Συχνές ερωτήσεις απαντήσεις
Με το όρο «περιορισμένος χώρος» (confined space), χαρακτηρίζεται κάθε χώρος στον οποίο η δυνατότητα εισόδου ή εξόδου είναι δύσκολη και όπου μπορεί να υπάρχει έλλειψη οξυγόνου ή να αναπτυχθεί επικίνδυνο περιβάλλον από την παρουσία χημικών ουσιών (τοξικών, εύφλεκτων κ.λπ.). Οι περιορισμένοι χώροι δεν είναι σχεδιασμένοι για συνεχή παρουσία εργαζομένων. Η είσοδος σε αυτούς γίνεται σε περιπτώσεις επισκευής βλαβών, συντήρησης εξοπλισμού, ειδικών κατασκευών, ελέγχων ενδείξεων και γενικά για δραστηριότητες που δεν έχουν τη φύση μόνιμης θέσης εργασίας.
Ανάλογα με την περίπτωση, οι βασικότεροι κίνδυνοι στους οποίους μπορεί να εκτεθεί ένας εργαζόμενος κατά τη διάρκεια εργασιών σε έναν περιορισμένο χώρο είναι:
• ο κίνδυνος καταπλάκωσης από κατάρρευση όγκων σπόρων ή κόκκων σε αγροτικά σιλό ή σιλό αποθήκευσης χαλικιών, άμμου κ.λπ.
• να υπάρχει πολύ λίγο ή υπερβολικά πολύ οξυγόνο
• να προκληθεί πυρκαγιά ή έκρηξη
• να υπάρχουν επικίνδυνες ουσίες (π.χ. τοξικές)
• να υπάρχουν κίνδυνοι από ηλεκτροφόρα καλώδια, από κινούμενα μέρη εξοπλισμού, λόγω ολισθηρότητας δαπέδων, πτώσης από ύψος, έκθεσης σε υψηλά επίπεδα θορύβου ή υψηλές θερμοκρασίας κ.ά.
Οι βασικές πλευρές που πρέπει να εξετάζονται είναι :
• έλεγχος του χώρου για τυχόν προβληματική πρόσβαση
• διερεύνηση δυνατότητας πραγματοποίησης της εργασίας με εναλλακτικό τρόπο χωρίς να απαιτηθεί η είσοδος εργαζομένων
• εκτίμηση κινδύνου και λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων πρόληψης (ο χώρος πρέπει να ελέγχεται πριν την είσοδο του εργαζόμενου σε αυτόν και κατά τη διάρκεια της εργασίας, για: έλλειψη ή υπερβολική παρουσία οξυγόνου, κινδύνους πυρκαγιάς ή έκρηξης, επικίνδυνες ουσίες και άλλους κινδύνους για την ΥΑΕ
• να υπάρχει κατάλληλο σχέδιο διάσωσης
• χρήση κατάλληλου εξοπλισμού και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό.
Στη διεθνή βιβλιογραφία και πρακτική, ως βασική παράμετρος των μέτρων προστασίας για εργασίες σε περιορισμένους χώρους, αναφέρεται η «έκδοση άδειας εργασίας». Στην εθνική νομοθεσία για ορισμένες εργασίες και παραγωγικές δραστηριότητες υπάρχει η πρόβλεψη έκδοσης σχετικών αδειών εργασίας, όπως για παράδειγμα στις ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες και σε δραστηριότητες διύλισης πετρελαίου. Η πρακτική της έκδοσης άδειας εργασίας είναι χρήσιμο να ακολουθηθεί για την κωδικοποίηση των μέτρων που πρέπει να ληφθούν και την ουσιαστική παρακολούθηση της υλοποίησής τους, ανεξάρτητα από το αν επιβάλλεται ή όχι από τη νομοθεσία.
Οποιοσδήποτε δουλεύει σε περιορισμένο χώρο, πρέπει να προστατεύεται από τους κινδύνους που σχετίζονται με την ποιότητα του αέρα. Ο χώρος πρέπει να ελέγχεται πριν την είσοδο του εργαζόμενου σε αυτόν. Στη συνέχεια, ανάλογα με τους κινδύνους και την εργασία που επιτελείται, ο έλεγχος μπορεί να γίνεται είτε περιοδικά, είτε σε μόνιμη βάση σύμφωνα με την εκτίμηση της επικινδυνότητας. Οι περιορισμένοι χώροι ελέγχονται για:
• έλλειψη ή υπερβολική παρουσία οξυγόνου
• κινδύνους πυρκαγιάς ή έκρηξης
• επικίνδυνες ουσίες.