Υ.Α. οικ. 127402/1487/Φ15/2016 (ΦΕΚ 3924/Β` 7.12.2016)

Τα υγρά απόβλητα που προκύπτουν από την παραγωγική διαδικασία υφίστανται προεπεξεργασία που περιλαμβάνει:

• λιποσυλλογή και καθίζηση (να προβλέπεται τουλάχιστον 3ωρη παραμονή) σε στεγανή δεξαμενή και
• εξουδετέρωση (προσθήκη τουλάχιστον 5 κιλών ασβέστη ανά τόνο ελαιοκάρπου ή 2 % ανά μονάδα όγκου των υγρών αποβλήτων) στην ανωτέρω στεγανή δεξαμενή ή στην εδαφοδεξαμενή.

Αντί των ανωτέρω δύναται να ακολουθείται άλλη ισοδύναμη προεπεξεργασία.
Ειδικότερα, η εδαφοδεξαμενή θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 300μ. από το όριο των οικισμών, από παρακείμενες οικίες, από τουριστικές ζώνες, από εθνικές οδούς ή από άλλες θεσμοθετημένες περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος. Η εδαφοδεξαμενή θα πρέπει να χωροθετείται σε απόσταση τουλάχιστον 100 μ. από επαρχιακούς δρόμους και από το όριο της παραλίας.
Η εδαφοδεξαμενή θα πρέπει να διαθέτει περίφραξη ελάχιστου ύψους 1,5 μ., περιμετρική δενδροφύτευση και ανάχωμα για την αποφυγή υπερχειλίσεων, το οποίο θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 5 μ. από το όριο του γειτονικού οικοπέδου.
Η εδαφοδεξαμενή πρέπει να είναι απολύτως στεγανή και να απέχει απόσταση τουλάχιστον 200 μ. από πηγές υδροληψίας πόσιμου νερού και απόσταση τουλάχιστον 100 μ. από πηγές υδροληψίας νερού άρδευσης και υδατορέματα.
Η διαστασιολόγηση της εδαφοδεξαμενής θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά μέσο όρο η αναλογία ελαιόλαδο/υγρό απόβλητο είναι 1 m³ /4 m³. Το βάθος της εδαφοδεξαμενής δεν πρέπει να ξεπερνά το 1,5 μέτρο και η στάθμη των υγρών αποβλήτων το 80% του βάθους αυτής. Οι τιμές αυτές είναι ενδεικτικές και μπορούν να προσδιοριστούν ακριβέστερα μετά την κατάθεση επιστημονικά τεκμηριωμένης έκθεσης, όπου θα λαμβάνονται υπόψη η διαθέσιμη τεχνολογία της εγκατάστασης και οι ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής (βροχοπτώσεις, κλίσεις εδάφους, κ.α.).
Για την πρόληψη των οσμών θα πρέπει να γίνεται ανάδευση και εφόσον διαπιστωθούν οχλήσεις να γίνεται οξείδωση (προσθήκη υπεροξειδίου του υδρογόνου 1% ανά μονάδα όγκου των υγρών αποβλήτων).
Σε κάθε παραγωγική περίοδο θα πρέπει να πραγματοποιούνται αναλύσεις δειγμάτων (τουλάχιστον δύο) από γειτονικές υδροληψίες, που θα καθορίζονται από την αρμόδια υπηρεσία, η πρώτη στην έναρξη της περιόδου και η δεύτερη μετά από ένα εξάμηνο. Τα αποτελέσματα ανάλυσης των δειγμάτων θα πρέπει να τηρούνται σε αρχείο, το οποίο θα είναι διαθέσιμο στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Για την εφαρμογή της μεθόδου αυτής, ο φορέας της δραστηριότητας υποβάλλει προς γνωστοποίηση στην Αδειοδοτούσα Αρχή τεχνική έκθεση, σε τρία αντίτυπα, η οποία συντάσσεται και υπογράφεται από γεωπόνο ή γεωλόγο Π.Ε. εγγεγραμμένο στο ΓΕΩΤΕΕ ή Τεχνολόγο Γεωπόνο-απόφοιτο τμημάτων Τ.Ε.Ι. Φυτικής Παραγωγής, ΟΕ.Κ.Α., Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων και Βιολογικής Γεωργίας. Η Αδειοδοτούσα Αρχή κοινοποιεί την έκθεση στη Διεύθυνση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και στο Περιφερειακό Τμήμα Γεωργικών Εφαρμογών και Ανάλυσης Λιπασμάτων της οικείας Διεύθυνσης Αποκεντρωμένων Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σε περίπτωση που κάποια από τις ως άνω Υπηρεσίες έχει σοβαρές επιφυλάξεις επί του περιεχομένου της τεχνικής μελέτης, οφείλει να ενημερώσει αμελλητί την Αδειοδοτούσα Αρχή εντός 30 ημερών. Το περιεχόμενο της τεχνικής έκθεσης περιγράφεται κατωτέρω στην ενότητα Δ. Τουλάχιστον επτά (7) ημέρες πριν την έναρξη εφαρμογής της υδρολίπανσης (για κάθε ελαιοκομική περίοδο) ο φορέας της δραστηριότητας υποβάλλει στην Αδειοδοτούσα Αρχή γνωστοποίηση, σε δυο αντίτυπα. Η Αδειοδοτούσα Αρχή κοινοποιεί τη γνωστοποίηση στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της οικείας Περιφερειακής Ενότητας. Η γνωστοποίηση περιλαμβάνει το σχέδιο διάθεσης των αποβλήτων (ποσότητα, περίοδο εφαρμογής, αγροτεμάχια στα οποία θα γίνει η εφαρμογή, χρήση εξοπλισμού) και τα αποτελέσματα των εδαφικών αναλύσεων του προηγούμενου έτους.
Ειδικά για την ελαιοκομική περίοδο 2016-2017 ο φορέας δύναται να υποβάλει την τεχνική έκθεση έως 30 Ιουνίου 2017. Στην περίπτωση αυτή υποχρεούται να μεριμνήσει για την διεξαγωγή των αναλύσεων της παραγράφου Δ3, πριν την εφαρμογή της υδρολίπανσης, καθώς και να βεβαιώσει με υπεύθυνη δήλωση την ύπαρξη των απαιτούμενων εγκαταστάσεων αποθήκευσης των υγρών αποβλήτων.

Ως μέγιστος όγκος εφαρμογής διασποράς/υδρολίπανσης ορίζονται τα 8 m³/στρέμμα/έτος για τους ελαιώνες και για τις λοιπές δενδροκαλλιέργειες. Η εφαρμογή μπορεί να πραγματοποιηθεί τμηματικά κατά τη διάρκεια του έτους, με τον αριθμό των δόσεων να καθορίζεται και από τις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής. Η υδρολίπανση εφαρμόζεται ομοιόμορφα και όχι κατά τη διάρκεια βροχόπτωσης ή χιονόπτωσης ή όταν έχει προηγηθεί βροχόπτωση ή χιονόπτωση που έχει καταστήσει το έδαφος κορεσμένο σε νερό.

Η αποθήκευση των προεπεξεργασμένων υγρών αποβλήτων πραγματοποιείται, είτε σε εδαφοδεξαμενή με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο μέρος Α του παρόντος Παραρτήματος, είτε σε κλειστές στεγανές δεξαμενές, προκειμένου να εφαρμοστεί η διασπορά υγρών αποβλήτων ελαιουργείων στο έδαφος, σύμφωνα με τα παρακάτω αναφερόμενα. Στην περίπτωση αποθήκευσης σε κλειστές στεγανές δεξαμενές ο μέγιστος χρόνος παραμονής τους πριν την εφαρμογή της υδρολίπανσης θα είναι το μέγιστο 10 ημέρες. Η αποθηκευτική ικανότητα των δεξαμενών υγρών αποβλήτων του ελαιουργείου σε προεπεξεργασμένα υγρά απόβλητα πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον το διπλάσιο της αδειοδοτημένης ημερήσιας δυναμικότητας παραγωγής ελαιολάδου, όσον αφορά τα ελαιουργεία με μεταποιητική δυναμικότητα έως 6 τόνους ελαιοκάρπου ανά οκτάωρο και τουλάχιστον το τετραπλάσιο της αδειοδοτημένης ημερήσιας δυναμικότητας, όσον αφορά τα υπόλοιπα ελαιουργεία.

- Εδάφη που τηρούν κατάλληλες αποστάσεις από περιοχές συλλογής νερού για ανθρώπινη κατανάλωση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο οικείο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών
- Εδάφη σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μέτρων από κατοικημένες περιοχές
- Εδάφη όπου το βάθος του υπόγειου υδροφορέα είναι μεγαλύτερο των 10 μέτρων
- Εδάφη με βάθος μεγαλύτερο του 0,5 μ.
- Εδάφη που δεν είναι κορεσμένα σε νερό
- Εδάφη με μικρές κλίσεις (<15%) ή διαμορφωμένα σε αναβαθμίδες, χωρίς επιφανειακές απορροές (υδραυλική αγωγιμότητα <5 mm/ώρα) και χωρίς επίδραση σε επιφανειακά ύδατα
- Εδάφη που δεν χαρακτηρίζονται αμμώδη ή ελαφριάς σύστασης
- Εδάφη με pH > 5,6
- Εδάφη που δεν είναι πλούσια σε άλατα (αγωγιμότητα<4 mS/cm)
- Εδάφη που δεν είναι γηγενώς επιβαρυμένα με βαρέα μέταλλα.
Η τεκμηρίωση τήρησης των παραπάνω κριτηρίων καταλληλότητας αγροτεμαχίων για την εφαρμογή της διασποράς ΥΑΕ, γίνεται μέσω της τεχνικής έκθεσης, που υποβάλλεται από το φορέα της δραστηριότητας.

Δ1. Δεδομένα ελαιουργείου

• Αναλυτική περιγραφή των εγκαταστάσεων αποθήκευσης των υγρών αποβλήτων.
• Αναφορά των τεχνικών χαρακτηριστικών και τεκμηρίωση της διαστασιολόγησης του συστήματος προεπεξεργασίας (λιποσυλλογή, καθίζηση) των υγρών αποβλήτων του ελαιουργείου.
• Τιμές/συγκεντρώσεις των παρακάτω παραμέτρων των υγρών αποβλήτων μετά την προεπεξεργασία:

- Αιωρούμενα στερεά
- Λίπη και έλαια
- BOD5
- COD
- Φαινόλες
- pH
- Ηλεκτρική αγωγιμότητα
- Ολικό Ν
- Ρ205
- Κ20
- θειικά, χλωριούχα
- Νάτριο

• Υπολογισμός της ετήσιας ποσότητας βασικής λίπανσης (Ν, Ρ205 και Κ20) που θα παρέχεται ανά στρέμμα με την υδρολίπανση.
• Περιγραφή του τρόπου εφαρμογής της διασποράς στο αγροτεμάχιο, τεκμηρίωση ομοιόμορφης εφαρμογής σύμφωνα με τις ορθές γεωργικές πρακτικές για την άρδευση.

Δ2. Δεδομένα αγροτεμαχίων εφαρμογής υδρολίπανσης

• Αντίγραφο αίτησης ενιαίας ενίσχυσης του ελαιοπαραγωγού.
• Απόσπασμα ορθοφωτοχάρτη ή τοπογραφικό διάγραμμα ή τοπογραφικό σκαρίφημα σε κατάλληλη κλίμακα, απ' όπου θα προκύπτει η κλίση του αγροτεμαχίου και θα απεικονίζονται πηγές, ρέματα, γεωτρήσεις, αγροτικοί δρόμοι, οικισμοί, κ.α. σε απόσταση 500 μ. από την περιοχή ενδιαφέροντος.
• Υπεύθυνη δήλωση του παραγωγού για την παραχώρηση του αγροτεμαχίου του για εφαρμογή υδρολίπανσης με ΥΑΕ.

Δ3. Δεδομένα καταλληλότητας εδαφών
Η καταλληλότητα εδαφών τεκμηριώνεται σε επίπεδο χαρτογραφικής ενότητας με βάση τα ακόλουθα:

• Υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά εδάφους που να τεκμηριώνουν τη μη επίδραση σε επιφανειακά και υπόγεια ύδατα (ενδεικτικά: βάθος εδάφους, υδατικό ισοζύγιο, ενεργό πορώδες, ταχύτητα διήθησης, κατακόρυφη κατανομή υπόγειου νερού, χαρακτηριστική καμπύλη υγρασίας εδάφους, υδραυλική αγωγιμότητα).
• Αποτελέσματα εργαστηριακών αναλύσεων των παρακάτω εδαφικών παραμέτρων:

- Μηχανική σύσταση του δείγματος εδάφους
- Ηλεκτρική αγωγιμότητα
- Οργανική ουσία
- Ολικό άζωτο
- Ολικές φαινόλες
- Διαθέσιμος φώσφορος
- Ανταλλάξιμο κάλιο
- pH
Για τη διεξαγωγή των ανωτέρω εδαφολογικών αναλύσεων λαμβάνεται ένα σύνθετο δείγμα εδάφους ανά 25 στρέμματα της ίδιας χαρτογραφικής ενότητας, όπως περιγράφεται στην ενότητα Ε.
Οι πληροφορίες της παραγράφου Δ3 δύνανται να χρησιμοποιηθούν από περισσότερα του ενός ελαιουργεία που διαθέτουν τα ΥΑΕ τους στη συγκεκριμένη χαρτογραφική ενότητα.
Δ4. Αξιολόγηση - Συμπεράσματα
Επεξεργασία, ανάλυση και αξιολόγηση των παραπάνω δεδομένων και αποτελεσμάτων, προκειμένου να τεκμηριωθεί η δυνατότητα εφαρμογής της υδρολίπανσης.
Σε περίπτωση προσθήκης εδαφών χωρίς μεταβολή των δεδομένων του ελαιουργείου υποβάλλεται συμπληρωματική τεχνική έκθεση ως προς τα ως άνω Δ2, Δ3 και Δ4 δεδομένα και συμπεράσματα.
Ε. Δειγματοληψία - ανάλυση εδαφικών δειγμάτων
Η δειγματοληψία θα πραγματοποιείται από διαπιστευμένα εργαστήρια ή κρατικά εργαστήρια ή εργαστήρια πανεπιστημιακών ή ερευνητικών ιδρυμάτων ή εποπτευόμενων από το κράτος φορέων, ή από το συντάκτη της τεχνικής έκθεσης.
Η ανάλυση των εδαφικών δειγμάτων θα πραγματοποιείται από διαπιστευμένα εργαστήρια ή κρατικά εργαστήρια ή εργαστήρια πανεπιστημιακών ή ερευνητικών ιδρυμάτων ή εποπτευόμενων από το κράτος φορέων.
Η δειγματοληψία γίνεται ως εξής: Συλλέγεται ένα σύνθετο δείγμα εδάφους, που θα προέρχεται από 5-10 διαφορετικές θέσεις ακολουθώντας σχετικά πρωτόκολλα δειγματοληψίας για κάθε 25 στρέμματα της ίδιας χαρτογραφικής ενότητας. Το δείγμα εδάφους (περίπου 2 kg) συλλέγεται με γεωγραφικό εντοπισμό των θέσεων του (GPS), από βάθος 30-60 cm.
Δειγματοληψία πραγματοποιείται:
Μια φορά για τις ανάγκες εκπόνησης της τεχνικής έκθεσης.
Μία φορά ετησίως, περίπου ένα μήνα μετά την διασπορά των αποβλήτων για τις ανάγκες παρακολούθησης και από το ίδιο σημείο από το οποίο ελήφθη το αρχικό δείγμα της τεχνικής έκθεσης.
ΣΤ. Παρακολούθηση
Για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής της διασποράς, στα εδαφικά δείγματα που συλλέγονται σε ετήσια βάση μετρώνται εργαστηριακά και υπολογίζονται οι παρακάτω παράμετροι:
- Ηλεκτρική αγωγιμότητα
- Οργανική ουσία
- Ολικό άζωτο
- Ολικές φαινόλες
- Διαθέσιμος φώσφορος
- Ανταλλάξιμο κάλιο
- pH
Σε περίπτωση που για κάποιες παραμέτρους δεν παρατηρούνται μεταβολές μεγαλύτερες του 5% από έτος σε έτος, είναι δυνατόν οι αναλύσεις να πραγματοποιούνται ανά δύο έτη και σε περίπτωση που μετά από πενταετία μια παράμετρος δεν έχει μεταβληθεί περισσότερο από 5%, ανά τρία έτη.
Σε περίπτωση διαπίστωσης δυσμενών επιπτώσεων στο έδαφος ή στα επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα η Αδειοδοτούσα Αρχή δύναται να αναστέλλει ή να τροποποιεί την εφαρμογή της υδρολίπανσης σε επίπεδο χαρτογραφικής ενότητας».

Κατά τα λοιπά εξακολουθεί να ισχύει η υπ’ αρ. Φ.15/4187/266/2012 (Β΄ 1275) κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Καθορισμός Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ), κατά κλάδο δραστηριότητας στην Άδεια ΕγκατάστασηςΛειτουργίας, για τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 3982/2011 και κατατάσσονται στην Β κατηγορία του άρθρου 1 του Ν. 4014/2011».
Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 1 Δεκεμβρίου 2016
Οι Αναπληρωτές Υπουργοί

Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων

ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ