1. Η παράγραφος 6 του άρθρου 2 του ν. 3029/2002 (Α΄ 160)    αντικαθίσταται ως εξής:
«6. α) Οι ασφαλισμένοι άνδρες μέχρι την 31.12.1992 στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 4.500 ημερών ή 15 ετών, από τον οποίο τουλάχιστον τα 4/5 σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, δικαιούνται σύνταξης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υποπαράγραφο ΙΑ΄4 της παραγράφου ΙΑ΄ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α΄ 222)   , με τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας τους μέχρι την 31.12.2012 και του 62ου έτους από την 1.1.2013 και εφεξής.
β) Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων γυναικών μέχρι την 31.12.1992, σύμφωνα με την προηγούμενη περίπτωση και την παράγραφο 16 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010 (Α΄ 115)   , διαμορφώνεται ως εξής: αα) στο 55ο έτος της ηλικίας για όσες συμπληρώνουν τον συντάξιμο χρόνο της περίπτωσης α΄ το 2010,
ββ) στο 56ο έτος για όσες συμπληρώνουν τον συντάξιμο χρόνο το 2011, γγ) στο 57ο έτος για όσες συμπληρώνουν τον συντάξιμο χρόνο το 2012, και δδ) στο 62ο έτος από την 1.1.2013 και εφεξής.
Από τον συνολικό χρόνο ασφάλισης στον Κανονισμό Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (ΚΒΑΕ) απαιτείται η πραγματοποίηση χιλίων (1.000) τουλάχιστον ημερών εργασίας στα επαγγέλματα αυτά τα τελευταία δεκαεπτά (17) χρόνια μέχρι τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση οριζόμενου ορίου ηλικίας, σύμφωνα με τις προηγούμενες περιπτώσεις ή μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.».
2. Η παράγραφος 12 του άρθρου 15 του ν. 3232/2004 (Α΄ 48)    αντικαθίσταται ως εξής:
«12. Σε κάθε περίπτωση συνταξιοδότησης με βάση τις διατάξεις του Κανονισμού Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων ή με άλλες ειδικές διατάξεις όπου απαιτείται η πραγματοποίηση χιλίων (1.000) ή πεντακοσίων (500) ημερών ασφάλισης εντός των τελευταίων δέκα (10) ή δεκατριών (13) χρόνων πριν τη συμπλήρωση του εκάστοτε οριζόμενου ορίου ηλικίας ή μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, το χρονικό αυτό διάστημα επιμηκύνεται σε δεκαεπτά (17) έτη».

Στο άρθρο 33 του ν. 4387/2016    προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής:
«3. Ειδικά για τις περιπτώσεις του άρθρου 31, αν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μικρότερο εκείνου που προκύπτει από τον επανυπολογισμό τους, τότε αυτό προσαυξάνεται κατά το ποσό της διαφοράς και καταβάλλεται, κατά παρέκκλιση της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 14, εξ ολοκλήρου στους δικαιούχους.».

Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του ν. 3198/1955 (Α΄ 98)    αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Η καταγγελία της εργασιακής σχέσης θεωρείται έγκυρη, μόνο αν οφείλεται σε βάσιμο λόγο, κατά την έννοια του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016 (A΄ 5)   , έχει γίνει εγγράφως, έχει καταβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση και έχει καταχωρηθεί η απασχόληση του απολυόμενου στα τηρούμενα για τον ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ) μισθολόγια ή έχει ασφαλιστεί ο απολυόμενος. Σε περίπτωση αμφισβήτησης, το βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων έγκυρης καταγγελίας φέρει ο εργοδότης.».

1. Το άρθρο 652 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 652

Υποχρεώσεις του εργαζομένου

Ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει με επιμέλεια την εργασία που ανέλαβε. Ο βαθμός της επιμέλειας του εργαζομένου κρίνεται με βάση τη σύμβαση, ενόψει του είδους της ανατεθείσας εργασίας, της μόρφωσης ή των ειδικών γνώσεων που απαιτούνται για την εργασία, καθώς και των ικανοτήτων και των ιδιοτήτων του εργαζομένου που ο εργοδότης γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει.

Ο εργαζόμενος ευθύνεται για τη ζημία που προξενείται στον εργοδότη από δόλο. Σε περίπτωση πρόκλησης ζημίας στον εργοδότη από αμέλεια του εργαζομένου κατά την εκτέλεση της εργασίας, το δικαστήριο μπορεί να απαλλάξει τον εργαζόμενο από την ευθύνη, ιδίως σε περίπτωση ελαφριάς αμέλειας, ή να κατανείμει τη ζημία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, καταλογίζοντας στον εργοδότη τη ζημία που αναλογεί στον επιχειρηματικό του κίνδυνο ή που παρίσταται δυσανάλογη σε σχέση με την ωφέλεια του εργαζομένου από τη σύμβαση.».

2. Το άρθρο 679 του Αστικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 679

Παραίτηση του εργαζομένου από τα δικαιώματά του

Είναι άκυρη η συμφωνία με την οποία περιορίζονται τα δικαιώματα του εργαζομένου από τα άρθρα 656 έως 658, 659 παράγραφοι 2 έως 667, 668 εδάφια 2, 670, 674, 677 και 678 ή διευρύνεται η ευθύνη του εργαζομένου από το άρθρο 652.».

1. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του ν. 1892/1990 (Α΄ 101)    αντικαθίσταται ως εξής:
«Αν η συμφωνία αυτή δεν καταρτιστεί εγγράφως ή δεν γνωστοποιηθεί εντός οκτώ (8) ημερών από την κατάρτισή της στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του μισθωτού.».
2. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 38 του ν. 1892/1990    αντικαθίσταται ως εξής:
«Αν η συμφωνία αυτή δεν καταρτιστεί εγγράφως ή αν η συμφωνία ή η απόφαση του εργοδότη δεν γνωστοποιηθούν εντός οκτώ (8) ημερών από την κατάρτιση ή τη λήψη τους στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του μισθωτού.».

Μετά το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 10 του άρθρου 38 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85)    προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Από 1.7.2019 οι αποζημιώσεις απόλυσης των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και ο αντίστοιχος φόρος της παραγράφου 3 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167) κατατίθενται από τους εργοδότες μέσω λογαριασμού πληρωμών και μεταφέρονται αντιστοίχως και αποδίδονται από τον οικείο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών στους λογαριασμούς των δικαιούχων μισθωτών και του Δημοσίου.».

1. Από 1.7.2019 οι αποζημιώσεις και οι ασφαλιστικές εισφορές των μαθητευόμενων, σπουδαστών και φοιτητών που πραγματοποιούν πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, όπου προβλέπονται, κατατίθενται από τις επιχειρήσεις μέσω λογαριασμού πληρωμών και μεταφέρονται αντιστοίχως και αποδίδονται από τον οικείο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών
στους λογαριασμούς των ανωτέρω δικαιούχων και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης. Για τον σκοπό αυτόν, κάθε υπόχρεη επιχείρηση υπογράφει σχετική σύμβαση με πάροχο υπηρεσιών πληρωμών που επιλέγει.
2. Η μη τήρηση της υποχρέωσης της παραγράφου 1 συνεπάγεται τη διακοπή της σύμβασης μαθητείας ή πρακτικής άσκησης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, και
τον αποκλεισμό των επιχειρήσεων από τα προγράμματα μαθητείας και πρακτικής άσκησης για δύο (2) έτη.

1. Η παράγραφο 3 του άρθρου 4 του α.ν. 539/1945 (Α΄ 229)    αντικαθίσταται ως εξής:
«3. α) O εργοδότης αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ» τη χορήγηση της άδειας έως και μία (1) ώρα μετά την έναρξη πραγματοποίησής της.
β) Σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης της περίπτωσης α΄ επιβάλλονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα σε βάρος του εργοδότη κυρώσεις, σύμφωνα με το άρθρο 24 του ν. 3996/2011 (Α΄ 170)   .
γ) Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιούνται και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.».
2. Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 1.

1. Οι εργαζόμενοι έχουν πρόσβαση στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ» για την ανάκτηση δεδομένων που αφορούν την εργασιακή τους σχέση.
2. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται ο τρόπος απόκτησης της πρόσβασης, τα δεδομένα στα οποία παρέχεται πρόσβαση και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου 1.
3. Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευση της απόφασης της παραγράφου 2.

1. Όταν, κατά την εκτέλεση της εργασίας τους, οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα, κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν. 2696/1999, Α΄ 57   ), για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων, ο εργοδότης αναγγέλλει στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ» τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος.
2. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιούνται και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
3. Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 2.

1. Όταν, κατά την εκτέλεση της εργασίας τους, οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα, κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν. 2696/1999), ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής του εργοδότη, για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων, ο εργοδότης λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε τα οχήματα να είναι κατάλληλα προσαρμοσμένα και συντηρημένα προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφάλεια και η υγεία τους.

2. Ο εργοδότης εφοδιάζει με τον κατάλληλο εξοπλισμό προστασίας τους εργαζόμενους που χρησιμοποιούν μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα, ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής δικής του ή των εργαζομένων κατά την εκτέλεση της εργασίας τους για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων. Μέχρι την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 4, ως κατάλληλος εξοπλισμός προστασίας ορίζεται το προστατευτικό κράνος, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 12 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν. 2696/1999   ), πανωφόρι κατάλληλο για την προστασία του αναβάτη του μοτοποδηλάτου ή της μοτοσυκλέτας, αδιάβροχη προστασία, γάντια και ανακλαστικό γιλέκο.

3. Ο εργοδότης λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα, ώστε οι εργαζόμενοι να έχουν στην διάθεσή τους επαρκείς πληροφορίες και, όταν απαιτείται, γραπτές οδηγίες χρήσης σχετικά με τον εξοπλισμό προστασίας της παραγράφου 2.

Οι πληροφορίες και γραπτές οδηγίες πρέπει να είναι διαθέσιμες μέσα στην επιχείρηση ή εγκατάσταση και να είναι κατανοητές για τους ενδιαφερόμενους εργαζόμενους.

4. Με απόφαση των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Προστασίας του Πολίτη και Υποδομών και Μεταφορών καθορίζονται τα πιστοποιητικά και τα προβλεπόμενα λοιπά έγγραφα που οφείλει να διαθέτει ο εργοδότης, σχετικά με την ορθή συντήρηση των οχημάτων της παραγράφου 1, το είδος και οι προδιαγραφές του εξοπλισμού προστασίας της παραγράφου 2, οι προδιαγραφές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του προσαρτώμενου αποθηκευτικού χώρου στα οχήματα της παραγράφου 1, ο φορέας πιστοποίησης της ευστάθειας του οχήματος, η πρότυπη γραπτή εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου για τις δραστηριότητες της παραγράφου 1 και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.

5. Τα προβλεπόμενα στο παρόν μέτρα για την ασφάλεια και την υγεία σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγονται την οικονομική επιβάρυνση των εργαζομένων αλλά επιβαρύνουν εξ ολοκλήρου τον εργοδότη.

6. Αρμόδια όργανα για την εφαρμογή των παραγράφων 1 έως 5 είναι οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία και οι Ειδικοί Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του ΣΕΠΕ. Στους εργοδότες που παραβαίνουν τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 5, επιβάλλονται οι κυρώσεις των άρθρων 24 και 28 του ν. 3996/2011    (Α ́ 170).

7. Όταν οι εργαζόμενοι της παραγράφου 1 χρησιμοποιούν μοτοποδηλάτο ή μοτοσυκλέτα δικής τους ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής, ο εργοδότης καταβάλλει πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση χρήσης και συντήρησης του οχήματος που ισούται τουλάχιστον με το δεκαπέντε τοις εκατό (15%) του νόμιμου κατώτατου μηνιαίου μισθού ή της αντίστοιχης προκύπτουσας αναλογίας σε περίπτωση μερικής απασχόλησης. Η αποζημίωση δεν υπόκειται σε κρατήσεις ασφαλιστικών εισφορών. Η αποζημίωση καταβάλλεται από τους εργοδότες μέσω λογαριασμού πληρωμών, αποδίδεται από τον οικείο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών στους λογαριασμούς των εργαζομένων και αποτυπώνεται διακριτά στα χορηγούμενα εκκαθαριστικά σημειώματα αποδοχών.

8. Αρμόδια όργανα για την εφαρμογή της παραγράφου 7 είναι οι Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων και οι Ειδικοί Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων του ΣΕΠΕ. Στους εργοδότες που παραβαίνουν τις διατάξεις της παραγράφου 7 επιβάλλονται οι κυρώσεις των άρθρων 24 και 28 του ν. 3996/2011   .

Στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 36 του π.δ. 246/2006 (Α΄ 261) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Για την απασχόληση οδηγού, κατά τα προηγούμενα εδάφια, απαιτείται η κατάρτιση σύμβασης δανεισμού μεταξύ του οδηγού, του εργοδότη του και του ΚΤΕΛ ή του τρίτου μετόχου για ορισμένο χρονικό διάστημα.».
 

1. Στην παράγραφο 2 της υποπαραγράφου Α΄ του άρθρου 3 του ν. 3996/2011 (Α΄ 170)    προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Όταν η αίτηση του εργαζομένου αφορά αξιώσεις, για τις οποίες εφαρμόζονται οι αποσβεστικές προθεσμίες των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 6 του ν. 3198/1955 (Α΄ 98)   , από την κατάθεση της αίτησης και μέχρι τη σύνταξη του πρακτικού της παραγράφου 5, στο οποίο διατυπώνεται αιτιολογημένη άποψη του Επιθεωρητή ή αιτιολογημένη γνώμη περί της αδυναμίας διατύπωσης αιτιολογημένης άποψης, αναστέλλονται οι ανωτέρω αποσβεστικές προθεσμίες.».
2. Στην παράγραφο 4 της υποπαραγράφου Β΄ του άρθρου 3 του ν. 3996/2011    προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Όταν η αίτηση του εργαζομένου αφορά αξιώσεις, για τις οποίες εφαρμόζονται οι αποσβεστικές προθεσμίες των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 6 του ν. 3198/1955   , από την κατάθεση της αίτησης και μέχρι τη σύνταξη του πρακτικού της παραγράφου 6, στο οποίο διατυπώνεται άποψη του Επιθεωρητή επί της διαφοράς, αναστέλλονται οι ανωτέρω αποσβεστικές προθεσμίες.».
 

Η εσωτερική παράγραφος 1 του άρθρου 37 του ν. 4488/2017    (Α ́ 137) αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Εργοδότης που εκτελεί οικοδομική εργασία ή τεχνικό έργο, υποχρεούται να αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης “ΕΡΓΑΝΗ” το απασχολούμενο προσωπικό, πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 5 του ν. 4554/2018    (Α ́ 130).».

1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 24 του ν. 3996/2011    αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Για την επιβολή των παραπάνω διοικητικών κυρώσεων συνεκτιμώνται τα εξής κριτήρια: η σοβαρότητα της παράβασης, η τυχόν επαναλαμβανόμενη μη συμμόρφωση στις υποδείξεις των αρμόδιων οργάνων, οι παρόμοιες παραβάσεις για τις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις στο παρελθόν, ο βαθμός υπαιτιότητας, ο αριθμός των εργαζομένων, το μέγεθος της επιχείρησης, το καθεστώς απασχόλησης, ο αριθμός των εργαζομένων που θίγονται και η υπαγωγή της επιχείρησης σε μία από τις κατηγορίες του άρθρου 10 του ν. 3850/2010    (Α ́ 84).

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κατηγοριοποιούνται οι παραβάσεις, εξειδικεύονται τα κριτήρια, καθορίζεται η μέθοδος υπολογισμού του ύψους του προστίμου και προβλέπονται περιπτώσεις στις οποίες το ύψος του προστίμου μπορεί να αναπροσαρμόζεται.».

2. Η παράγραφος 4 του άρθρου 24 του ν. 3996/2011    αντικαθίσταται ως εξής:

«4. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προσδιορίζονται συγκεκριμένα ποσά ανά παράβαση της περίπτωσης β ́ της παραγράφου 3.».

Στο τέλος της παραγράφου 7 του άρθρου 17 του ν. 3996/2011    προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«Για τα αδικήματα που διώκονται κατ’ έγκληση και φέρεται ότι διαπράχθηκαν από υπαλλήλους του ΣΕΠΕ ή του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κατά την εκτέλεση ή με αφορμή την εκτέλεση των υπηρεσιακών τους καθηκόντων, για τον έλεγχο εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 275, 409 έως 413 και 417 έως 424 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.».

1. Στο άρθρο 28 του ν. 3996/2011    (Α ́ 170) προστίθεται παράγραφος 4 ως εξής:

«4. Εργοδότης, διευθυντής επιχείρησης, εκπρόσωπος ή οποιοσδήποτε τρίτος παρεμποδίζει την είσοδο σε υπάλληλο του ΣΕΠΕ ή του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που διενεργεί ή συμμετέχει σε έλεγχο για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας σε χώρους εργασίας, ή παρεμποδίζει ή διακόπτει με οποιοδήποτε τρόπο τη διενέργεια του ελέγχου ή αρνείται να παράσχει ή παρέχει ψευδή στοιχεία και πληροφορίες, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον εννιακοσίων (900) ευρώ ή και με τις δύο αυτές ποινές.».

2. Η παράγραφος 2 του άρθρου 8 του ν. 2336/1995    (Α ́ 189) καταργείται.

1. Αναπληρωτής εκπαιδευτικός των εκπαιδευτικών δομών του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), ανεξαρτήτως φύλου, με τέκνο έως δύο (2) ετών, δικαιούται, μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του ν. 2874/2000 (Α΄ 286)   , να κάνει χρήση μειωμένου διδακτικού ωραρίου κατά δύο (2) ώρες την εβδομάδα και να απαλλαγεί από τις πρόσθετες υπηρεσίες της παραγράφου 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985 (Α΄167). Εναλλακτικά, εφόσον δεν κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου του προηγούμενου εδαφίου, δικαιούται άδεια με αποδοχές, διάρκειας τρεισήμιση (3,5) μηνών, η οποία χορηγείται αποκλειστικά μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας.
2. Δικαίωμα λήψης της άδειας φροντίδας τέκνου της παραγράφου 1 έχει, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, και ο θετός γονέας, ανεξαρτήτως φύλου, από τον χρόνο της υιοθεσίας τέκνου που δεν έχει υπερβεί το έκτο (6ο) έτος της ηλικίας του, καθώς και ο ανάδοχος γονέας, ανεξαρτήτως φύλου, από τον χρόνο εισόδου τέκνου που δεν έχει υπερβεί το έκτο (6ο) έτος της ηλικίας του.
3. Την άδεια φροντίδας τέκνου δικαιούται κάθε γονέας αναπληρωτής εκπαιδευτικός, ανεξάρτητα από το είδος της δραστηριότητας που ασκεί ο άλλος γονέας.
4. Η άδεια χορηγείται μετά από κοινή δήλωση των γονέων προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες τους για το ποιος θα κάνει χρήση του δικαιώματος άδειας, ενώ μπορούν να συμφωνήσουν να μοιραστούν την άδεια αυτή για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, τα οποία γνωστοποιούν με την κοινή τους δήλωση. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους εργαζόμενους σχετικές βεβαιώσεις.
5. Σε περίπτωση διαζυγίου, διάστασης ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, την άδεια φροντίδας τέκνου λαμβάνει ο γονέας που έχει την επιμέλεια, εκτός και αν συμφωνήσουν διαφορετικά.
6. Η άδεια φροντίδας τέκνου θεωρείται και αμείβεται ως χρόνος διδακτικής υπηρεσίας και ως χρόνος ασφάλισης στους οικείους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης.
7. Ο χρόνος λήψης της άδειας του παρόντος δεν μπορεί να μετατεθεί για οποιονδήποτε λόγο, η διάρκειά του δεν μπορεί να παραταθεί και λήγει, σε κάθε περίπτωση, με τη λήξη της εργασιακής σχέσης του εκπαιδευτικού.

Το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 67 του ν. 3518/2006 (Α΄ 272)    αντικαθίσταται ως εξής:
«4. α) Για την κάλυψη των αναγκών των εκπαιδευτικών μονάδων σε έκτακτο προσωπικό, συμπεριλαμβανομένων της Σχολής Επαγγελματικής Κατάρτισης ΑμΕΑ Αθηνών και του Εκπαιδευτικού Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης Εφήβων και Νέων με Ειδικές Ανάγκες (Ε.Κ.Ε.Κ. ΑμΕΑ) Θεσσαλονίκης, ο ΟΑΕΔ δύναται να προσλαμβάνει, εκτός των ωρομισθίων της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του ν. 2336/1995 (Α΄ 189)   , προσωρινούς αναπληρωτές εκπαιδευτικούς πλήρους και μειωμένου ωραρίου, από τους ίδιους πίνακες που θα καταρτίζονται για τον σκοπό αυτόν.
Το ωράριο διδασκαλίας των αναπληρωτών πλήρους ωραρίου ορίζεται ίδιο με αυτό του πρωτοδιόριστου εκπαιδευτικού.
Το ωράριο διδασκαλίας των αναπληρωτών μειωμένου ωραρίου ορίζεται από εννέα (9) έως δεκαπέντε (15) ώρες την εβδομάδα.».

Στο άρθρο 8 του ν. 1545/1985 (Α΄ 91) προστίθεται παράγραφος 4 ως εξής:
«4. Οι εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που εντάσσονται στο πρόγραμμα επιχορήγησης της παραγράφου 2, εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 1 του άρθρου 39 του ν. 3986/2011 (Α΄152)   , για όσο χρόνο απασχολούνται στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος επιχορήγησης.».
 

Η παράγραφος 1 του άρθρου 10 του ν. 1545/1985 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Ο ΟΑΕΔ μπορεί να καταβάλει στους μαθητές των εκπαιδευτικών του μονάδων μαθητείας επίδομα, το οποίο χορηγείται για κάθε μέρα εκπαίδευσης στη μονάδα της πρακτικής εξάσκησης του μαθητή σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού ή του δημόσιου τομέα, όπως αυτός ορίζεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 (Α΄ 46).».

1. Το άρθρο 2 του ν. 2643/1998 (Α΄ 220)    αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 2
Προστασία σε φορείς του ιδιωτικού και ευρύτερου δημόσιου τομέα
1. Α) Επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις, ελληνικές ή ξένες, που λειτουργούν στην Ελλάδα με οποιαδήποτε μορφή, καθώς και οι θυγατρικές τους εταιρείες, εφόσον απασχολούν προσωπικό πάνω από πενήντα (50) άτομα, υποχρεούνται να προσλαμβάνουν προστατευόμενα πρόσωπα του προηγούμενου άρθρου, σε ποσοστό οκτώ τοις εκατό (8%) επί του συνόλου του προσωπικού της επιχείρησης ή της εκμετάλλευσης. Εξαιρούνται από την υποχρέωση αυτή, οι επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που εμφανίζουν στους ισολογισμούς τους αρνητικό αποτέλεσμα (ζημία) στις δύο (2) αμέσως προηγούμενες από το έτος προκήρυξης χρήσεις. Το ποσοστό αυτό κατανέμεται στις προστατευόμενες κατηγορίες προσώπων του άρθρου 1 με την ακόλουθη σειρά προτεραιότητας:
α) Ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) στα πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
β) Ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) στα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου
1 του άρθρου 1.
γ) Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) στα πρόσωπα της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
δ) Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) στα πρόσωπα του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1
του άρθρου 1.
ε) Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) στα πρόσωπα της περίπτωσης δ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
Από τον αριθμό των προσώπων που προκύπτει ότι, υποχρεούται να προσλάβει η επιχείρηση ή εκμετάλλευση με βάση τα ανωτέρω επιμέρους ποσοστά, αφαιρούνται κατά κατηγορία προστασίας τα πρόσωπα που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στον παρόντα νόμο κι έχουν προσληφθεί οικειοθελώς από την επιχείρηση ή εκμετάλλευση.
Β) Οι φορείς του δημόσιου τομέα που αναφέρονται στην παράγραφο 13, με την εξαίρεση των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) που προσλαμβάνουν προσωπικό μέσω του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) και όσων εμφανίζουν στους ισολογισμούς τους αρνητικό αποτέλεσμα (ζημία) στις δύο (2) αμέσως προηγούμενες από το έτος προκήρυξης χρήσεις, κι εφόσον απασχολούν προσωπικό πάνω από πενήντα (50) άτομα, υποχρεούνται να προσλαμβάνουν προστατευόμενα πρόσωπα του προηγούμενου άρθρου σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%), το οποίο κατανέμεται στις προστατευόμενες κατηγορίες προσώπων του άρθρου 1 με την ακόλουθη σειρά προτεραιότητας:
α) Ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) στα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου
1 του άρθρου 1.
β) Ποσοστό δύο τοις εκατό (2%), στα πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 που είναι πολύτεκνοι γονείς με τέσσερα (4) ζώντα τέκνα και άνω, τέκνα πολύτεκνης οικογένειας και επιζών ή άγαμος γονέας τριών ανήλικων τέκνων, καθώς και ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) στα πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 που είναι τρίτεκνοι γονείς με τρία (3) ζώντα τέκνα και τέκνα τρίτεκνης οικογένειας.
γ) Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) στα πρόσωπα της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
δ) Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) στα πρόσωπα του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
ε) Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) στα πρόσωπα της περίπτωσης δ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
2. Για τον υπολογισμό των ποσοστών της παραγράφου 1
στο προσωπικό της υπόχρεης επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή φορέα συνυπολογίζονται:
α) Οι υπάλληλοι και οι εργατοτεχνίτες που υπηρετούν σε αυτήν, ανεξάρτητα από τον τύπο και τη μορφή της σύμβασής τους. Δεν συνυπολογίζονται εκείνοι που προσλαμβάνονται για χρονικό διάστημα μικρότερο του ενός (1) έτους.
β) Τα πρόσωπα που τοποθετήθηκαν αναγκαστικά σε κάθε υπόχρεη επιχείρηση με τον ν. 1648/1986 (Α΄147)    ή με οποιαδήποτε προηγούμενη προστατευτική διάταξη ή με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Δεν συνυπολογίζονται τοποθετήσεις προσώπων που υπάγονται στο άρθρο 1, εφόσον γίνονται οικειοθελώς από την επιχείρηση. Τυχόν κλάσμα που προκύπτει κατά τον υπολογισμό του αριθμού αυτών που προσλαμβάνονται, αν υπερβαίνει τη μισή μονάδα, υπολογίζεται ως ακέραιη μονάδα.
3. Σε επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις ή φορείς που διατηρούν υποκαταστήματα ή εκμεταλλεύσεις σε περισσότερες από μία περιφερειακές ενότητες, για τον υπολογισμό του αριθμού των προστατευόμενων προσώπων που τοποθετούνται υποχρεωτικά, λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του προσωπικού που υπηρετεί στην έδρα και τα υποκαταστήματα ή τις εκμεταλλεύσεις της επιχείρησης ή του φορέα. Στην περίπτωση αυτή, ο υπολογισμός εκείνων που τοποθετούνται, γίνεται χωριστά
για τα υποκαταστήματα ή τις εκμεταλλεύσεις που λειτουργούν σε κάθε περιφερειακή ενότητα ανάλογα με το απασχολούμενο σε αυτές προσωπικό. Η υποχρέωση της επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή του φορέα να προσλαμβάνει τα πρόσωπα που αναφέρονται στο άρθρο 1 έχει εκπληρωθεί, όταν, πανελλαδικά, έχει τοποθετηθεί στην επιχείρηση, εκμετάλλευση ή τον φορέα ο αριθμός προσώπων που αναλογεί στο συνολικό προβλεπόμενο ποσοστό της παραγράφου 1.
4. Η αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ (περιφερειακή διεύθυνση ή ΚΠΑ2) καταρτίζει την προκήρυξη η οποία περιλαμβάνει το σύνολο των θέσεων εργασίας των φορέων της παραγράφου 1 που θα καλυφθούν από προστατευόμενα πρόσωπα, κατά περιφερειακή ενότητα, φορέα, κατηγορία προστασίας, κλάδο και ειδικότητα, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 6. Η προκήρυξη εγκρίνεται από την Κεντρική Επιτροπή Εποπτείας και Συντονισμού Εφαρμογής του ν. 2643/1998    και κοινοποιείται από τον περιφερειακό διευθυντή ή τον προϊστάμενο του ΚΠΑ2 στην οικεία Επιτροπή του άρθρου 9. Η προκήρυξη αναρτάται στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Δελτίο τύπου σχετικά με τη δημοσίευση της προκήρυξης αναρτάται στην ιστοσελίδα και αποστέλλεται στον ημερήσιο τύπο.
5. α) Οι ενδιαφερόμενοι να προσληφθούν στις προκηρυσσόμενες θέσεις εργασίας ιδιωτικών επιχειρήσεων, εκμεταλλεύσεων και φορέων της παραγράφου 1, υποβάλλουν ηλεκτρονικά ειδική αίτηση - υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δηλώνουν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για τη μοριοδότησή τους, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4, καθώς και τις συγκεκριμένες θέσεις της προκήρυξης, στις οποίες επιθυμούν να τοποθετηθούν κατά σειρά προτίμησης.
β) Οι υποψήφιοι έχουν δικαίωμα επιλογής θέσεων από μία (1) κατηγορία προστασίας. Αν ένας υποψήφιος ανήκει σε περισσότερες από μία (1) κατηγορίες προστασίας, επιλέγει μία κατηγορία προστασίας ως κύρια, βάσει της οποίας δηλώνει τις θέσεις που επιθυμεί. Η σώρευση στην αίτηση - υπεύθυνη δήλωση θέσεων από διαφορετικές κατηγορίες προστασίας, συνεπάγεται αυτοδικαίως τον αποκλεισμό του υποψηφίου από τη διαδικασία.
γ) Οι αιτήσεις - υπεύθυνες δηλώσεις των υποψηφίων υποβάλλονται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία, η οποία αρχίζει από την επομένη της ανάρτησης της προκήρυξης στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ, δεν μπορεί να είναι μικρότερη των τριάντα (30) ημερών και καθορίζεται με την απόφαση της παραγράφου 7. Ανάκληση, τροποποίηση ή συμπλήρωση της αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης δεν επιτρέπεται μετά το πέρας της αποκλειστικής προθεσμίας υποβολής της.
Η δήλωση ανακριβών στοιχείων στην αίτηση - υπεύθυνη δήλωση συνεπάγεται την απώλεια της προστασίας του παρόντος νόμου.
δ) Οι ενδιαφερόμενοι έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης σε τρεις (3) κατ’ ανώτατο όριο υπηρεσίες του ΟΑΕΔ (περιφερειακή διεύθυνση ή ΚΠΑ2) που έχουν προβεί σε προκήρυξη, κατ’ επιλογήν τους.
ε) Η πλήρωση των θέσεων γίνεται με βάση ξεχωριστούς πίνακες ανά κατηγορία προστασίας σύμφωνα με τον αριθμό των μορίων που συγκεντρώνουν τα προστατευόμενα πρόσωπα σε συνδυασμό και με τη σειρά
προτίμησης που έχουν αναγράψει οι υποψήφιοι στη
δήλωσή τους.
6. α) Οι ενδιαφερόμενοι να προσληφθούν στις προκηρυσσόμενες θέσεις εργασίας ιδιωτικών επιχειρήσεων, εκμεταλλεύσεων και φορέων της παραγράφου 1, υποβάλλουν στην οικεία Επιτροπή του άρθρου 9 τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, με τα οποία τεκμηριώνεται η ακρίβεια των δηλούμενων στην αίτηση - υπεύθυνη δήλωση στοιχείων, τα οποία θα πρέπει να έχουν εκδοθεί και συνταχθεί μέχρι την λήξη της προθεσμίας υποβολής της αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης και όχι πέραν αυτής, εκτός αυτών που προσδιορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ότι επιτρέπεται να εκδοθούν και μετά τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας. Για την υποβολή των δικαιολογητικών του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται η παράγραφος 4 του άρθρου 10 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α΄45).
β) Η υποβολή των δικαιολογητικών της περίπτωσης α΄ γίνεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας, η οποία αρχίζει από την επομένη της ανάρτησης της προκήρυξης στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ, δεν μπορεί να είναι μικρότερη των τριάντα πέντε (35) ημερών και καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η εκπρόθεσμη υποβολή των δικαιολογητικών καθιστά απαράδεκτη την αίτηση. 
γ) Μετά την εξέταση των αιτήσεων και δικαιολογητικών από κάθε αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ, συντάσσεται ο προσωρινός πίνακας μοριοδότησης που περιλαμβάνει:
αα) Αριθμό προστατευομένων αντίστοιχο προς τις προκηρυσσόμενες θέσεις του άρθρου 2 κατά κατηγορία προστασίας.
ββ) Βαθμολογία όλων των αιτούντων την προστασία του παρόντος νόμου, των οποίων οι αιτήσεις δεν έχουν απορριφθεί (έγκυρες αιτήσεις) με φθίνουσα σειρά μορίων (επιλαχόντες).
γγ) Τα ονόματα των υποψηφίων, με αλφαβητική σειρά, των οποίων οι αιτήσεις έχουν απορριφθεί και αναφορά των λόγων απόρριψης ανά αίτηση.
Ο προσωρινός πίνακας αναρτάται στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΑΕΔ και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Δελτίο τύπου σχετικά με τη δημοσίευση του πίνακα αναρτάται στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ και αποστέλλεται στον ημερήσιο τύπο.
δ) Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν ενστάσεις κατά του προσωρινού πίνακα μοριοδότησης, ενώπιον της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΑΕΔ, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών, η οποία αρχίζει από την επομένη της ανάρτησης του πίνακα.
ε) Η αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ, μετά την εξέταση των ενστάσεων, ανασυντάσσει, εάν απαιτείται, τον προσωρινό πίνακα μοριοδότησης και καταρτίζει τον οριστικό πίνακα μοριοδότησης, ο οποίος περιλαμβάνει:
αα) Αριθμό προστατευομένων αντίστοιχο προς τις προκηρυσσόμενες θέσεις του άρθρου 2 κατά κατηγορία προστασίας.
ββ) Βαθμολογία όλων των αιτούντων την προστασία του παρόντος νόμου, των οποίων οι αιτήσεις δεν έχουν απορριφθεί (έγκυρες αιτήσεις) με φθίνουσα σειρά μορίων (επιλαχόντες).
γγ) Τα ονόματα των υποψηφίων, με αλφαβητική σειρά, των οποίων οι αιτήσεις έχουν απορριφθεί και αναφορά των λόγων απόρριψης ανά αίτηση.
Ο οριστικός πίνακας αναρτάται στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΑΕΔ και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Δελτίο τύπου σχετικά με τη δημοσίευση του πίνακα αναρτάται στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ και αποστέλλεται στον ημερήσιο τύπο. Ο οριστικός πίνακας ισχύει μέχρι την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 7 για νέα προκήρυξη. Κάθε αντικατάσταση τοποθετηθέντος, είτε ύστερα από αίτηση του εργοδότη είτε ύστερα από ανάκληση τοποθέτησης με αίτηση του προστατευομένου, γίνεται από τον πίνακα των επιλαχόντων.
7. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται ο τύπος της ειδικής αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης που υποβάλλουν τα προστατευόμενα πρόσωπα, τα ειδικότερα στοιχεία που πρέπει να περιέχει η αίτηση - υπεύθυνη δήλωση, τα δικαιολογητικά που κατατίθενται από τους υποψηφίους, ο τρόπος υποβολής των δικαιολογητικών, ο τρόπος και η διαδικασία επεξεργασίας των αιτήσεων και κατάρτισης των πινάκων μοριοδότησης και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
8. Οι Επιτροπές του άρθρου 9 τοποθετούν με απόφασή τους τα προστατευόμενα πρόσωπα στις θέσεις εργασίας ιδιωτικών επιχειρήσεων, εκμεταλλεύσεων και φορέων της παραγράφου 1, εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την αποστολή σε αυτές του οριστικού πίνακα μοριοδότησης. Η αδικαιολόγητη μη τήρηση της αποκλειστικής προθεσμίας συνιστά πειθαρχικό αδίκημα των αρμόδιων για την τοποθέτηση υπαλλήλων. Ο πίνακας τοποθετήσεων γνωστοποιείται στους ενδιαφερομένους με τον ίδιο τρόπο κατά τον οποίο δημοσιοποιούνται οι πίνακες μοριοδότησης (προσωρινός και οριστικός).
9. Ο αρμόδιος περιφερειακός διευθυντής του ΟΑΕΔ, με απόφασή του, ύστερα από σύμφωνη γνώμη της οικείας Επιτροπής του άρθρου 9, μπορεί να απαλλάσσει από την υποχρέωση πρόσληψης ή να περιορίζει το ποσοστό υποχρεωτικής πρόσληψης σε επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις ή φορείς που έχουν ουσιαστικά αναστείλει τις εργασίες τους ή δεν μπορούν να συνεχίσουν επωφελώς τη λειτουργία τους. Με την ίδια διαδικασία μπορεί να επιτρέπεται στις παραπάνω επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις ή φορείς να απολύουν όλους ή ορισμένους από τους προστατευόμενους, που έχουν τοποθετηθεί σε αυτές αναγκαστικά με οποιονδήποτε νόμο καταγγέλλοντας τη σύμβαση εργασίας τους. Για την έκδοση της παραπάνω απόφασης, η ενδιαφερόμενη επιχείρηση υποβάλλει στον αρμόδιο περιφερειακό διευθυντή του ΟΑΕΔ σχετική αίτηση που συνοδεύεται από όλα τα απαραίτητα για την υποστήριξή της στοιχεία.
Αν ο περιφερειακός διευθυντής αποφασίσει τη μείωση του ποσοστού υποχρεωτικής πρόσληψης ή επιτρέψει την απόλυση ορισμένου αριθμού προστατευομένων, με την απόφασή του ορίζει, κατά περίπτωση, το ποσοστό της μείωσης ή τον συγκεκριμένο αριθμό απολυομένων και
τα κριτήρια για την επιλογή των προσώπων που απολύονται. Τέτοια κριτήρια είναι ο χρόνος πρόσληψης του απολυομένου, η οικονομική ή η οικογενειακή του κατάσταση, η ηλικία του και ο βαθμός τυχόν αναπηρίας του. Κατά των αποφάσεων αυτών του περιφερειακού διευθυντή του ΟΑΕΔ χωρεί προσφυγή ενώπιον της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής του άρθρου 10, η οποία ασκείται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης. Δικαίωμα προσφυγής έχουν οι ανωτέρω εργοδότες, τα προστατευόμενα πρόσωπα και κάθε τρίτος που έχει έννομο συμφέρον.
10. Οι οργανισμοί κοινής ωφέλειας, οι τράπεζες και οι φορείς του δημόσιου τομέα που αναφέρονται στην παράγραφο 13, υποχρεούνται, πέρα από τα προστατευόμενα πρόσωπα που οι φορείς αυτοί προσλαμβάνουν σύμφωνα με την παράγραφο 1, να προσλαμβάνουν:
α) Στο ογδόντα τοις εκατό (80%) των κενών θέσεων τηλεφωνητών οικιακών τηλεφωνικών κέντρων, τυφλούς πτυχιούχους των σχολών εκπαίδευσης τυφλών τηλεφωνητών, που εποπτεύονται από τα Υπουργεία Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Υγείας. Τυχόν κλάσμα που προκύπτει κατά τον υπολογισμό του αριθμού των θέσεων, εάν υπερβαίνει τη μισή μονάδα, υπολογίζεται ως ακέραιη μονάδα.
β) Στο ένα πέμπτο (1/5) των κενών θέσεων κλητήρων, νυχτοφυλάκων, καθαριστών-καθαριστριών, θυρωρών, κηπουρών και τραπεζοκόμων, θύματα πολέμου, αναπήρους πολεμικής ή ειρηνικής περιόδου και αναπήρους πολέμου άμαχου πληθυσμού και αναπήρους του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 ή τέκνα των αναπήρων πολέμου ή της Εθνικής Αντίστασης ή θανόντων αναπήρων πολέμου ή της Εθνικής Αντίστασης, εφόσον κατοικούν στην περιφέρεια όπου προσλαμβάνονται και είναι σε θέση να εκτελέσουν την εργασία που τους ανατίθεται.
11. Οι φορείς του δημόσιου τομέα που αναφέρονται στην παράγραφο 13 υποχρεούνται να προσλαμβάνουν ως δικηγόρους προστατευόμενα πρόσωπα του άρθρου 1, σε ποσοστό οκτώ τοις εκατό (8%) επί του συνολικού αριθμού των δικηγόρων που απασχολούνται στη νομική τους υπηρεσία. Η κατανομή του ποσοστού αυτού στις κατηγορίες των προστατευόμενων προσώπων γίνεται σύμφωνα με την παράγραφο 1.
12. Ως κατώτατο όριο ηλικίας για την τοποθέτηση ή πρόσληψη ορίζεται το εικοστό πρώτο (21ο) έτος. Για τον
υπολογισμό του ορίου αυτού, ως ημέρα γέννησης θεωρείται η 1η Ιανουαρίου του έτους γέννησης.
13. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1Β, οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται στους ακόλουθους φορείς του δημόσιου τομέα:
α) Στις δημόσιες επιχειρήσεις και στους δημόσιους οργανισμούς.
β) Στα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που ανήκουν στο κράτος ή επιχορηγούνται τακτικώς, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, από κρατικούς πόρους κατά πενήντα τοις εκατό (50%) τουλάχιστον του ετήσιου προϋπολογισμού τους ή στα οποία το κράτος κατέχει το πενήντα ένα τοις εκατό (51%) τουλάχιστον του μετοχικού τους κεφαλαίου.
γ) Στα νομικά πρόσωπα τα οποία είτε ανήκουν στα νομικά πρόσωπα που αναφέρονται στις περιπτώσεις α΄ και β΄ ή στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης κάθε βαθμίδας ή στην ΚΕΔΚΕ ή στις τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων είτε επιχορηγούνται από τους φορείς αυτούς, τακτικώς κατά πενήντα τοις εκατό (50%) τουλάχιστον του ετήσιου προϋπολογισμού τους, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις ή τα οικεία καταστατικά, είτε έχουν μετοχικό κεφάλαιο, το πενήντα ένα τοις εκατό (51%) τουλάχιστον του οποίου κατέχουν οι παραπάνω φορείς.».
2. Οποιαδήποτε αναφορά στις διατάξεις του ν. 2643/1998    στους φορείς της παραγράφου 8 του άρθρου 2 του νόμου αυτού, νοείται ως αναφορά στους φορείς της παραγράφου 13 του άρθρου 2, όπως αντικαθίσταται με την παράγραφο 1 του παρόντος.
3. Το πρώτο, δεύτερο και τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1 και οι παράγραφοι 4, 5, 6 και 7 του άρθρου 11 του ν. 3227/2004 (Α΄ 31)    καταργούνται.

1. Το άρθρο 3 του ν. 2643/1998    αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 3
Διορισμός ή πρόσληψη προστατευομένων σε δημόσιες υπηρεσίες, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. και Ν.Π.Ι.Δ.
1. Οι δημόσιες υπηρεσίες, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και των δύο βαθμών και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) που προσλαμβάνουν προσωπικό μέσω του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), υποχρεούνται να διορίζουν ή να προσλαμβάνουν πρόσωπα προστατευόμενα σύμφωνα με το άρθρο 1, χωρίς διαγωνισμό ή επιλογή, σε εγκεκριμένες θέσεις που αντιστοιχούν στο πέντε τοις εκατό (5%) του συνόλου των προς προκήρυξη θέσεων του οικείου φορέα. Προς τούτο ο οικείος φορέας, πριν αποστείλει στο Α.Σ.Ε.Π. το αίτημά του για προκήρυξη θέσεων ή πριν εκδώσει την προκήρυξη, αν την εκδίδει ο ίδιος, αποστέλλει το σύνολο των θέσεων που θα προκηρυχθούν κατά κατηγορία και κλάδο ή ειδικότητα και κατά περιφέρεια και περιφερειακή ενότητα στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προκειμένου να εκδοθεί η απόφαση της παρούσας παραγράφου. Τυχόν κλάσμα που προκύπτει κατά τον υπολογισμό του αριθμού των θέσεων, εάν ισούται ή υπερβαίνει τη μισή μονάδα, υπολογίζεται ως ακέραιη μονάδα. Ο αριθμός των θέσεων που αντιστοιχεί στο παραπάνω ποσοστό κατανέμεται στις προστατευόμενες κατηγορίες προσώπων του άρθρου 1, με την ακόλουθη σειρά προτεραιότητας:
α) Αναλογία 3/8 στα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
β) Αναλογία 2/8, σε εκείνα τα πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 που είναι πολύτεκνοι γονείς με τέσσερα (4) ζώντα τέκνα και άνω, ένα (1) από τα τέκνα πολύτεκνης οικογένειας και επιζών ή άγαμος γονέας τριών (3) ανηλίκων τέκνων.
γ) Αναλογία 1/8 στα πρόσωπα της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
δ) Αναλογία 1/8 στα πρόσωπα του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
ε) Αναλογία 1/8 στα πρόσωπα της περίπτωσης δ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
Στο παραπάνω ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) προστίθεται ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) του συνόλου των προς προκήρυξη θέσεων του οικείου φορέα, στο οποίο (2%) υπάγονται αποκλειστικά τα υπόλοιπα πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ο αριθμός των θέσεων των προστατευομένων που έχει προκύψει κατά τα ανωτέρω, κατανέμεται κατά περιφέρεια και περιφερειακή ενότητα, φορέα, κατηγορία προστασίας, κλάδο και ειδικότητα. Με βάση την ίδια απόφαση οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ προβαίνουν στις οικείες ειδικές προκηρύξεις.
2. Η αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ (περιφερειακή διεύθυνση ή ΚΠΑ2) καταρτίζει την οικεία προκήρυξη, η οποία περιλαμβάνει το σύνολο των θέσεων εργασίας των φορέων της παραγράφου 1 που θα καλυφθούν από προστατευομένους του παρόντος νόμου, κατά περιφερειακή ενότητα, φορέα, κατηγορία προστασίας, κλάδο και ειδικότητα. Η προκήρυξη κοινοποιείται από τον περιφερειακό διευθυντή ή τον προϊστάμενο του ΚΠΑ2 στην οικεία Επιτροπή του άρθρου 9. Η προκήρυξη αναρτάται στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Δελτίο τύπου σχετικά με τη δημοσίευση της προκήρυξης αναρτάται στην ιστοσελίδα και αποστέλλεται στον ημερήσιο τύπο.
3. α) Η πλήρωση των θέσεων γίνεται με βάση ξεχωριστούς πίνακες ανά κατηγορία προστασίας κατά τα ανωτέρω, σύμφωνα με τον αριθμό των μορίων που συγκεντρώνουν τα προστατευόμενα πρόσωπα, τις ειδικότερες προϋποθέσεις που ορίζονται στην κάθε προκήρυξη του Α.Σ.Ε.Π. σε συνδυασμό και με τη σειρά προτίμησης που έχουν αναγράψει οι υποψήφιοι στη δήλωσή τους.
β) Εάν μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας σύνταξης του οριστικού πίνακα της περίπτωσης ε΄ της παραγράφου 5 εξακολουθούν να υφίστανται κενές θέσεις βάσει της εκδοθείσας προκήρυξης, αυτές καλύπτονται αποκλειστικά από τα πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της παραφράφου 1 του άρθρου 1 που είναι πολύτεκνοι γονείς με τέσσερα (4) ζώντα τέκνα και άνω ή τέκνα πολύτεκνης οικογένειας. Τα παραπάνω πρόσωπα, τα οποία δεν εμφανίζονται ως επιτυχόντες στον οριστικό πίνακα, και εφόσον η αίτησή τους έχει κριθεί ως έγκυρη από την αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ, καλούνται με πρόσκληση του Οργανισμού να δηλώσουν, κατά σειρά προτίμησης, τις θέσεις οι οποίες έχουν παραμείνει κενές και για τις οποίες κατέχουν τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα. Εάν μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξακολουθούν να υφίστανται κενές θέσεις, αυτές αποδεσμεύονται και αποδίδονται στους φορείς από τους οποίους έχουν παρακρατηθεί.
4. α) Οι υποψήφιοι για διορισμό ή πρόσληψη στις θέσεις της προκήρυξης θέσεων εργασίας των φορέων της παραγράφου 1, υποβάλλουν ηλεκτρονικά ειδική αίτηση - υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δηλώνουν όλα τα
στοιχεία που απαιτούνται για την μοριοδότησή τους, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4, καθώς και τις συγκεκριμένες θέσεις της προκήρυξης στις οποίες επιθυμούν να διοριστούν κατά σειρά προτίμησης.
β) Οι υποψήφιοι έχουν δικαίωμα επιλογής θέσεων από μία (1) κατηγορία προστασίας. Αν ένας υποψήφιος ανήκει σε περισσότερες από μία (1) κατηγορίες προστασίας, επιλέγει μία κατηγορία προστασίας ως κύρια, βάσει της οποίας δηλώνει τις θέσεις που επιθυμεί. Η σώρευση στην αίτηση - υπεύθυνη δήλωση θέσεων από διαφορετικές κατηγορίες προστασίας, συνεπάγεται αυτοδικαίως τον αποκλεισμό του υποψηφίου από τη διαδικασία. 
γ) Οι αιτήσεις - υπεύθυνες δηλώσεις των υποψηφίων υποβάλλονται στις επιτροπές του άρθρου 9 μέσα σε αποκλειστική προθεσμία, η οποία αρχίζει από την επομένη της ανάρτησης της προκήρυξης στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ, δεν μπορεί να είναι μικρότερη των τριάντα (30) ημερών και καθορίζεται με την απόφαση της παραγράφου 6. Ανάκληση, τροποποίηση ή συμπλήρωση της αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης δεν επιτρέπεται μετά το πέρας της αποκλειστικής προθεσμίας υποβολής της. Η δήλωση ανακριβών στοιχείων στην αίτηση - υπεύθυνη δήλωση συνεπάγεται την απώλεια της προστασίας του παρόντος νόμου.
δ) Οι ενδιαφερόμενοι έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης υπεύθυνης δήλωσης σε μία (1) υπηρεσία του ΟΑΕΔ (περιφερειακή διεύθυνση ή ΚΠΑ2) που έχει προβεί σε προκήρυξη, κατ’ επιλογή τους.
5. α) Οι ενδιαφερόμενοι να προσληφθούν στις προκηρυσσόμενες θέσεις, υποβάλλουν στην οικεία επιτροπή του άρθρου 9 τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, με τα οποία τεκμηριώνεται η ακρίβεια των δηλούμενων στην αίτηση - υπεύθυνη δήλωση στοιχείων, τα οποία θα πρέπει να έχουν εκδοθεί και συνταχθεί μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης και όχι πέραν αυτής, εκτός αυτών που προσδιορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ότι επιτρέπεται να εκδοθούν και μετά τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας. Για την υποβολή των δικαιολογητικών του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται η παράγραφος 4 του άρθρου 10 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999).
β) Η υποβολή των δικαιολογητικών της περίπτωσης α΄ γίνεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας, η οποία αρχίζει από την επομένη της ανάρτησης της προκήρυξης στο κατάστημα της αρμόδιας υπηρεσίας και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ, δεν μπορεί να είναι μικρότερη των τριάντα πέντε (35) ημερών και καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η εκπρόθεσμη υποβολή των δικαιολογητικών καθιστά απαράδεκτη την αίτηση.
γ) Μετά την εξέταση των αιτήσεων και δικαιολογητικών από κάθε αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ, συντάσσεται ο προσωρινός πίνακας μοριοδότησης που περιλαμβάνει:
αα) Αριθμό προστατευομένων αντίστοιχο προς τις προκηρυσσόμενες θέσεις του άρθρου 3 κατά κατηγορία προστασίας.
ββ) Βαθμολογία όλων των αιτούντων την προστασία του παρόντος νόμου, των οποίων οι αιτήσεις δεν έχουν απορριφθεί (έγκυρες αιτήσεις) με φθίνουσα σειρά μορίων (επιλαχόντες).
γγ) Τα ονόματα των υποψηφίων, με αλφαβητική σειρά, των οποίων οι αιτήσεις έχουν απορριφθεί και αναφορά των λόγων απόρριψης ανά αίτηση.
Ο προσωρινός πίνακας αναρτάται στο κατάστημα της αρμόδιας Υπηρεσίας του ΟΑΕΔ και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Δελτίο τύπου σχετικά με τη δημοσίευση του πίνακα αναρτάται στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ και αποστέλλεται στον ημερήσιο τύπο.
δ) Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν ενστάσεις κατά του προσωρινού πίνακα μοριοδότησης, ενώπιον της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΑΕΔ, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών, η οποία αρχίζει από την επομένη της ανάρτησης του πίνακα.
ε) Η αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ, μετά την εξέταση των ενστάσεων, ανασυντάσσει, εάν απαιτείται, τον προσωρινό πίνακα μοριοδότησης και καταρτίζει τον οριστικό πίνακα μοριοδότησης ο οποίος περιλαμβάνει:
αα) Αριθμό προστατευομένων αντίστοιχο προς τις προκηρυσσόμενες θέσεις του άρθρου 3 κατά κατηγορία προστασίας.
ββ) Βαθμολογία όλων των αιτούντων την προστασία του παρόντος νόμου, των οποίων οι αιτήσεις δεν έχουν απορριφθεί (έγκυρες αιτήσεις) με φθίνουσα σειρά μορίων (επιλαχόντες).
γγ) Τα ονόματα των υποψηφίων, με αλφαβητική σειρά, των οποίων οι αιτήσεις έχουν απορριφθεί και αναφορά των λόγων απόρριψης ανά αίτηση.
Ο οριστικός πίνακας αναρτάται στο κατάστημα της αρμόδιας Υπηρεσίας του ΟΑΕΔ και στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Δελτίο τύπου σχετικά με τη δημοσίευση του πίνακα αναρτάται στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ και αποστέλλεται στον ημερήσιο τύπο.
Ο οριστικός πίνακας ισχύει μέχρι την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 6 για νέα προκήρυξη. Κάθε αντικατάσταση τοποθετηθέντος είτε ύστερα από αίτηση του εργοδότη είτε ύστερα από ανάκληση τοποθέτησης με αίτηση του προστατευομένου, γίνεται από τον πίνακα των επιλαχόντων.
6. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται επίσης ο τύπος της ειδικής αίτησης - υπεύθυνης δήλωσης που υποβάλλουν τα προστατευόμενα πρόσωπα, τα ειδικότερα στοιχεία που πρέπει να περιέχει η αίτηση - υπεύθυνη δήλωση, τα δικαιολογητικά που κατατίθενται από τους υποψηφίους, ο τρόπος υποβολής των δικαιολογητικών, ο τρόπος και η διαδικασία επεξεργασίας των αιτήσεων και κατάρτισης των πινάκων μοριοδότησης και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
7. Οι Επιτροπές του άρθρου 9 τοποθετούν με απόφασή τους τα προστατευόμενα πρόσωπα στους φορείς της παραγράφου 1 εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την αποστολή σε αυτές του οριστικού πίνακα μοριοδότησης. Η αδικαιολόγητη μη τήρηση της αποκλειστικής προθεσμίας συνιστά πειθαρχικό αδίκημα των αρμόδιων για την τοποθέτηση υπαλλήλων. Ο πίνακας τοποθετήσεων γνωστοποιείται στους ενδιαφερομένους με τον ίδιο τρόπο κατά τον οποίο δημοσιοποιούνται οι πίνακες μοριοδότησης (προσωρινός και οριστικός).
8. Οι διοριζόμενοι ή προσλαμβανόμενοι σύμφωνα με το άρθρο αυτό πρέπει:
α) Να έχουν τα τυπικά προσόντα που απαιτούνται για το διορισμό ή την πρόσληψή τους στις συγκεκριμένες θέσεις.
β) Να κριθούν από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007, Α΄ 26   ) ότι, είναι ικανοί να προσφέρουν υπηρεσίες στις συγκεκριμένες θέσεις.
γ) Να είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ.
9. Για τις θέσεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού των φορέων της παραγράφου 1 δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος νόμου.
10. Ως κατώτατο όριο ηλικίας διορισμού ή πρόσληψης, όσων διορίζονται ή προσλαμβάνονται σύμφωνα με το παρόν, ορίζεται το εικοστό πρώτο (21ο) έτος. Για τον υπολογισμό του ορίου αυτού, ως ημερομηνία γέννησης θεωρείται η 1η Ιανουαρίου του έτους γέννησης.».
2. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 11 του ν. 3227/2004    καταργούνται.

Στην παράγραφο 8 του άρθρου 4 του ν. 2643/1998    προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Όταν το προστατευόμενο πρόσωπο υπάγεται σε περισσότερες από μία κατηγορίες του άρθρου 1, υπολογίζονται τα μόρια της κατηγορίας προστασίας σχετικά με τις θέσεις για τις οποίες έχει καταθέσει την αίτηση - υπεύθυνη δήλωση και λαμβάνει προσαύξηση είκοσι τοις εκατό (20%) λόγω υπαγωγής του και σε άλλες κατηγορίες προστασίας, χωρίς να μοριοδοτείται σωρευτικά και η δεύτερη κατηγορία προστασίας.».

Στην παράγραφο 9 του άρθρου 67 του ν. 4316/2014 (Α΄ 270)    η φράση «Για την εφαρμογή των διατάξεων περί προσλήψεων προσωπικού του ν. 2190/1994, του ν. 2643/1998    ως και οποιασδήποτε άλλης διάταξης που αναφέρεται στην ιδιότητα του πολυτέκνου» αντικαθίσταται από τη φράση «Για την εφαρμογή των διατάξεων περί προσλήψεων προσωπικού του ν. 2190/1994 (Α΄ 28) καθώς και οποιασδήποτε άλλης διάταξης που αναφέρεται στην ιδιότητα του πολυτέκνου, εξαιρουμένου του
ν. 2643/1998 (Α΄ 220)   .».

Στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 43 του ν. 4587/2018 (Α΄ 218) οι λέξεις «όχι πέραν της 31ης Μαΐου 2019» αντικαθίστανται από τις λέξεις «όχι πέραν της 28ης Ιουνίου 2019.».

Στην παράγραφο 3 του άρθρου 18 του ν. 2768/1999 (Α’ 273) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Η καταβαλλόμενη έκτακτη οικονομική βοήθεια δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, ορίζεται ως αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη εις χείρας του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση ή εισφορά, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013 (Α’ 167), δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα νομικά πρόσωπα των Ο.Τ.Α.  α’ και β’ βαθμού, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.».

Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) ως προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος και δεν φορολογούνται. Το ποσό των προνοιακών παροχών σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση ή εισφορά, δεν κατάσχεται εις χείρας του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα νομικά πρόσωπα των Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.

Στην παράγραφο 2 του άρθρου 112 του ν. 4488/2017 (Α’ 137)    προστίθεται, περίπτωση δ’, ως εξής:

«δ) Εκπροσωπεί νομίμως τον ΣΚΛΕ έναντι κάθε αρχής και για τη διενέργεια κάθε πράξης που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία.».

1. Μετά το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 41 του ν. 4554/2018 (Α’ 130)    προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Στις περιπτώσεις που η εκπροσώπηση των εργοδοτικών εκπροσώπων προβλέπεται από κοινού, στην επιλογή του κοινού εκπροσώπου ή των κοινών εκπροσώπων συμμετέχει ισότιμα και ο ΣΒΒΕ.».
2. Στην παράγραφο 3 του άρθρου 41 του ν. 4554/2018    προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Προκειμένου να διασφαλιστεί η ισάριθμη εκπροσώπηση του Δημοσίου, των εργαζομένων και των εργοδοτών, με την απόφαση του προηγούμενου εδαφίου δύναται να επανακαθορίζεται ο αριθμός των εκπροσώπων του Δημοσίου με τη προσθαφαίρεση εκπροσώπων του.
Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 εφαρμόζεται και στην περίπτωση αυτή.».