Τομείς Εργονομίας

Η ανθρώπινη δράση δεν μπορεί να διαιρεθεί απόλυτα σε σωματική, διανοητική, κοινωνική κ.λπ. Στην πράξη κάθε παρατηρούμενη ανθρώπινη εργασία φέρει μέσα της όλες τις συνιστώσες (φυσική, διανοητική, ψυχική, κοινωνική, πολιτισμική) σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Για τον λόγο αυτό και οι επαγγελματίες εργονόμοι πρέπει να κατέχουν επαρκώς όλους τους τομείς και να εφαρμόζουν μια ολιστική προσέγγιση στις παρεμβάσεις τους. Παρόλα αυτά, στον ακαδημαϊκό κυρίως χώρο, για λόγους εξειδίκευσης της έρευνας είθισται να γίνεται η παρακάτω κατηγοριοποίηση σε τομείς γνώσης.
Φυσική εργονομία: Αφορά στην φυσική συνιστώσα της ανθρώπινης εργασίας. Ασχολείται με τα ανατομικά, ανθρωπομετρικά, φυσιολογικά και εμβιομηχανικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου σε σχέση με μια φυσική δραστηριότητα. Τυπικά παραδείγματα αποτελούν οι: στάσεις κατά την εργασία, ο χειρισμός και η μεταφορά φορτίων, οι συχνά επαναλαμβανόμενες κινήσεις κ.λπ. Οι παρεμβάσεις συχνά αφορούν αλλαγές στον χώρο ή και βοηθήματα, που μειώνουν τον μυοσκελετικό και φυσιολογικό φόρτο.
Γνωστική εργονομία (ή εναλλακτικά γνωσιακή ή και νοητική εργονομία): Αφορά στη διανοητική συνιστώσα της ανθρώπινης εργασίας. Ασχολείται με την αντίληψη, τη σημασιοδότηση, τη μνήμη, την επεξεργασία πληροφοριών και την απόκριση, πάντα σε σχέση με μια διανοητική δραστηριότητα. Τυπικά παραδείγματα αποτελούν η εκτίμηση του νοητικού φόρτου, η ανάλυση λαθών, η μελέτη λήψης αποφάσεων, η μελέτη της ανθρώπινης αξιοπιστίας ή η επικοινωνία ανθρώπου – μηχανής (συμπεριλαμβανομένων και των Η/Υ).
Οργανωσιακή εργονομία (ή εναλλακτικά μακρο-εργονομία): Αφορά στην οργανωσιακή συνιστώσα της ανθρώπινης εργασίας που την αντιμετωπίζει μέσα από μια κοινωνικο-τεχνική οπτική παρεμβαίνοντας στην οργανωτική δομή και στις επιχειρησιακές διεργασίες. Ασχολείται με την επικοινωνία, τη διαχείριση του φόρτου εργασίας μεταξύ ομάδων, τις διαδικασίες, τις άτυπες πρακτικές κ.λπ. Τυπικά παραδείγματα αποτελούν η συμβολή στον σχεδιασμό ροών εργασίας, συνεργατικών πληροφοριακών συστημάτων, ωραρίων εργασίας, συστημάτων αξιολόγησης της απόδοσης, συστημάτων διασφάλισης ποιότητας, καθώς και αναλύσεις επιχειρησιακής κουλτούρας.
Πηγή: http://www.ergonomics.gr/index.php/el/