Υποχρεώσεις του φορέα εκμετάλλευσης
Σύμφωνα με το άρθρο 3 της ΚΥΑ 172058/2016, ορίζεται ως «φορέας εκμετάλλευσης», κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο εκμεταλλεύεται ή κατέχει εγκατάσταση ή μονάδα ή είναι κατά νόμο υπεύθυνο για τη διαχείριση και λειτουργία της εγκατάστασης ή μονάδας.
Στην ΚΥΑ αναφέρονται οι υποχρεώσεις του «φορέα εκμετάλλευσης», ώστε να εξασφαλίζεται η πρόληψη των μεγάλων ατυχημάτων και ο περιορισμός των συνεπειών τους στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον. Μεταξύ των υποχρεώσεών του, είναι η ορθή ταξινόμηση των επικίνδυνων ουσιών και μειγμάτων και η κατάταξη της εγκατάστασης ως ανώτερης ή κατώτερης βαθμίδας, η υποβολή στην αδειοδοτούσα αρχή φάκελου Κοινοποίησης, η κατάρτιση Πολιτικής Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων, η υποβολή Μελέτης Ασφάλειας (εγκατάσταση ανώτερης βαθμίδας), η κατάρτιση Εσωτερικού Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης (εγκατάσταση ανώτερης βαθμίδας), η παροχή πληροφοριών στην αδειοδοτούσα αρχή όταν συμβεί ατύχημα.
Στις γενικές υποχρεώσεις του φορέα της εκμετάλλευσης περιλαμβάνονται:
1) Ο φορέας εκμετάλλευσης υποχρεούται να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα σύμφωνα με τις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας, ιδίως του Ν. 1650/1986 όπως ισχύει, του Ν. 4014/2011, όπως ισχύει, του Ν. 3850/2010, του Ν. 3982/2011 όπως ισχύει, τις υγειονομικές διατάξεις καθώς και τις ειδικότερες διατάξεις που προβλέπονται στην ΚΥΑ 172058/2016, για την πρόληψη των μεγάλων ατυχημάτων και τον περιορισμό των συνεπειών τους στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον.
2) Ο φορέας εκμετάλλευσης υποχρεούται να αποδεικνύει κάθε στιγμή στην αρχή που είναι αρμόδια για τη διενέργεια επιθεωρήσεων ή ελέγχων (τακτικών ή εκτάκτων), ότι έχει λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα που προβλέπονται στην ΚΥΑ 172058/2016.
3) Ο φορέας εκμετάλλευσης ως υπόχρεος, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008, όπως ισχύει, συμπεριλαμβανομένων των κανονιστικών πράξεων που έχουν εκδοθεί σε εφαρμογή αυτού και ειδικότερα της υπ’ αριθ. 3017130/2798/2009 υπουργικής απόφασης (Β΄1843) και της υπ’ αριθ. 3015811/2663/2010 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄1410), για την ορθή ταξινόμηση των επικίνδυνων ουσιών και μειγμάτων και έχει περαιτέρω την ευθύνη για την κατάταξη της εγκατάστασης ως ανώτερης ή κατώτερης βαθμίδας, λαμβάνοντας υπόψη τις αντίστοιχες ποσότητες των επικίνδυνων ουσιών που υπάρχουν ή ενδέχεται να υπάρξουν στην εγκατάσταση, καθώς και για την τήρηση των απαιτήσεων που, κατά περίπτωση, προβλέπονται στην ΚΥΑ 172058/2016.
4) Ο φορέας εκμετάλλευσης υποχρεούται να υποβάλλει στην αδειοδοτούσα αρχή υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986, όπως ισχύει, με την οποία δηλώνει:
α) τις ποσότητες των επικίνδυνων ουσιών και των μειγμάτων που υπάρχουν ή μπορεί να υπάρξουν στην εγκατάσταση και περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της ΚΥΑ 172058/2016, καθώς και,
β) εάν, σύμφωνα με την ταξινόμηση που διενεργεί, η εγκατάσταση ανήκει στην ανώτερη βαθμίδα, ή στη κατώτερη βαθμίδα, προσκομίζοντας σχετική τεκμηρίωση σύμφωνα με το παράρτημα Ι της ΚΥΑ 172058/2016 (σημείο 4 των σημειώσεων). Η υπεύθυνη δήλωση συμπληρώνεται από τον φορέα εκμετάλλευσης σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος VII της ΚΥΑ 172058/2016 και υποβάλλεται μαζί με το φάκελο Κοινοποίησης.
5) Σε κάθε περίπτωση μεταβολής της ταξινόμησης των επικίνδυνων ουσιών, ο φορέας εκμετάλλευσης, ως αποκλειστικά υπεύθυνος για την ταξινόμηση σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1272/2008, όπως ισχύει, υποχρεούται να υποβάλλει στη Διεύθυνση Ενεργειακών, Βιομηχανικών και Χημικών Προϊόντων του Γενικού Χημείου του Κράτους και στην οικεία Περιφερειακή Χημική Υπηρεσία, επικαιροποιημένο κατάλογο με τη νέα ταξινόμηση.
6) Ο φορέας εκμετάλλευσης έχει την ευθύνη ως προς την ακρίβεια, πληρότητα και ορθότητα των στοιχείων και πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο φάκελο Κοινοποίησης και στη Μελέτη Ασφαλείας.
Επίσης, ο φορέας εκμετάλλευσης μιας εγκατάστασης , ανεξάρτητα αν η εγκατάσταση υπάγεται στην ανώτερη ή κατώτερη βαθμίδα:
- υποχρεούται να υποβάλλει στην αδειοδοτούσα αρχή Φάκελο Κοινοποίησης ο οποίος περιέχει τις πληροφορίες και στοιχεία που αναφέρονται στο άρθρο 6 της ΚΥΑ 172058/2016
- καταρτίζει υποχρεωτικά Έκθεση στην οποία αναφέρεται η οικεία Πολιτική Πρόληψης Μεγάλων Ατυχημάτων (ΕΠΠΜΑ) καθώς και οι όροι και οι μέθοδοι διασφάλισης της ορθής εφαρμογής της
Ο φορέας εκμετάλλευσης εγκατάστασης ανώτερης βαθμίδας, υποχρεούται να υποβάλλει στην αδειοδοτούσα αρχή, μαζί με την αίτηση για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης, ανανέωσης ή τροποποίησης της άδειας αυτής, άδειας λειτουργίας ή εκμετάλλευσης ή άλλης σχετικής έγκρισης ή βεβαίωσης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, Μελέτη Ασφαλείας με την οποία πρέπει να καταδεικνύεται ότι:
α) εφαρμόζεται ΠΠΜΑ και Σύστημα Διαχείρισης της Ασφαλείας για την υλοποίησή της,
β) έχουν προσδιορισθεί οι κίνδυνοι μεγάλου ατυχήματος και τα σενάρια πιθανών μεγάλων ατυχημάτων και έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη και τον περιορισμό των συνεπειών τους στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον,
γ) ο σχεδιασμός, η κατασκευή, η λειτουργία και η συντήρηση κάθε μονάδας, χώρου αποθήκευσης, εξοπλισμού και υποδομής που συνδέονται με τη λειτουργία της και έχουν σχέση με τους κινδύνους μεγάλου ατυχήματος εντός της εγκατάστασης, παρέχουν επαρκή αξιοπιστία και ασφάλεια,
δ) έχουν καταρτιστεί εσωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης και παρέχουν τις πληροφορίες που καθιστούν δυνατή την κατάρτιση του εξωτερικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης,
ε) εξασφαλίζεται επαρκής πληροφόρηση των αρμόδιων αρχών σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ώστε να αποφασίζουν σχετικά με τη χωροθέτηση νέων δραστηριοτήτων ή έργων κοντά σε υφιστάμενες εγκαταστάσεις,
στ) σε περίπτωση εγγύτητας της εγκατάστασης με άλλες εγκαταστάσεις που υπάγονται στις διατάξεις της παρούσας, έχει συνεκτιμηθεί δεόντως η φύση και η έκταση κινδύνου ενός συνολικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης (φαινόμενο domino).
Για κάθε εγκατάσταση ανώτερης βαθμίδας ο φορέας εκμετάλλευσης υποχρεούται:
α) να καταρτίζει εσωτερικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης με τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται μέσα στο χώρο της εγκατάστασης,
β) να παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες στην Αυτοτελή Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, ώστε αυτή να είναι σε θέση να καταρτίζει εξωτερικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Ο φορέας εκμετάλλευσης ύστερα από ένα μεγάλο ατύχημα υποχρεούται με τον πιο πρόσφορο και κατάλληλο τρόπο:
α) να ενημερώνει άμεσα την αδειοδοτούσα αρχή, την Αυτοτελή Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της οικείας Περιφέρειας, τη Δ/νση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓΠΠ, την αρμόδια Υπηρεσία της Γενικής Δ/νσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ και το Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώματος/Διεύθυνση Πυροσβεστικών Επιχειρήσεων και,
β) το συντομότερο δυνατόν και πάντως όχι πέραν των τριών (3) μηνών:
β.1) να παρέχει στις ανωτέρω αρχές πληροφορίες σχετικά με:
αα) τις συνθήκες του ατυχήματος,
αβ) τις επικίνδυνες ουσίες που ενέχονται για το ατύχημα,
αγ) τα διαθέσιμα στοιχεία για την εκτίμηση των επιπτώσεων του ατυχήματος στην ανθρώπινη υγεία, στο περιβάλλον και στα υλικά αγαθά,
αδ) τα ληφθέντα μέτρα έκτακτης ανάγκης,
β.2) να πληροφορεί τις προαναφερόμενες αρχές για τα προβλεπόμενα μέτρα σχετικά με:
αα) τον μετριασμό των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιδράσεων του ατυχήματος·
αβ) την αποφυγή επανάληψης ίδιου ατυχήματος·
γ) να επικαιροποιεί τις παρεχόμενες πληροφορίες, σε περίπτωση που διεξοδικότερη διερεύνηση αποκαλύψει πρόσθετα στοιχεία τα οποία μεταβάλλουν τις εν λόγω πληροφορίες ή τα συμπεράσματα που έχουν προκύψει.
