1. Στον ΕΟΔΥ τηρείται αρχείο κρουσμάτων λοιμωδών νοσημάτων όπου δηλώνονται υποχρεωτικά τα κρούσματα λοιμωδών νοσημάτων. Στον ΕΟΔΥ τηρούνται, επίσης, σύμφωνα με τα διεθνή επιστημονικά πρότυπα και τις σχετικές οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), για τα νοσήματα της αρμοδιότητάς του, αρχεία επιδημιολογικών δεδομένων και δειγμάτων βιολογικών υλικών που συστάθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 3370/2005 (Α΄ 176), τηρουμένων αυστηρώς των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας σχετικώς με την προστασία των προσωπικών δεδομένων. 
2. Κάθε δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας ή τριτοβάθμιας παροχής υπηρεσιών υγείας, σε όλη την Επικράτεια, κάθε ιατρός που παρέχει υπηρεσίες με οποιαδήποτε σχέση εργασίας είτε στο Δημόσιο, σε Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Δ.Δ., είτε σε Ν.Π.Ι.Δ., καθώς και κάθε ελεύθερος επαγγελματίας ιατρός, υποχρεούται να ενημερώνει αμελλητί τον ΕΟΔΥ, με κάθε πρόσφορο διαθέσιμο μέσο και, ιδίως, με ψηφιακή καταγραφή και διασύνδεση αρχείων (online), ηλεκτρονική αλληλογραφία, τηλεομοιοτυπία, τηλεγράφημα ή τηλεφωνική επικοινωνία, για κάθε κρούσμα νοσήματος της παραγράφου 1 που υποπίπτει στην αντίληψή του. 
3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του ΔΣ του ΕΟΔΥ, καθορίζονται τα νοσήματα, τα οποία πρέπει υποχρεωτικά να δηλώνονται και να καταχωρίζονται στο αρχείο κρουσμάτων λοιμωδών νοσημάτων του ΕΟΔΥ και ρυθμίζεται κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη δήλωση των νοσημάτων αυτών, κατά περίπτωση και κατά νόσημα ή κατηγορία νοσημάτων.

Το άρθρο 3 του Ν. 3730/2008 (ΦΕΚ 262/Α` 23.12.2008) , όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 3

1. Εκτός από όσες απαγορευτικές ή περιοριστικές διατάξεις ισχύουν και εφαρμόζονται ήδη, απαγορεύεται πλήρως, το κάπνισμα και η κατανάλωση προϊόντων καπνού στους ακόλουθους χώρους:

(α) σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας, εξαιρουμένων των χώρων που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων καπνού,

(β) σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, κάθε είδους παρασκευασμάτων γάλακτος, μικτών καταστημάτων και κέντρων διασκέδασης κατά την έννοια των διατάξεων της υπ’ αριθμ. Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/2017 (ΦΕΚ 2161/Β` 23.6.2017) Υγειονομικής Διάταξης, εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων, σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον. Ως «εσωτερικός χώρος», για την εφαρμογή του παρόντος, νοείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.

(γ) στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής,

(δ) στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για τους καπνιστές,

(ε) στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων,

(στ) στα παντός είδους κυλικεία,

(ζ) στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων,

(η) στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών.

Για την ως άνω παράβαση επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ανεξάρτητα αν είναι οδηγός, ενώ διπλασιάζεται το πρόστιμο στο ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ, αν αυτός που καπνίζει οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης. Επιπλέον στους οδηγούς των οχημάτων αυτών επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα ενός (1) μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο. Η διαπίστωση της παράβασης και η επιβολή των προαναφερόμενων διοικητικών ποινών γίνεται από τα αστυνομικά όργανα. Για τη διαδικασία είσπραξης των προστίμων και τη διάθεση των εσόδων εφαρμόζονται οι διατάξεις της κοινής υπουργικής απόφασης, που εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση της παραγράφου 6 του άρθρου 6 του ν. 3730/ 2008, όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 3868/2010 (ΦΕΚ 129/Α` 3.8.2010) .

2. Ο Υπουργός Υγείας ασκεί την εποπτεία εφαρμογής των διατάξεων περί της ολικής απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και σε όλους τους χώρους παροχής εργασίας.

3. Αρμόδιες αρχές για τη διασφάλιση της εφαρμογής του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου σχετικά με την ολική απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και σε όλους τους χώρους παροχής εργασίας, μέσω της διαπίστωσης των παραβάσεων και της επιβολής κυρώσεων, είναι οι υγειονομικές υπηρεσίες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Α΄ και Β΄ βαθμού), η δημοτική αστυνομία, οι λιμενικές αρχές στην περιοχή της ευθύνης τους, καθώς και το ένστολο προσωπικό της ΕΛ.ΑΣ..

4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι σχετικά με τη διαδικασία ελέγχου, διαπίστωσης των παραβάσεων, βεβαίωσης και είσπραξης των σχετικών προστίμων, το ύψος των επιβαλλόμενων προστίμων, η διάθεση των εσόδων από τα επιβληθέντα πρόστιμα, και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, εκτός εάν προβλέπεται σχετικώς ειδικότερη εξουσιοδοτική διάταξη.»

Η περίπτωση στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Ν. 3730/2008 (ΦΕΚ 262/Α` 23.12.2008) αντικαθίσταται και η παράγραφος 1 του άρθρου 2 του ν. 3730/2008 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 2

Ρυθμίσεις για τα προϊόντα καπνού

1. Από τη δημοσίευση του παρόντος απαγορεύεται:

α) η πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους και από ανηλίκους,

β) η τοποθέτηση προϊόντων καπνού σε προθήκες επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και επιχειρήσεων αναψυχής,

γ) η κατασκευή, η προβολή, η εμπορία και η πώληση αντικειμένων που έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του Ν. 4419/2016 (ΦΕΚ 174/Α` 20.9.2016) ,

δ) η διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους υπηρεσιών υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, καθώς και στα κυλικεία των ιδρυμάτων και των υπηρεσιών αυτών,

ε) η πώληση προϊόντων καπνού και το κάπνισμα σε χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης και στ) η κατανάλωση προϊόντων καπνού σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων. Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους όπου υπάρχουν ανήλικοι,

ζ) η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού. Ως εξωτερικός χώρος νοείται και η πρόσοψη και λοιπές πλευρές του κουβουκλίου, οι τέντες και ο περιβάλλων χώρος του περιπτέρου. Οι υπαίθριοι χώροι λογίζονται κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 2946/2001 (Α΄ 224). Στους εσωτερικούς χώρους περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, οι στρατιωτικές μονάδες, τα Δικαστήρια, όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα ξενοδοχεία και πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, καθώς και τα εμπορικά καταστήματα.

Δεν συνιστά προώθηση προϊόντων η διενεργούμενη σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Κώδικα Δεοντολογίας για την Πρακτική της Έρευνας Αγοράς και της Κοινωνικής Έρευνας (International Code of Marketing and Social Research Practice), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κοινής Γνώμης και Έρευνας Αγοράς (ICC/ESOMAR) και του Κώδικα Δεοντολογίας του Συλλόγου Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ) έρευνα αγοράς. Ως έρευνα αγοράς νοείται η συστηματική συλλογή και ανάλυση των απόψεων ή θέσεων ατόμων ή οργανισμών με τη χρήση μεθόδων των εφαρμοσμένων κοινωνικών επιστημών και στόχο την υποβοήθηση προσώπων ή φορέων στη λήψη αποφάσεων.

η) Απαγορεύεται η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων προϊόντων καπνού στους κινηματογράφους.»

Η παράγραφος 22 του άρθρου 96 του ν. 4600/2019 (Α΄ 43), όπως τροποποιεί τα άρθρα 15 παράγραφος 2, 17 παράγραφος 13 και 18β του Ν. 4419/2016 (Α΄ 174), αντικαθίσταται ως εξής: «Οι διατάξεις της παραγράφου 13 του άρθρου 17 και του άρθρου 18β αρχίζουν να ισχύουν έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 15 αρχίζει να ισχύει από 01.04.2020.»

1. Στο πλαίσιο δράσεων για την προάσπιση της υγείας των πολιτών από μολυσματικές ασθένειες, πανδημίες, καθώς και προς τον σκοπό της υλοποίησης δράσεων πρόληψης κατά άμεσων κινδύνων υγείας του ευρέος κοινού, δύνανται, ενόψει της έκτασης των άμεσων επιπτώσεων στην υγεία των πολιτών, και μετά από εισήγηση φορέα ή υπηρεσίας, να εκτελούνται με αποφάσεις του Υπουργού Υγείας οι ακόλουθες αναγκαίες ενέργειες: α) να εκτελούνται εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού με κάθε ηλεκτρονικό και ραδιοτηλεοπτικό μέσο διαφημιστικής προβολής, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του Τύπου, αναφορικά με κάθε ασθένεια επιβλαβή για την υγεία, δραστηριότητα ή και έκθεση σε ουσίες που συνεπάγεται άμεσο κίνδυνο για τη ζωή και την ποιότητα της υγείας των πολιτών. β) να διενεργείται διανομή σχετικού πληροφοριακού υλικού, καθώς και να διοργανώνονται ημερίδες και συνέδρια στο πλαίσιο των ανωτέρω σκοπών, με σκοπό την προστασία και τη βελτίωση της υγείας των πολιτών. 
2. Όλες οι απαιτούμενες από την προηγούμενη παράγραφο ενημερωτικές δράσεις, έργα και υπηρεσίες συναφείς προς αυτές, καθώς και συνοδός εξοπλισμός, δύνανται να αναλαμβάνονται με ίδια μέσα και πόρους από φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στους σχετικούς τομείς, χωρίς καμία επιβάρυνση του Δημοσίου, κατόπιν εγκρίσεως που παρέχεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, η οποία αναρτάται στον δικτυακό τόπο των Υπουργείων. Τις δράσεις,έργα,υπηρεσίες και εξοπλισμό των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν επιτρέπεται να αναλαμβάνουν νομικά πρόσωπα που αποτελούν Ν.Π.Δ.Δ. ή Ν.Π.Ι.Δ. της περίπτωσης η΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του ν. 2190/1994 (Α΄28) ή δημόσιες επιχειρήσεις και ανώνυμες εταιρείες του άρθρου 1 του ν. 3429/2005 (Α΄314).

1. Κάθε δημόσια μονάδα παροχής υγειονομικής περίθαλψης, κλινική ή και εργαστήριο νοσοκομείου ως νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, δύναται να αναγνωρίζεται ως Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης σπάνιων και πολύπλοκων νοσημάτων. Η αναγνώριση του Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης διενεργείται με έκδοση υπουργικής απόφασης αναγνώρισης του Υπουργού Υγείας ως προς τις μονάδες παροχής υγειονομικής περίθαλψης που εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα εποπτείας των Δ.Υ.Π.Ε.. Ως προς τις πανεπιστημιακές κλινικές ή εργαστήρια πανεπιστημιακών νοσοκομείων, η αναγνώρισή τους ως Κέντρων Εμπειρογνωμοσύνης σπάνιων και πολύπλοκων νοσημάτων διενεργείται με κοινή υπουργική απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων και του Υπουργού Υγείας. Ως προς τις κλινικές ή και τα εργαστήρια των στρατιωτικών νοσοκομείων των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, η αναγνώρισή τους ως Κέντρων Εμπειρογνωμοσύνης σπάνιων και πολύπλοκων νοσημάτων διενεργείται με κοινή υπουργική απόφαση του Υπουργού Εθνικής Αμύνης και του Υπουργού Υγείας. Το αίτημα και ο σχετικός φάκελος υποβάλλονται από τη διοίκηση του νοσοκομείου στον αρμόδιο εποπτεύοντα φορέα του νοσοκομείου, της κλινικής ή του εργαστηρίου και, εφόσον εγκριθούν από αυτόν, διαβιβάζονται στο Τμήμα Παρακολούθησης και Υποστήριξης Επιχειρησιακών Σχεδίων του Υπουργείου Υγείας. Το αίτημα και ο σχετικός φάκελος των πανεπιστημιακών κλινικών ή εργαστηρίων πανεπιστημιακών νοσοκομείων υποβάλλονται στη Σύγκλητο κατόπιν εισήγησης του αρμόδιου τμήματος του Α.Ε.Ι. και, εφόσον εγκριθούν, διαβιβάζονται στο Τμήμα Παρακολούθησης και Υποστήριξης Επιχειρησιακών Σχεδίων του Υπουργείου Υγείας. Το Τμήμα Παρακολούθησης και Υποστήριξης Επιχειρησιακών Σχεδίων της Διεύθυνσης Υποστήριξης και Παρακολούθησης Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Υγείας προωθεί το αίτημα στην Εθνική Επιτροπή για τα Σπάνια Νοσήματα - Παθήσεις (Ε.Ε.ΣΠ.Ν. - Π.) του Κε.Σ.Υ., η οποία και το εξετάζει κατ’ ουσίαν. Η Εθνική Επιτροπή για τα Σπάνια Νοσήματα - Παθήσεις (Ε.Ε.ΣΠ.Ν. - Π.) αξιολογεί το αίτημα με βάση τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 12 του ν. 4461/2017 (Α΄ 38). Το Τμήμα Παρακολούθησης και Υποστήριξης Επιχειρησιακών Σχεδίων του Υπουργείου Υγείας μεριμνά για την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Υγείας ή συντονίζει τη διαδικασία έκδοσης της κοινής υπουργικής απόφασης σε περίπτωση συναρμοδιότητας κατά τα ανωτέρω, τηρεί ενημερωμένο μητρώο των αναγνωρισμένων Κέντρων και δημοσιεύει τον σχετικό κατάλογο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας. 
2. Τα αναγνωρισμένα Κέντρα Εμπειρογνωμοσύνης υποχρεούνται σε επαναξιολόγησή τους από την Εθνική Επιτροπή για τα Σπάνια Νοσήματα - Παθήσεις (Ε.Ε.ΣΠ.Ν. - Π.) ανά πενταετία από την αρχική αναγνώρισή τους. Αν κάποιο Κέντρο δεν πληροί έστω και ένα από τα κριτήρια βάσει των οποίων αναγνωρίστηκε, η Επιτροπή του αποστέλλει προτάσεις διορθωτικών ενεργειών συμμόρφωσης. Αν το Κέντρο δεν συμμορφωθεί εντός εξαμήνου από την αποστολή των προτάσεων, παύει να ισχύει η αναγνώρισή του με απόφαση του Υπουργού Υγείας ή κοινή απόφαση του Υπουργού Υγείας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού (Παιδείας και Θρησκευμάτων ή Εθνικής Αμύνης). 
3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας για τους φορείς αρμοδιότητάς του, και με κοινές αποφάσεις του Υπουργού Υγείας και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, καθορίζονται τα στοιχεία του υποβαλλόμενου φακέλου, η διαδικασία και το σύστημα αξιολόγησης των υποψήφιων Κέντρων αρμοδιότητάς τους για την αναγνώρισή τους, καθώς και για την επαναξιολόγησή τους. Το Τμήμα Παρακολούθησης και Υποστήριξης Επιχειρησιακών Σχεδίων της Διεύθυνσης Υποστήριξης και Παρακολούθησης Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Υγείας μεριμνά για την έκδοση της υπουργικής απόφασης αναγνώρισης του Υπουργού Υγείας ή συντονίζει τη διαδικασία έκδοσης κοινής απόφασης αναγνώρισης των συναρμόδιων Υπουργών ως προς τις εκκρεμείς κατά τη δημοσίευση του νόμου αιτήσεις αναγνώρισης Κέντρων Εμπειρογνωμοσύνης, που έχουν ήδη τύχει της έγκρισης της Εθνικής Επιτροπής για τα Σπάνια Νοσήματα - Παθήσεις (Ε.Ε.ΣΠ.Ν. - Π.) με βάση τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 12 του ν. 4461/2017 (Α΄ 38).

1. Το εδάφιο β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του νόμου 4238/2014 καταργείται. 
2. Η διάταξη του παρόντος άρθρου τίθεται σε ισχύ την 1η.11.2019.

Το άρθρο 3 του ν. 4600/2019 (Α΄ 43) αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Άρθρο 3 Μη δικαιούμενοι αδείας
1. Δεν χορηγείται άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικής κλινικής σε όσους έχουν καταδικαστεί για παράβαση των διατάξεων της ποινικής νομοθεσίας που συνεπάγεται ανικανότητα κτήσης της δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας, ή για παράβαση που αφορά τη νομοθεσία για τα ναρκωτικά. Το κώλυμα της παρούσας αίρεται μόνο σε περίπτωση αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης.
2. Προκειμένου για νομικά πρόσωπα και εταιρείες, οι παραπάνω προϋποθέσεις ισχύουν για τους νομίμους εκπροσώπους ή διαχειριστές τους.
3. Δεν χορηγείται επίσης άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικής κλινικής σε ιατρούς του Εθνικού Συστήματος Υγείας και ιατρούς μέλη ΔΕΠ.»

Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εκτός αν άλλη διάταξη ορίζει διαφορετικά. Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους. 

Αθήνα, 16 Οκτωβρίου 2019 
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας 
ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ Β. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ