευση της διαδικασίας για τη χορήγηση Ειδικού Σήματος Λειτουργίας σε επιχειρήσεις χιονοδρομικών κέντρων/Ένταξη της διαδικασίας στα Ενιαία Κέντρα Εξυπηρέτησης», καθώς και δήλωση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4014/2011 ή του ν. 4178/2013, ασφαλιστήριο συμβόλαιο, κάλυψης περιουσίας κατά παντός κινδύνου και αστικής ευθύνης έναντι τρίτων και βεβαίωση υποβολής μελετών για την έγκριση ή την ανανέωση περιβαλλοντικών όρων στην αρμόδια Αρχή. Τα δικαιολογητικά και οι προθεσμίες των προηγούμενων εδαφίων μπορεί να τροποποιούνται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού. Για την εφαρμογή τής παρούσας διάταξης δεν απαιτείται η τήρηση των προδιαγραφών της υπ’ αριθμ. Τ6868/4.7.2003 απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης «Καθορισμός προδιαγραφών για την ίδρυση χιονοδρομικών κέντρων» (Β΄ 959)».
3. Στην παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4179/2013 προστίθεται περίπτωση γ΄ ως εξής:
«γ. Στα καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος που λειτουργούν εντός υφιστάμενων κτιριακών εγκαταστάσεων των Χιονοδρομικών Κέντρων, χορηγείται από την αρμόδια υπηρεσία τουρισμού η προβλεπόμενη άδεια λειτουργίας καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος και υπό την προϋπόθεση ότι θα προσκομισθεί πιστοποιητικό πυρασφάλειας και βεβαίωση από τον κατά περίπτωση αρμόδιο διπλωματούχο ή πτυχιούχο μηχανικό για την ασφαλή διάθεση των λυμάτων.»
4. Στο δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 4179/2013 μετά τις λέξεις «εντός 5 μηνών» προστίθενται οι λέξεις «και πάντως σε διάστημα όχι μεγαλύτερο της διετίας».

1. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 5 του ν. 4179/2013 μετά τις λέξεις «…δυναμικότητας τουλάχιστον τριακοσίων (300) κλινών» προστίθενται οι εξής λέξεις:
«ή τουριστικών καταλυμάτων πέντε (5) αστέρων ή τεσσάρων (4) αστέρων δυναμικότητας τουλάχιστον εκατόν πενήντα (150) κλινών σε νησιά της Ομάδας Ι του άρθρου 4 της υπ’ αριθμ. 67659/9.12.2013 κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Οικονομικών, Εσωτερικών, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Τουρισμού και Ναυτιλίας και Αιγαίου «Έγκριση τροποποίησης Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αυτού» (Β΄ 3155).»
2. Στις περιπτώσεις α΄ και β΄ της παρ. 6 του άρθρου 5 του ν. 4179/2013 μετά τις λέξεις «…δυναμικότητας τουλάχιστον τριακοσίων (300) κλινών» προστίθενται οι εξής λέξεις:
«ή τουριστικών καταλυμάτων πέντε (5) αστέρων ή τεσσάρων (4) αστέρων δυναμικότητας τουλάχιστον εκατόν πενήντα (150) κλινών σε νησιά της Ομάδας Ι του άρθρου 4 της υπ’ αριθμ. 67659/9.12.2013 κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Οικονομικών, Εσωτερικών, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Τουρισμού και Ναυτιλίας και Αιγαίου «Έγκριση τροποποίησης Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αυτού» (Β΄ 3155).»
3. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 5 του ν. 4179/2013 οι λέξεις «, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις» αντικαθίστανται από τις λέξεις «σύμφωνα με την ειδικότερη διαδικασία της παραγράφου 6Α».
4. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 6 του ν. 4179/2013 οι λέξεις «, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις» αντικαθίστανται από τις λέξεις «σύμφωνα με την ειδικότερη διαδικασία της παραγράφου 6Α».
5. Στο άρθρο 5 του ν. 4179/2013 προστίθεται παράγραφος 6Α ως εξής:
«6Α. Για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης αιγιαλού, παραλίας, συνεχόμενου ή παρακείμενου θαλάσσιου χώρου με σκοπό την πραγματοποίηση των έργων των παραγράφων 5 και 6 εκδίδεται, κατά παρέκκλιση του άρθρου 14 του ν. 2971/2001, απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία συνοδευόμενη από τοπογραφική αποτύπωση κατάλληλης κλίμακας, έκθεση τεχνικής περιγραφής των εργασιών και απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ή υπαγωγή σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις κατόπιν τήρησης της διαδικασίας της υπ’ αριθμ. 170545/20.9.2013 κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Ναυτιλίας και Αιγαίου (Β΄ 2425), το δε αντάλλαγμα ορίζεται κατά τις κείμενες διατάξεις. Για την έκδοση της απόφασης παραχώρησης γνωμοδοτεί η αρμόδια λιμενική αρχή, καθώς και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, εφόσον το έργο πρόκειται να εκτελεσθεί σε παραμεθόρια περιοχή.»
6. Στην παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4179/2013 μετά τις λέξεις «από αγροτικό ή δημοτικό ή επαρχιακό δρόμο» προστίθενται οι λέξεις «σε τουλάχιστον ένα από τα οποία έχουν ανεγερθεί ή». Η λέξη «στα οποία» διαγράφεται.

Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού είναι δυνατό να τροποποιούνται οι διατάξεις του π.δ. 14/2007 (Α΄10) «Καθορισμός προδιαγραφών για τη δημιουργία αυτοκινητοδρομίων» αναφορικά με τις λειτουργικές και τεχνικές προδιαγραφές των εγκαταστάσεων που συμπεριλαμβάνονται.
 

1. «Οινοτουρισμός» είναι η ειδική μορφή τουρισμού η οποία αφορά την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, ξενάγησης, φιλοξενίας και εστίασης σε χώρους λειτουργικά ενοποιημένους με οινοποιητικές ή και οινοπαραγωγικές (αμπελώνες) εγκαταστάσεις. Οι υπηρεσίες αυτές προσφέρονται συνδυαστικά με δραστηριότητες σχετικές με την αμπελοκαλλιέργεια και την οινική παραγωγή.
2. Κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων μέσα στα όρια των οινοποιητικών ή και οινοπαραγωγικών, εγκαταστάσεων μπορούν να ιδρύονται μη κύρια τουριστικά καταλύματα και χώροι εστίασης.
3. Θεσπίζεται «Σήμα Επισκέψιμου Οινοποιείου». Μία οινοποιητική ή και οινοπαραγωγική εγκατάσταση χαρακτηρίζεται ως οινοτουριστική και εφοδιάζεται με «Σήμα επισκέψιμου οινοποιείου», εφόσον:
α) μέσα στα όρια της εγκατάστασης παρέχονται υπηρεσίες είτε ξενάγησης είτε υποδοχής και φιλοξενίας σε μη κύρια τουριστικά καταλύματα είτε εστίασης είτε το σύνολο των ως άνω υπηρεσιών και β) διαθέτει χώρους και εγκαταστάσεις ειδικών προδιαγραφών που διασφαλίζουν την επισκεψιμότητα.
4. Το «Σήμα Επισκέψιμου Οινοποιείου» είναι σήμα με ειδικό λογότυπο που χορηγείται από το Υπουργείο Τουρισμού, με το οποίο πιστοποιείται ότι μία οινοποιητική ή και οινοπαραγωγική επιχείρηση είναι οινοτουριστική και πληροί τις προϋποθέσεις της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού.
5. Με απόφαση των Υπουργών Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται οι προδιαγραφές για τις υπηρεσίες της παραγράφου 1 οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές των εγκαταστάσεων της παραγράφου 2, η μορφή και ο τύπος του Σήματος Επισκέψιμου Οινοποιείου, οι ειδικές προδιαγραφές επισκεψιμότητας και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.

1. Η παρ. 1 του άρθρου 20 του ν.  4179/2013 (Α΄175) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Οι ειδικοί όροι, οι προϋποθέσεις, η σύσταση και τήρηση Μητρώου Παρόχων Ιατρικού Τουρισμού στο Υπουργείο Τουρισμού, η χορήγηση Διακριτικού Σήματος Ιατρικού Τουρισμού, η πιστοποίηση των Παρόχων Ιατρικού Τουρισμού και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα που αφορά στον ιατρικό τουρισμό, ρυθμίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Υγείας και Τουρισμού. Με την ίδια απόφαση ορίζεται το ύψος του παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο καταβάλλεται για την εγγραφή στο Μητρώο Παρόχων Ιατρικού Τουρισμού. Ο Πάροχος Ιατρικού Τουρισμού, ο οποίος παραβιάζει τις διατάξεις περί ιατρικού τουρισμού, διαγράφεται από το Μητρώο Παρόχων Ιατρικού Τουρισμού και ανακαλείται το Διακριτικό Σήμα Ιατρικού Τουρισμού.»
2. Οι προθεσμίες της παρ. 3 του άρθρου 17, της παρ. 1 του άρθρου 22 και της παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 3498/2006 (Α΄ 230), οι οποίες είχαν παραταθεί μέχρι τις 31.12.2014 με το πρώτο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 20 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175), παρατείνονται εκ νέου μέχρι τις 31.12.2015.
3. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 20 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175) καταργείται.
4. Η περίπτωση β΄ της παρ. 3 του άρθρου 39 του ν. 4049/2012 (Α΄ 35) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«Πιστοποιητικό μικροβιολογικού ελέγχου από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας του οικείου Ο.Τ.Α. ή πιστοποιημένου εργαστηρίου, δημόσιου ή ιδιωτικού, ή εργαστηρίου Α.Ε.Ι., μετά από τη διενέργεια δειγματοληψιών στην πηγή και στους χώρους χρήσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.»

1. Η παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4179/2013 (Α΄ 175) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Συνιστάται στο Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.) υπηρεσία ΓΕΜΗ, η λειτουργία της οποίας διέπεται από τις διατάξεις του ν. 3419/2005 (Α΄ 297), όπως ισχύει, και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθεισών πράξεων. Η καθ’ ύλην αρμοδιότητα της υπηρεσίας ΓΕΜΗ του Ξ.Ε.Ε. καθορίζεται με βάση τον κύριο κωδικό αριθμό δραστηριότητας του φυσικού ή του νομικού προσώπου και αφορά σε υπόχρεους που έχουν σκοπό την εκμετάλλευση κύριων τουριστικών καταλυμάτων. 
Κατά παρέκκλιση όσων ορίζονται στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 2β του άρθρου 2 του ν. 3419/2005, όπως ισχύει, η κατά τόπο αρμοδιότητα της υπηρεσίας ΓΕΜΗ του Ξ.Ε.Ε. είναι πανελλαδική. Κατ’ εξαίρεση, υπόχρεοι του παρόντος άρθρου των οποίων η κύρια επαγγελματική κατοικία ή εγκατάσταση βρίσκεται εκτός νομού Αττικής, μπορούν κατ’ επιλογή τους, να υπαχθούν σε υπηρεσία ΓΕΜΗ του τόπου κατοικίας ή εγκατάστασής τους. Σε κάθε περίπτωση, όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται ο όρος «οικείο» ή «αρμόδιο» Επιμελητήριο, ως τέτοιο νοείται το Ξ.Ε.Ε. για όλους τους υπόχρεους που έχουν σκοπό την εκμετάλλευση κύριων τουριστικών καταλυμάτων.»
2. Συνιστάται στο Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.) Υπηρεσία Μιας Στάσης, η οποία λειτουργεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3853/2010 (Α΄ 90) και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας κοινής υπουργικής απόφασης Κ1−802/23.3.2011 (Β΄ 470), όπως ισχύουν.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Τουρισμού καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας της υπηρεσίας ΓΕΜΗ και της Υπηρεσίας Μιας Στάσης του Ξ.Ε.Ε., η σύνδεσή τους με την Κεντρική Υπηρεσία ΓΕΜΗ και με τις Διευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού.
4. Στις υπηρεσίες του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος συνιστάται τμήμα «Κατάταξης καταλυμάτων» αντιστοίχως, τροποποιώντας το άρθρο 1 του π.δ. 89/1988 (Α΄ 42 ) στο οποίο προστίθεται η φράση «ζ. Τμήμα κατάταξης τουριστικών καταλυμάτων». Στην αρμοδιότητα του τμήματος αυτού υπάγεται η τήρηση των διαδικασιών που προβλέπονται για την κατάταξη σε κατηγορίες των κυρίων και μη κυρίων ξενοδοχειακών καταλυμάτων, όπως αυτές θα ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού, καθώς και η έκδοση πιστοποιητικών κατάταξης. Η στελέχωση και ο κανονισμός λειτουργίας του τμήματος ορίζεται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ξ.Ε.Ε..

Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Εξαιρετικά η ισχύς των άρθρων 1, 2, 3, 4, 6 και 7 αρχίζει την 1.1.2015 εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις.

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Λευκάδα, 30 Ιουλίου 2014
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟI ΥΠΟΥΡΓΟI

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 30 Ιουλίου 2014
Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ